De Afspraak 🇧🇪

_id	691241f37957c3340bcee6b9
url	https://www.vrt.be/vrtmax/a-z/de-afspraak/2025/de-afspraak-d20251110
datetime	2025-11-10 20:35:00

 

Statements

idx	statement	score
2	Hij wil nog één keer zijn verhaal doen over hoe seksueel misbruik door een priester zijn leven verwoest heeft en over hoe een bezoek aan de paus eergisteren op het Vaticaan dat leed niet bepaald heeft kunnen verzachten.	15.79
6	Zij was er tien jaar geleden bij in Parijs toen terroristen de stad een trauma bezorgden dat nog heel lang zou nazinderen.	34.01
8	Wie trouwens ook in Parijs was toen, dat is Rik Torfs.	7.08
9	Hij komt ons uitleggen waarom de nood zo hoog was om een essay te schrijven dat 'Waarheid' heet.	15.33
17	Ik loop nog steeds rechtop als ik niet op een stoel zit.	3.7
18	En ik geniet er enorm van om je frivole persoonlijkheid weer live te zien.	4.02
21	Ik heb een onvergelijkelijk meesterwerk geschreven over waarheid, zonder evenwel de pretentie te hebben die zelf te vertellen.	3.68
22	Want anders dan de schijn laat uitschijnen, ben ik de bescheidenheid zelve.	3.5
23	Nochtans staat op de achterflap: wie het niet leest, zal de waarheid nooit vinden.	3.6
24	Dat is waar, ik zou dus meer lezen dan alleen de achterflap.	3.65
26	Heeft u het bezoek van de slachtoffers van seksueel misbruik in de kerk gevolgd?	11.25
29	Het is een heel delicaat onderwerp waar je in Vlaanderen moeilijk open over kan praten.	5.64
32	Jullie hebben er ook heel veel aan gewerkt als VRT, onder andere met de documentaire 'Godvergeten'.	8.32
34	Aan de ene kant is het onaanvaardbaar dat dat is kunnen gebeuren.	4.27
35	Aan de andere kant, als ik dat mag zeggen en ik weet dat dat wellicht op kritiek zal stuiten, is het natuurlijk ook een beetje de afrekening van Vlaanderen met zijn katholieke verleden, dat speelt ook mee.	5.43
36	En het is dan ook heel moeilijk om zelfs dat maar te zeggen.	4.09
47	Eigenlijk waren er nog 13 over van het vorige gesprek met paus Franciscus.	6.39
48	Maar de kerk stond erop dat er 15 mensen teruggingen naar Rome.	12.88
52	Nu, ik heb in elk geval voorgesteld om een lege stoel erbij te zetten.	3.39
54	Niet alleen voor mij was die lege stoel van belang.	3.74
55	Er waren ook nog drie andere mensen mee van wie de broer of zus uit het leven was gestapt.	6.69
56	Het aantal zelfmoorden ligt veel hoger dan men laat uitschijnen.	45.8
62	We zijn vijf checkpoints gepasseerd in het Vaticaan voor we bij de paus waren.	16.85
70	Ze hebben ons vermoord, maar we waren niet dood als kind.	20.88
72	En dan toch ook een heel belangrijk luik was de preventie.	3.92
76	De paus heeft een paar bijzondere uitspraken gedaan.	6.38
77	Onder andere over de zelfdoding zei hij: Ik ben zelf nooit misbruikt geweest, dus ik kan daar niet over oordelen.	15.77
78	Maar ik heb wel van nabij meegemaakt dat iemand uit mijn naaste omgeving uit dit leven is gestapt.	3.46
79	Dus hij kon daar wel ergens voeling voor hebben, voor die lege stoel.	3.56
80	Hoelang is het geleden dat jij je vriend hebt verloren die gelijkaardige dingen heeft meegemaakt?	5.41
83	Ja, wij zaten allebei in de abdijschool in Dendermonde.	5.61
86	Ik ben nadien de strijd begonnen, voor mezelf maar ook voor hem.	3.41
91	Maar toen ik jou hoorde... Het is bij mij ook een beetje moeten landen.	3.85
96	Maar bij de verdere gesprekken voelde ik dan toch dat er geen concrete afspraken waren gemaakt.	3.76
99	Een van de slachtoffers heeft zich een beetje boos gemaakt, Jan. Toen het over het financiële luik ging.	4.94
100	Hij zei: Ik zit hier bij de grootste kerkleider van de wereld.	5.32
101	Mij zeg je niet dat je geen duwtje kunt geven aan de Belgische kerk dat dat eindelijk eens op gang komt.	5.78
102	Want dat zijn mensen die dagelijks financiële problemen hebben door wat ze hebben meegemaakt.	9.33
103	En toen hij zich een beetje boos maakte... Jij was erbij, jij zult het beter weten.	3.63
104	De paus moet de intentie getoond hebben... Hij schrok ervan.	4.36
105	Hij zei dat hij zijn best zou doen om ze onder druk te zetten.	6.59
110	Het belangrijkste probleem is dat we al jarenlang van het kastje naar de muur worden gestuurd.	3.98
111	In België zeggen ze dat Rome beslist en in Rome zeggen ze dat de lokale besturen beslissen.	10.11
112	Wat ik heel belangrijk vond, was mijn laatste zin voor de paus: Heb je al ergens een idee of hoe denk je de slachtoffers in de hele wereld te kunnen vergoeden?	7.45
114	En hij heeft onmiddellijk gezegd: Dat gaan we niet doen.	4.52
117	Ze zijn dus echt van plan om à la tête du client vergoedingen te gaan geven.	3.99
118	Dan heb ik hem meteen gevraagd om mij uit te leggen wat het verschil is tussen een Belgisch, Nederlands en een Duits slachtoffer.	4.44
121	In Nederland 200.000 euro en in België 25.000 euro.	9.14
122	Dat kan soms verhoogd worden, maar daar eindigt het.	3.66
129	Ik kan me moeilijk voorstellen dat een paus in Rome geen druk kan zetten.	4.82
131	Wat mij getroffen heeft, ik ken veel slachtoffers al lang, is hoeveel leed er nog heerst.	3.47
133	De slachtoffers zijn blij dat ze de paus hebben gesproken en dat de paus heeft geluisterd.	7.64
135	Ik hoorde slachtoffers zeggen dat ze niet het gevoel hebben dat ze in België worden gehoord, maar niet worden beluisterd.	5.2
136	Er is een duidelijk verschil tussen horen en luisteren.	18.36
137	Horen is geluiden opvangen en luisteren is aandachtig naar iemand luisteren en meepraten.	69.62
141	Bij de laatste vergadering in Brussel heb ik geweigerd om te gaan.	4.19
142	Maar de vergadering ervoor is er geroepen en geweend.	3.55
144	Ik heb aan monseigneur Terlinden gevraagd om eindelijk te antwoorden op de vraag waarom hij weigert om mijn kosten te betalen, waarvan hij al op de hoogte is sinds 2010.	9.6
146	En hij heeft gewoon zitten kijken naar mij van... En wie heeft er geantwoord?	4.31
148	Als wij geholpen worden binnen de kerk, dan komt dat niet van de kerk zelf, maar wel van leken die voor de kerk werken.	4.21
149	Mia De Schamphelaere bijvoorbeeld doet redelijk veel.	15.59
154	Ze bieden jullie een verblijf aan, maar dat is in een klooster.	5.78
156	Een klooster, wat voor sommige slachtoffers natuurlijk weer een en ander naar boven brengt.	4.12
158	Het moment dat ik hier in die donkere gang kwam, was dat direct het gevoel van: oh nee, ik zit hier weer in het college.	3.51
159	En toen ik de kamer zag, was het echt compleet om zeep.	3.48
160	Het angstige gevoel en de pijn is echt wel teruggekomen door hier te moeten overnachten.	4.4
162	Ook Aline heeft de nacht in het college niet goed verteerd.	11.79
165	Het creëert een innerlijke pijn, en dat geeft een soort onderdanigheid die hetzelfde gevoel is van op het moment dat ik misbruikt werd.	5.49
166	Ik heb daarom ook beslist om vanaf straks naar een hotel te gaan en daar te overnachten.	4.1
168	Maar je krijgt 15 slachtoffers van seksueel misbruik binnen de kerk, wat vaak heeft plaatsgevonden in zulke instellingen, en dan zeg je tegen die mensen dat ze kunnen overnachten in het klooster.	34.74
170	Om te beginnen heb ik geen enkele bedenking bij emoties van mensen en wat ze emotioneel allemaal beleven en hoe ze dingen aanvoelen.	3.62
173	Dat is geen klooster, dat is een Belgisch college waar ook studenten zitten.	11.34
175	De meeste Belgen die gast zijn van het Vaticaan slapen daar.	89.23
177	Maar goed, men had die mensen ook een hotelkamer kunnen geven.	4.47
179	Maar wat zegt dat voor jou over het besef van wie er voor jou komt zitten?	6.22
180	Voor de mensen die daar zijn, is het een heel gevoelig dossier.	4.34
183	Ik ga nu niet zeggen dat de kerk onmenselijk is omdat ze dat doet.	4.89
184	Het is misschien niet de meest delicate oplossing, aan de andere kant vind ik ook dat je daar niet meteen het ultieme kwaad in moet zien.	4.41
185	Maar ik kan begrijpen dat het voor mensen bijzonder moeilijk ligt.	4.03
187	Als je echt snapt wat die mensen hebben meegemaakt... Niet alleen die 15 in Rome, er zaten er honderden thuis de media te volgen.	8.91
188	Als je echt doorhebt waarover het gaat, kan je die mensen de keuze geven.	4.61
189	Wie wil, want er zijn nog veel gelovige slachtoffers, kan in het Belgisch college in Rome slapen, in een spirituele, christelijke omgeving.	4.4
190	En wie dat niet wil, want wij kunnen ons voorstellen dat dat niet lukt, die bieden we een wellnesshotel aan, eventueel met een champagne-ontbijt.	4.78
191	En ik overdrijf nu misschien, maar als ze dat zouden zeggen, dan zou ik geloven dat ze het snappen.	3.98
201	Ik heb zelf dure vliegtuigtickets moeten bestellen.	6.94
203	De 3000 euro die ze nu geven, daarvan is er al 2000 euro op.	8.38
206	Als de koning en de koningin naar de paus zijn gegaan, denk ik niet dat ze daar hebben moeten overnachten.	4.14
208	Om te beginnen ben ik niet de vertegenwoordiger van de kerk.	3.54
209	Ik ben geen paus, geen bisschop, geen priester of diaken.	3.63
210	Ik ben geen dader of slachtoffer van seksueel misbruik.	6.14
211	Ik ben een externe observator, met alle sympathie voor het leed van de slachtoffers en de fouten die de kerk heeft gemaakt.	4.03
212	Over het emotionele luik kan ik geen uitspraken doen.	3.99
213	Als het gaat over het juridische kan ik wel iets zeggen.	4.3
214	Het is niet zo dat de paus bisschoppen kan dwingen om sommen te betalen.	11.76
215	De paus heeft weliswaar de hoogste macht in de kerk, maar hij kan niet beschikken over het geld van anderen.	12.41
216	Dat kunnen we dus wel duidelijk stellen: als het over het financiële gedeelte gaat, dat is de bevoegdheid van de Belgische bisschoppen.	9.04
218	Want als je dat technisch bekijkt... De bisschoppen nemen daar een aantal verantwoordelijkheden op zich.	4.76
219	Maar veel daders zijn ook mensen die tot religieuze ordes behoren.	43.87
224	Maar als het gaat over de vraag van Koen, over de financiële middelen die hij nodig heeft om het fysieke en mentale leed te verwerken.	4.83
228	Nee, het gaat hier om bijdragen die vrij worden geleverd.	5.43
230	Dat is het gevolg van een conversatie van de kerk met het parlement.	9.38
234	Het kan zijn dat er een kas wordt gespijsd door een religieuze orde.	6.72
235	Het kan zijn dat een bisdom een bepaalde verantwoordelijkheid nemen.	7.74
239	Je kunt zeggen dat het een morele schadevergoeding is, voor medische of psychische zorgen.	4.71
241	Om te begrijpen waarom dat zo is, wil je nog eens een stukje van je verhaal doen.	4.06
242	Ik ga beginnen met te zeggen dat ik 10.001 euro hebben gekregen.	5.28
243	Ze boden mij 10.000 euro aan, maar dan zat ik in categorie drie.	6.67
246	Bij mij zeiden ze dat mijn erkenning belangrijker was, dat ik het geld niet zo nodig had.	4.93
248	Ik was zodanig moegestreden dat ik zei: het is oké, maar je geeft me 10.001 euro, want ik zit in categorie vier.	8.27
249	En je noteert in de statistieken dat ik wel degelijk in categorie vier zit.	7.88
251	Ik was de eerste die zich heeft aangeboden bij de commissie-Adriaenssens.	4.42
253	En samen met ons is hij een gesprek aangegaan met de abdij.	3.8
255	Mijn advocaat had al een volledig dossier samengesteld.	7.06
256	En de abt had toen al tegen mij gezegd: We gaan dat bekijken.	5.04
261	De abdij zegt: We zijn naar een advocaat gegaan en betalen niets.	15.03
263	Eerst zeggen ze dat ze met jou aan tafel gaan zitten.	3.49
264	Je legt je binnenste, je medische gegevens op tafel.	4.49
272	Je hebt al verteld dat je ook een neurostimulator hebt.	21.28
273	Ja, door het feit dat toiletten op school onveilig waren ga je op den duur minder drinken om niet te moeten plassen.	90.56
274	Ik heb in feite mijn hele zenuwsysteem kapotgemaakt, waardoor ik niet meer op een normale manier kon plassen.	48.92
276	Ofwel moest ik een neurostimulator laten inbrengen in het UZ in Gent.	6.94
280	Dat is een normale bezigheid die voor iedereen een evidentie is.	4.52
286	Wij hebben dat miljoen euro niet voor ons gevraagd.	6.54
288	Want ik betaal voor die neurostimulator 250 euro, maar die kost wel 18.000 euro aan de gemeenschap.	17.4
292	Wanneer zou de kerk haar verantwoordelijkheid volledig opnemen?	12.33
293	Als ik tegen jouw auto rij en jouw auto is bijna total loss, ga jij dan tevreden zijn als ik zeg dat ik tien weesgegroetjes en vijf onzevaders ga bidden en sorry zeg?	7.07
295	Je kunt maar als gelijkwaardige partners aan tafel zitten als je eerst de kosten betaalt van wat je kapot hebt gemaakt.	6.16
296	Dus ik vraag gewoon dat ze mijn medische kosten betalen.	5.7
300	Maar in mijn dossier heb ik gezegd dat de goede paters ook slachtoffer zijn.	5.26
301	Laten we dus aan tafel gaan zitten en tot een overeenkomst komen.	3.72
302	Een belangrijke vraag van mij toen was om om de 14 dagen een witte roos op het graf van mijn vriend te leggen.	3.76
306	En ik moet eerlijk zeggen, de abt heeft door 'Godvergeten' ook een klik gemaakt.	6.68
307	Vorig jaar zijn we naar het graf van mijn vriend geweest.	3.95
311	Ze moeten ook de andere zaken... Als je kosten hebt gemaakt, moet je die terugbetalen.	5.4
312	Er zijn ook slachtoffers die geld geven om wekelijks naar een therapeut te kunnen gaan.	86.86
313	Die 's avonds thuiskomen en de rekeningen in de brievenbus vinden.	5.46
314	Vaak kunnen ze niet fulltime werken door wat hen is overkomen.	7.81
315	En ze hebben stress omdat ze de volgende dag moeten halen om te overleven.	12.82
317	Gaan zij ooit een voldragen antwoord op hun vragen krijgen?	6.6
318	Een voldragen antwoord mogelijk wel, maar misschien geen antwoord dat helemaal bevredigt, omdat sommige dingen ook niet oplosbaar zijn.	4.22
320	Ik ben er voorstander van dat de kerk de kosten voor de therapie draagt.	8.48
321	Die schadevergoeding van één miljoen vond ik niet zo'n goede zet, ook omdat dat ongebruikelijk is in ons Belgisch rechtssysteem.	8.71
325	De emotionele kant van de zaak, de financiële en de preventiekant.	4.0
326	En dat vind ik wel een heel belangrijk punt waar veel sterker kan aan worden gewerkt.	4.41
327	Want de twee andere dingen slaan in feite op het verleden.	4.81
329	Hoeveel meldingen zijn er vorig jaar binnengekomen?	4.63
331	Maar meestal van oudere zaken, een paar nieuwe nog.	4.32
332	Er zijn in feite ook niet veel nieuwe jonge priesters.	26.49
333	De gevaren zitten in andere sectoren van de maatschappij, zoals de sportclubs.	16.53
337	Preventie zou bijvoorbeeld kunnen betekenen dat je de machtsstructuren van de kerk in vraag stelt.	8.22
341	Met rechters die met de nodige onafhankelijkheid over die onderwerpen kunnen spreken.	4.4
342	Met ook advocaten in kerkelijke rechtbanken die heel duidelijk de dossiers van hun cliënten kunnen verdedigen.	4.56
343	En wat ze in Rome nu beter doen dan enkele jaren geleden, is dat nadat de civiele procedure in het land van herkomst is afgelopen, er ook een duidelijke kerkelijke procedure komt, ook volgens de regels van de kunst.	4.63
344	Want zowel in België als in Rome moeten de regels van de rechtsstaat worden gehandhaafd.	18.5
350	En er was een afspraak waar we vooraf onze vragen moesten indienen.	4.85
352	Dat gaat onder andere over hoe ze met de daders omgaan.	8.53
353	En twee uur voor die afspraak hebben ze die gewoon afgezegd.	5.32
356	Mensen doen een verplaatsing van België naar Rome om een vergadering te doen en dan zeggen ze gewoon: Je moet niet komen.	12.4
357	Ik hoop dat je op een dag mag krijgen wat je verdient, Koen.	3.95
358	Ik heb begrepen dat het de laatste keer is dat je erover praat in de pers.	3.41
359	Maar wat is dan krijgen wat hij verdient voor u, Bart?	5.89
360	Want ik begrijp die drie luiken, maar wat is krijgen wat mensen verdienen?	5.49
364	Op 29 november heb ik een afspraak op de abdij samen met Mia De Schamphelaere.	4.48
366	Ik moet wel toegeven dat de abdij van Dendermonde stappen begint te zetten.	5.66
368	Dat er een helder traject komt in plaats van zaken die heel moeilijk grijpbaar zijn.	4.67
369	Maar dat financiële blijft een heel belangrijke zaak.	4.0
372	Bedankt om bij ons te zijn vanavond, Koen Van Sumere en Machteld Libert.	3.7
376	En exact tien jaar geleden gebeurde een van de pijnlijkste dingen in de moderne Franse geschiedenis.	7.22
377	In de Franse hoofdstad Parijs zouden meerdere doden gevallen zijn bij verschillende schietpartijen in het centrum.	16.69
378	Waanzin, pure horror, een nachtmerrie die niet te bevatten is.	4.76
379	Het zijn slechts enkele pogingen om te beschrijven wat er zich gisteravond en vannacht heeft afgespeeld in de Franse hoofdstad.	4.23
382	Geraldine Vandercammen, jij bent een Vlaamse in Parijs.	5.23
385	Je bent ook een beetje de fixer van Steven Decraene.	3.71
386	Tien jaar geleden woonde jij schuin tegenover een restaurant waar wat is gebeurd?	4.78
387	Daar heeft de broer van Salah Abdeslam zichzelf opgeblazen die vrijdagavond.	7.73
388	Dat waren verschrikkelijke ontploffingen die ik gehoord heb.	3.46
393	Het was vrijdagavond en dan mochten ze wat langer opblijven.	4.31
396	We schrokken wakker, want we waren een beetje in slaap gevallen.	3.49
397	En mijn eerste reflex was om naar het raam te gaan.	3.61
399	Dat restaurant zat net om de hoek, die Comptoir Voltaire.	7.14
400	En ik zie mensen op straat die vol ongeloof zitten te kijken in de richting van die brasserie.	4.02
405	En toen is er een nacht begonnen waarbij ik de hele tijd naar nieuwszenders hebben gekeken.	4.53
406	Op dat moment heb je nog geen idee hoe groot het is wat er aan het gebeuren is.	3.82
410	Mijn toenmalige echtgenoot belde: Er is iets gebeurd, ik raak niet thuis.	6.54
418	Hilde Crevits was daar ook, de toenmalige en huidige minister.	9.93
419	En ineens heb je daar het gerucht dat er van alles gebeurt.	3.93
420	Als je daar zit, weet je er vaak minder van dan wanneer je het vanop een afstand bekijkt.	9.63
422	Sommige deelnemers trokken zich direct terug op hun kamer.	6.51
423	Wij zijn met enkele mensen toch blijven kijken aan de bar.	3.61
425	En de volgende ochtend moest ik vertrekken met het vliegtuig naar Rome, waar ik die dag een lezing had.	5.33
426	En toen ben ik echt door totaal lege straten van Parijs gereden met een taxi.	3.81
430	In die details merk je... Het was inderdaad een soort stille zaterdag.	4.28
434	En de dag daarna, op zondag, moest ik echt naar die verschillende plaatsen gaan om het te beseffen en om hulde te brengen aan de mensen die het van veel dichter hadden meegemaakt.	3.4
435	Want ik heb het gehoord en ik heb meer geleefd met het idee: wat als ik daar was geweest?	4.34
436	Tien dagen voordien was ik voor het eerst naar de Bataclan geweest.	5.68
437	Ik dacht: wat als dit tien dagen daarvoor was gebeurd?	4.45
438	En als je 20 jaar in Parijs woont... Op dat moment nog niet, maar je kent ongetwijfeld mensen in de buurt die op het terras zaten of in de buurt waren.	3.58
440	Ik ken een mama die haar dochter is verloren op een terras.	64.33
441	Ik ken een jonge vrouw die op de Comptoir Voltaire niet ver van de terroristen was en die een oog heeft verloren.	16.89
445	Ik ken iemand die net voor de terroristen zijn beginnen te schieten op een terras zat en dacht: ik heb het koud, ik ga naar binnen.	5.41
447	Toen ze begonnen te schieten, is hij onder een tafel gesprongen.	5.69
448	En hij heeft het been van iemand vastgepakt omdat hij niet alleen wilde sterven.	47.48
452	Ja, een jaar later ben ik met een Nederlands slachtoffer naar de Bataclan geweest.	15.35
453	Wat ik mij daarvan herinner: wat een smal straatje dat is.	4.26
456	Daar kun je je voorstellen wat een paniek dat moet zijn geweest.	4.86
458	Na dit programma wordt er een documentaire getoond.	9.86
460	Het gaat over een journalist die in de straat tegenover de straat van de Bataclan woonde.	34.09
461	Hij heeft beelden gemaakt en achteraf is hij enkele overlevenden gaan opzoeken.	17.74
463	Bij het begin van de documentaire is ze in tranen door het bekijken van de beelden.	7.56
466	Er zijn mensen die het hebben meegemaakt, zoals zij.	6.64
467	En er zijn mensen zoals ik, die het van verder hebben meegemaakt.	3.51
468	En dan heb je mensen die het van nog verder hebben meegemaakt.	3.5
469	Het heeft voor een soort bewustwording gezorgd in Parijs.	5.44
470	Anderzijds zijn mensen snel daarna weer op het terras gaan zitten.	4.28
471	Want de leuze van Parijs is: Fluctuat nec mergitur.	4.87
475	En dat was een beetje de boodschap: we gaan daar niet aan toegeven.	3.87
479	Want dan krijg je scholen die plots maatregelen treffen.	22.57
480	Dat is dan toch een andere stad gedurende een zekere tijd?	7.33
481	Ja, ze hebben op school dingen moeten doen die kinderen in België niet hoeven te doen.	29.14
483	Een soort brandoefening, maar wat je moet doen bij een aanslag.	6.05
484	Dan moeten ze bijvoorbeeld al het meubilair in de klas tegen de deur aan de klas zetten en ze moeten onder de stoelen en banken kruipen en hun telefoon op vliegtuigstand zetten.	4.93
487	Het is ook een aantal keer gebeurd dat er iets was in de buurt en dan gingen ze echt in lockdown.	12.93
489	En dan kregen wij als ouders een bericht: uw kinderen zitten veilig op school.	51.13
491	Dat doet toch iets met het collectieve bewustzijn in zo'n stad?	8.87
495	Maar als je dit terugziet, dan vraag ik me af of je dat goed geplaatst krijgt.	4.17
496	Je geeft het een plaats, maar tijdens de Spelen zijn er ook drie aanslagen verijdeld.	9.03
497	In 2024 zijn er negen aanslagen verijdeld in Frankrijk.	84.39
499	Afgelopen week was er nieuws over Salah Abdeslam, de enige van de acht die het daar overleefd heeft.	18.33
502	Want hij had in de gevangenis een USB-stick gebruikt.	65.64
504	En toen is men zijn partner beginnen te ondervragen en andere mensen die hij kent.	5.03
506	Dat leeft, maar wat ook leeft, zijn die drie jonge vrouwen tussen 18 en 21 jaar die vorige week gearresteerd zijn omdat ze een aanslag beraamden in Frankrijk tegen bars en concertzalen.	69.71
507	De timing lijkt toevallig, maar ik geloof niet in toevalligheden.	3.86
518	En om maar te zeggen dat Geraldine een goede fixer is voor Steven Decraene: ze heeft een interview geregeld met François Hollande.	7.39
523	Ik ben blij dat jullie er zijn, want ik wil de leugens doorprikken en de waarheid vertellen.	3.8
524	En dat is niet altijd wat ze in de gazetten schrijven.	4.21
526	Want al is mysterie nog zo groot, Merlina legt de waarheid bloot.	4.22
531	Ik heb veel punten gehoord, maar wat is de waarheid?	4.49
535	Niet zomaar een waarheid, 'De waarheid' van de Rik Torfs.	5.39
538	Maar ik vond het wel belangrijk om toch een boek over dit onderwerp te schrijven omdat ik vind dat in een samenleving die vaak wat pessimistisch is en erg gepolariseerd, dat heel veel mensen toch gebruik willen maken van de waarheid om een punt te maken.	4.28
539	En door die waarheid eng te omschrijven, blijft vaak de discussie uit.	4.31
540	Factcheckers zeggen bijvoorbeeld makkelijk: dit zijn de feiten.	5.84
542	De zwaartekracht bestaat en de aarde is niet plat en zo meer.	34.31
543	Maar anderzijds zijn er veel dingen die wij als feiten presenteren die eigenlijk al interpretaties zijn.	3.74
544	Die voortvloeien uit wie we zijn en wat we denken, wat onze achtergrond is.	4.29
545	En Nietzsche zei bijvoorbeeld... Je hebt ongetwijfeld van hem gehoord.	7.54
547	Hij zei dat er geen feiten zijn, alleen interpretaties.	7.97
549	Maar er zijn toch minder echt 100 procent vaststaande feiten.	13.69
558	En dan denk ik: komt dat niet voor een stuk doordat we onze waarheid als de enige zien?	5.26
559	Was u zich thuis aan het vervelen of was er een moment waarop u zei dat het goed was geweest?	5.28
560	Het was lente en ik kreeg een ingeving van de Heilige Geest.	3.79
561	Ik vond dat de samenleving op die manier toch wel bezig was om de discussie erg te beperken.	4.67
562	Bijvoorbeeld: op welke criteria worden mensen uitgesloten?	8.25
563	Men zegt bijvoorbeeld: dit is de wetenschappelijke consensus.	9.11
569	Het is duidelijk dat die plaatsvindt, ik ga dat niet in twijfel trekken.	4.1
570	Toch zijn er verschillende modellen die gedeeltelijke andere voorspellingen maken en moet het nog mogelijk zijn om daarover te discussiëren.	4.25
571	Een ander punt dat in Vlaanderen erg gevoelig lag, was de coronatijd.	27.61
572	Daar herinner ik mij vooral van dat de stelligheid heel groot was.	3.61
576	Had u liever eerst een maandenlange wetenschappelijke discussie gehad?	6.46
580	Men had bijvoorbeeld kunnen zeggen: we weten niet alles, maar met wat we weten, vinden we dit de beste beslissing.	3.77
583	Want u zegt dat wetenschappers zich gedragen als nieuwe priesters.	61.2
585	Dan heb ik heel concreet over de expert die het laatste woord spreekt.	3.67
588	Elk moment in de wetenschap is een stand van zaken van dat moment.	4.46
591	Zo weten wij nu dat de aarde rond de zon draait en niet andersom.	16.92
592	Terwijl zowel de religieuze als wetenschappelijke wereld vroeger bijna unaniem dacht dat het anders was.	5.67
593	En vandaag merk je vaak dat in televisieprogramma's, behalve het uwe dat positief afsteekt bij alle anderen: experts worden naar voren geschoven die dan het laatste woord spreken.	4.87
594	Terwijl experts moeten zeggen: Dit is wat wij nu denken.	4.34
595	Ze mogen niet zeggen: na mijn tussenkomst is de discussie afgesloten.	3.66
598	Want in uw universiteit heb ik ooit geleerd dat wetenschappers een hypothese poneren en die proberen te verwerpen.	10.71
599	En als dat lukt, dan weten ze dat het een bepaalde richting uitgaat.	4.32
600	U hebt iets geleerd aan onze universiteit en dat doet mij plezier, maar niet noodzakelijk alles.	3.8
601	Dat is de wijze waarop men een bepaald onderzoek gaat uitvoeren.	4.3
603	Maar het repliceren van dat onderzoek is vaak moeilijk.	6.81
605	Een wetenschapper zou dan moeten zeggen: we zijn tot deze conclusie gekomen in alle bescheidenheid, maar we staan open voor andere inzichten.	4.26
606	En we zijn in onze samenleving een beetje bang om dingen te verliezen.	7.47
608	En dus zoeken we heel snel naar een makkelijk antwoord waar geen discussie meer over mogelijk is.	4.27
611	Ik denk dat het meer te maken heeft met sommige wetenschappers die worden meegesleept in een samenleving die heel snel oplossingen wil.	6.4
614	Ik heb onlangs een reportage gemaakt over medicatie.	25.12
615	En er was discussie over medicatie die erkend werd of niet.	32.02
616	Een apotheker zei: dit is een doosje slaapmiddelen dat erkend is door farmaceutische industrie.	82.13
618	En hiernaast ligt iets van een niet-erkend bedrijf.	4.11
619	En als je kijkt naar de samenstelling, is dat identiek hetzelfde.	4.14
620	Maar voor de wetenschappers is dit medicatie en is dit eigenlijk een soort alternatief dat we niet erkennen.	28.58
622	Voor mij is dat dezelfde medicatie, voor de wetenschap niet.	13.02
624	En dan blijkt dat ook de wetenschap zelfkritisch moet zijn.	6.43
626	Dat geldt ook voor andere sectoren van de samenleving.	11.3
628	Een juridische uitspraak moet je bijvoorbeeld als dusdanig erkennen, maar je mag het ermee oneens zijn en je mag vinden dat de rechter zich vergist.	6.41
631	Moet je klimaatontkenners ook nog voldoende ruimte geven in de discussie?	17.7
632	Want er wordt geschermd met 99 procent wetenschappelijke consensus.	51.42
634	Ik heb het moeilijk met het woord klimaatontkenner.	4.9
636	Ik denk dat het wetenschappelijk onderbouwd is dat er inderdaad een verandering van het klimaat is.	13.45
637	Maar je kunt nog verschillende accenten leggen en ook verschillende oplossingen naar voren brengen.	3.89
638	Iemand die zegt dat de mens daar niet toe bijdraagt.	5.41
640	Die moet dat dan proberen te bewijzen en zal daar waarschijnlijk niet in slagen.	5.7
641	Maar je mag niet bij voorbaat zeggen dat iemand niet mag meespelen.	3.99
642	Maar wij moeten dus wel onze kostbare tijd daaraan besteden?	8.06
644	Ik neem aan dat je nog andere onzinnige dingen doet in je leven.	4.24
646	En het blijft belangrijk om toch nooit blind te zijn voor mogelijk positieve dingen die in iets heel raars kunnen zitten.	4.6
648	Ik zeg daarom niet dat alle stemmen even belangrijk zijn.	3.84
649	En ik zeg niet dat je respect moet hebben voor mensen die de wetenschappelijke methodologie niet volgen.	4.5
651	Dat speelt ook in de samenleving in een bredere zin.	4.22
653	Maar met hoe meer mensen je praat, hoe makkelijker je komt tot verrassende inzichten.	4.33
660	Toen mijn uitgever aan De Standaard vroeg of ze mijn boek wilden bespreken, zei de hoofdredacteur: Dat gaan we niet doen, want dat valt buiten de intellectuele consensus.	6.42
661	Ik zou niet liever willen dan over mijn boek praten.	3.76
662	Dat is misschien meer een persoonlijke geschiedenis.	4.05
663	Maar vindt u het zinvol om met iemand te discussiëren... En tijdens covid heb ik zelf iemand gehoord die zei dat hij niet wist dat de aarde rond was.	12.67
668	Dat is eigenlijk een kwestie van redelijke analyse.	5.01
669	Je weet dat bepaalde zaken pure provocatie zijn en niks inhoudelijks meer betekenen.	4.62
675	Onder andere, maar ook bij de wetenschappelijke methodologie.	4.6
677	In de 19e eeuw was er een filosoof, Comte, die geloofde dat de wetenschap alles zou kunnen oplossen.	18.19
678	En hij zei erbij: Daarom is er geen vrije meningsuiting nodig, want niks is juist of verkeerd.	3.91
680	Als je a priori zegt dat iets onzin is, dan durfden mensen geen ander standpunt meer in te nemen.	5.4
681	Tot slot: wie dit niet leest zal de waarheid niet vinden.	4.55
685	Ik zeg in het boek ook heel duidelijk dat ik niet beweer de waarheid te hebben.	3.79
691	Alles is op voorhand geregeld, alle planten staan ten dienste van een groot project van de architect.	3.93
699	Je staat open voor een blik die je nooit eerder had.	3.95
700	En dat is het soort waarheidsbegrip dat ik wil promoten in al mijn onbescheidenheid.	3.87
710	Ik wil nog meegeven dat onze podcast... Want er zijn mensen die hem niet meer vinden.	3.9
711	Er is een podcast van 'De afspraak' en eentje van 'De afspraak op vrijdag'.	6.26
713	Morgen is er geen uitzending, maar woensdag zijn we er opnieuw.	4.43