De Afspraak 🇧🇪

_id	69309473bb77f162b38fa413
url	https://www.vrt.be/vrtmax/a-z/de-afspraak/2025/de-afspraak-d20251202
datetime	2025-12-02 20:35:00

 

Statements

idx	statement	score
1	90 miljard euro Russisch geld voor Oekraïne en iedereen is naar België aan het kijken, en niet met de glimlach op dit moment.	38.54
2	We gaan erop door met Willy Claes, man van vele oorlogen op het hoogste internationale niveau, en met Barbara Moens, zij volgt de EU voor The Financial Times.	6.46
3	En over Europa gesproken: hoeveel negentienjarigen kent u die al eens op de koffie mogen bij Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie?	10.52
5	Lore Sleeckx heeft vandaag met haar gesproken over het verbod op sociale media voor jongeren onder de zestien jaar dat zo'n beetje in de pijplijn zit.	51.75
6	En deze jongeman heeft u mogelijk al eens zien voorbijkomen hier op de VRT.	7.03
7	Wim De Vilder heeft eindelijk zicht gekregen op de waarzeggende kwaliteiten van al die mensen die hij vijf jaar geleden geïnterviewd heeft voor zijn programma 'Over vijf jaar'.	5.82
8	Ik kan al verklappen dat ze er over Donald Trump redelijk ver naast zaten.	5.87
13	Hij is dus bezig aan een promotour voor zijn programma.	4.94
14	En ze hebben er vanochtend op Radio 2 een waarzegster bij gehaald, en die heeft de kaarten getrokken van Wim De Vilder voor over vijf jaar.	10.44
16	Ik word afgevoerd als anker en ik verhuis naar het buitenland.	6.37
24	Maar Barbara en Willy Claes gaan ons dat uitleggen.	4.01
28	Er is een zware discussie gevoerd binnen de EU over de wapens in Oekraïne.	60.33
30	Barbara, ik ga jou eerst het hele verhaal laten uitleggen.	3.53
32	De Europese Unie wil Oekraïne helpen met zo veel mogelijk geld om militaire steun en gewone voorzieningen te kunnen bieden.	73.01
35	Er staat geld op een rekening in Brussel, 185 miljard, waarvan we een deel aan Oekraïne zouden kunnen lenen.	26.19
36	Maar het probleem is dat dat geld is van rijke Russen?	21.38
38	Euroclear is het effectenhuis dat ervoor zorgt dat financiële transacties op een ordelijke manier kunnen verlopen.	47.27
39	Na de Russische inval in Oekraïne is dat Russische geld geblokkeerd.	89.37
41	Nu de financieringsnoden van Oekraïne altijd maar hoger worden, is de druk op België aan het verhogen om dat Russische geld te gebruiken voor een lening aan Oekraïne de komende jaren.	83.85
42	België probeert dat uiteraard al een hele tijd tegen te houden.	5.41
43	Ursula von der Leyen heeft twee pistes op tafel gelegd.	7.88
44	Dat geld van Euroclear, en wat was de andere piste?	7.29
45	Er is haar gevraagd om verschillende opties door de Europese leiders, zodat ze konden kiezen.	6.73
47	Dat wordt politiek wel gezien als iets dat onmiddellijk van tafel gegooid kan worden.	4.53
48	Je hebt daar unanimiteit voor nodig van alle lidstaten, inclusief Hongarije.	4.47
50	Ook bij andere landen is er weinig animo voor zo'n grote lening.	5.18
51	Zij wijzen opnieuw terug naar ons land, waar dat Russische geld staat en volgens hen gebruikt kan worden voor een lening.	15.04
52	Dus ze spreken over twee pistes, maar er is er maar eentje?	4.96
54	Politiek gezien, en in België is dat lang onderschat, zit men in een soort tunnel met maar één mogelijke uitkomst: België zal plooien en mits een aantal garanties akkoord gaan met die lening.	4.96
55	Daarvoor is geen unanimiteit nodig, maar een bijzondere meerderheid.	3.8
56	De Commissie heeft vandaag gezegd: dat kan ook zonder unanimiteit maar met een gekwalificeerde meerderheid, dus een grote meerderheid van lidstaten.	11.24
57	Dat is in de eerste plaats opnieuw om Hongarije te omzeilen.	4.47
58	Zij gaan niet akkoord met een aantal steunmaatregelen aan Oekraïne.	27.8
59	Impliciet is de dreiging dat ze het zonder België zouden kunnen doen als België niet akkoord gaat.	11.81
60	Dat opent de doos van Pandora, want België is Hongarije niet.	26.96
61	België heeft Oekraïne altijd gesteund, politiek en financieel.	70.7
62	Het is ook een van de stichtende Europese lidstaten.	12.91
63	Om België nu te omzeilen vanwege een privébedrijf met enorme risico's voor België, is ongezien.	10.18
64	Maar die impliciete dreiging verhoogt d druk op ons land.	21.5
65	Maar die impliciete dreiging verhoogt de druk op ons land.	32.38
66	Ik hoor iedereen zeggen dat het best mogelijk is... 18 december is er een Europese top, daar wordt dan mogelijk over gestemd.	18.51
67	Zegt Wouter Beke daarom dat we met onze rug tegen de muur staan?	7.98
70	Het is Europa dat moet oprukken voor een inbreuk tegen alle internationale wetgeving door Rusland.	24.89
71	Wij moeten het nu doen, want de Amerikanen laten ons vallen.	5.86
72	We moeten niet alleen wapens gaan kopen voor de Oekraïners... 130 miljard voor de komende twee jaar.	65.73
76	Als je die 28 punten leest... - Van het vredesplan.	3.63
79	Von der Leyen zegt dat ze tegemoet- komt aan de zorgen van België.	78.8
80	Ik hoor Johan Van Overtveldt zeggen dat het onvoldoende is.	4.33
81	Wouter Beke zit voor de christendemocraten in het Europees Parlement en vindt het ook onvoldoende.	8.34
89	Ze zouden dit nu zomaar wegnemen en teruggeven als lening.	6.11
90	Als de Russen daarover internationale arbitrage vragen, dan vrees ik, en daar heb ik enige ervaring mee over oliecontracten... Een aparte rechtbank om dat terug te eisen.	17.31
92	Dan gaan we geen 140 miljard terugbetalen, maar met alle schadevergoedingen nog veel meer.	12.21
97	Dus Bart De Wever heeft een punt als het gaat over de solidariteit tussen landen?	26.2
98	Waarom zegt Von der Leyen dat ze die garanties bieden?	24.11
99	In het wettelijke voorstel dat vandaag is voorgesteld heeft ze enkele maatregelen voorgesteld die tegemoetkomen aan een aantal zorgen van België.	15.64
100	Bijvoorbeeld dat het geld onmiddellijk zou kunnen worden terugbetaald, risicospreiding over verschillende Europese landen, maar het is zeker nog niet wat België initieel heeft gevraagd.	8.01
101	Er zit een groot spanningsveld tussen die twee posities.	3.74
102	België wil nog meer financiële en juridische indekking, zodat iedereen op het einde van de rit niet zijn handen ervan aftrekt.	7.41
106	Maar Bart De Wever wil handtekeningen, hij wil de kleine letters zwart op wit zien.	4.44
108	De andere lidstaten hebben nog niet aangegeven of ze meegaan.	13.78
109	We zijn aan het evolueren naar die cruciale Europese top van 18 december.	37.74
111	België gaat meer vragen, de kans is groot dat de Europese Commissie iets meer tegemoet zal komen.	8.03
112	Je zal misschien met een compromis zitten waarmee geen van beide kanten tevreden is en dat België dan wel met de rug tegen de muur wordt geduwd.	5.88
113	Die gedeelde juridische solidariteit, zal die er wel komen tegen 18 december?	6.72
114	Ik heb er mijn twijfels over, het wordt hypocriet gespeeld.	3.97
117	Men is zogezegd solidair met Oekraïne, maar alleen als anderen betalen.	12.82
120	Er worden verschillende landen daarvan verdacht, ik ga er nu geen noemen.	11.39
126	Ze hadden eerst begrip voor ons probleem, zeiden ze.	6.5
131	Ik denk dat de commerciële en andere belangen van Duitsland voorrang krijgen op de bekommernissen van buurlandje België.	5.83
132	En het is politiek gemakkelijker om dit geld van België te gebruiken in plaats van grote leningen aan te gaan die mogelijk gevolgen zouden kunnen hebben voor de Europese budgetten.	21.7
134	Er is veel te laat gekeken of België en de Commissie op één lijn zitten, waardoor het nu aan het escaleren is terwijl Oekraïne enorm onder druk staat.	18.1
135	We mogen niet onderschatten hoe lelijk dit schouwspel van buitenaf is.	4.86
136	Von der Leyen die zegt dat we Oekraïne willen steunen en dat wij ook opofferingen moeten maken, maar ondertussen wil men niet die leningen aangaan.	78.98
137	Men raakt het al maanden niet eens over deze eventuele oplossing.	3.85
138	Daar wordt naar gekeken vanuit Moskou, maar ook vanuit Washington, dat inmiddels aan het onderhandelen is met Rusland zonder Europa.	28.5
139	De Amerikanen azen ook wel een beetje op dat geld, om dan... Dat staat uitdrukkelijk in die 28 punten.	5.97
141	De helft van de winst krijgen zij, zonder ons te kennen.	20.86
142	Zij zeggen wel dat wij miljarden moeten voorzien voor de heropbouwingspot, allemaal in onze afwezigheid.	23.06
145	Bart De Wever noemde dat de kip met de gouden eieren die je maar één keer kan slachten.	48.44
146	Nu is het risico dat iemand anders de kip gaat slachten en dat wij er niks meer van zien.	5.68
147	Het wantrouwen tegenover Trump en wat hij daarover zou kunnen bedisselen met Poetin en Zelensky, en dat Europa daar achterblijft, wordt als politiek argument gebruikt om nu die beslissing te nemen.	44.35
151	Een van de grootste bewijzen is dat men zich heeft gericht tot de Europese Centrale Bank.	9.07
152	Men zegt: indien men zou moeten terugbetalen, en bepaalde landen kunnen het niet doen, wilt u dan invallen?	9.79
157	Ik heb begrepen dat de juridische basis voor die beslissing ook wat twijfelachtig is.	3.76
158	Het wordt gekaderd als economische noodzaak terwijl het dat niet echt is.	6.06
159	Nee, dat is echt iets waar bij iedereen aangeeft dat het van alle kanten rammelt.	4.93
160	Als we daarop duwen, zeggen ze: uitzonderlijke situaties vragen om uitzonderlijke maatregelen.	5.09
163	De wettelijke basis voor dit wetsvoorstel... De reactie van Christine Lagarde, de voorzitter van de Europese Centrale Bank, was ook redelijk fel.	33.38
164	Zij zei: hopelijk is dit in lijn met het internationaal recht.	5.64
165	Dat zelfs zij zoiets zegt, is iets waar iedereen zenuwachtig van wordt.	4.29
166	Stel dat dit wel lukt, dat die juridische solidariteit er wel komt tegen 18 december, wat zegt u dan?	13.09
169	Ik weet niet wat er nog gaat wijzigen tegen de top.	3.71
170	Misschien zal het nog bijgeschaafd worden in ons voordeel.	4.11
171	Maar stel dat het afgeklopt wordt, dat de juridische kant afgedekt is.	6.8
174	Je moet de garantie hebben dat de centen er zijn als ze op tafel moeten liggen.	3.8
176	Landen moeten een handtekening zetten dat ze dokken als het erop aankomt.	11.63
177	Maar zelfs als dat er allemaal is... Zelfs al is er een juridische basis en solidariteit, zitten we nog met een ander probleem: dat de geloofwaardigheid van Euroclear compleet is aangetast.	4.47
178	Welke buitenlandse mogendheden gaan nog geld beleggen of achterlaten bij Euroclear?	4.64
179	Dat kan de Europese welvaart echt wel... Vind je dat op dit moment voorgaan op de problemen van Oekraïne?	29.91
180	Dat is iets waar de federale regering ook mee schermt.	5.31
182	Ik weet wat ik zeg, wij lopen het risico dat Euroclear wordt vervangen door Shanghaiclear.	16.99
185	Zij zijn al bezig met het ontdubbelen van de Wereldbank, ze lenen meer kredieten aan de Wereldbank.	19.35
187	Ik begrijp dat er ook signalen komen vanuit China dat ze geen geld meer zullen investeren in Europese aandelen via Euroclear.	21.87
188	Dat betekent dat de economische welvaart hier achteruitgaat.	7.55
191	Want iedereen wil misschien in de eerste plaats vrede.	4.13
193	Om op de initiële vraag te antwoorden: Bart De Wever heeft een brief gestuurd met heel duidelijk de Belgische voorwaarden in.	14.73
194	Als men aan al die Belgische voorwaarden tegemoet komt, kan België niet anders dan accepteren.	4.89
195	Ze hebben als land de lat enorm hoog gelegd, met juridische garanties enzovoort.	4.54
196	Maar als dat gebeurt, zit je in een bepaalde politieke dynamiek van een x-aantal lidstaten tegenover één relatief klein land.	7.23
197	Ik ben het met u eens, maar ik ga dat vandaag niet zeggen.	3.65
198	Het is goed dat u dat niet heeft gezegd op nationale televisie.	4.43
199	Daarom stelde ik de vraag net ook: Bart De Wever zegt dat dit het vredesproces in gevaar brengt.	9.44
202	Het gaat hier de hele dag over in de Russische media, over hoe België hiermee omgaat.	8.15
205	Ik heb de Russen leren kennen als minister van Buitenlandse Zaken.	6.89
206	De KGB had toen de zaken al in handen in het Kremlin en dat is alleen maar erger geworden.	14.7
207	We zitten nu in een nieuwe situatie waarin niet alleen gespioneerd wordt, maar ook gesaboteerd.	4.0
211	Maar is dat een argument om het geld niet vrij te geven?	17.1
213	Zij hebben het vredesproces in gedrang gebracht, niet wij.	17.32
215	En meer dan dat: toen Oekraïne onafhankelijk werd en de Amerikanen voor meer dan 4 miljard dollar de opgestapelde nucleaire wapens gekocht hebben en cadeau gegeven hebben aan Moskou, heeft Rusland beloofd dat zij de territoriale integriteit van Oekraïne zouden respecteren.	43.08
218	Alles wordt nu geframed en op een hoop gegooid, de huiszoekingen in het Europacollege ook... Ja, het is een les in propaganda.	7.68
219	Het feit dat Bart De Wever het argument gebruikt dat dit het vredesproces in gevaar kan brengen, werd met heel veel opgetrokken wenkbrauwen bekeken in Europa.	20.42
221	Zij willen de positie van Oekraïne versterken, op welke manier dan ook.	19.79
222	Net vanwege het vredesproces is het belangrijk om dit nu te doen en om een sterk Europa te tonen.	6.28
223	De verdeel-en-heerstechnieken die Rusland gebruikt met de focus op België... Waarom gebruik Bart De Wever dit potentieel verstoorde vredesproces Waarom gebruikt Bart De Wever dit potentieel verstoorde vredesproces dan als argument?	7.73
227	Stel dat we dat nu doen... Hangt het hier binnenkort dan weer vol drones?	5.45
229	Dat is mogelijk, maar ik heb geen verklaring daarvoor.	4.21
230	Wij zijn niet degenen die de vrede in het gedrang brengen, dat is duidelijk Rusland.	4.75
231	Het drama is jammer genoeg dat Washington op dit ogenblik een onbegrijpelijke wending genomen heeft, waarbij je de president van Amerika er bijna van kan verdenken dat hij de pen aan Poetin heeft gegeven om die 28 voorwaarden op papier te zetten.	18.76
232	Hoe kijkt u naar hoe de Europese Unie dit aanpakt met België?	21.56
233	In jouw krant, Barbara, stond al geschreven dat de Europese Unie gegijzeld wordt door België.	40.16
235	Wij gijzelen niks, wij proberen de risico's die we lopen tot een minimum te beperken.	3.69
236	Op dat punt hebben we het recht om solidariteit te vragen van alle andere Europese lidstaten, wat we niet krijgen op dit moment.	6.2
238	Dat is de zoveelste ontgoocheling in de Europese Unie op dit moment?	11.08
241	Ik geloof vooral dat de Europese industrie gered moet worden.	5.17
242	Er moet een ander beleid gevoerd worden op dat vlak.	4.64
243	Er moet een ander beleid gevoerd worden op dat vlak.	4.64
244	Maar het is voor mij een grote ontgoocheling dat de solidariteit niet werkt.	4.14
246	Als we dit niet kunnen doen, wat zal Europa dan nog voor?	8.95
247	Het is vijf jaar geleden dat ik een zekere meneer Kissinger voor de laatste keer ontmoet heb.	3.61
248	Hij zei me: Op dit moment zijn noch Republikeinen noch Democraten overtuigd dat ze iets moeten prijsgeven aan heel de controle geostrategisch in de wereld.	8.08
249	Maar ik vrees dat we te laat zijn en dat de Chinezen een positie aan het innemen zijn die wij niet kunnen verzwakken, en dus moeten wij naar een G2 gaan: een wereld die beheerd wordt door Amerikanen en Chinezen.	3.98
250	Ik zei Kissinger: dat is heel vriendelijk, wat doe je dan met de Europeanen?	6.7
251	Hij zei dat we hooguit nog een regionale autoriteit zouden zijn.	10.58
252	Als we zo verder doen, zijn we goed op weg om die voorspelling te volgen.	4.15
254	Ja, daarom is het zo belangrijk om op dit soort momenten een sterke en geloofwaardige beslissing te nemen.	4.39
256	Maar op een moment dat de steun van VS wegvalt, op het vlak van inlichtingen, militair, al die zaken, Maar op een moment dat de steun van de VS wegvalt, moet Europa wel vijf stappen vooruit kunnen zetten.	12.56
257	We hebben ook geen andere keuze, gezien de geografie van Oekraïne.	12.38
258	De gesprekken die er nu over bezig zijn, hadden veel eerder en efficiënter moeten gebeuren.	3.75
259	Zowel aan de kant van België als aan de kant van de Commissie.	4.24
260	Zo hadden we een signaal kunnen sturen naar de rest van de wereld, dat is ook mijn teleurstelling.	3.9
262	Ja, het was een heel drukke dag voor Ursula von der Leyen.	5.7
263	Na heel dit verhaal moest het beste nog komen, want ze kreeg een jongerenvertegenwoordiger van de Europese Unie op bezoek.	10.73
264	U ziet ze hier in beeld, en ze zit hier ook aan tafel.	3.52
266	Vertegenwoordiger van de Europese Unie voor de Vlaamse Jeugdraad.	13.5
269	In brieven op voorhand stond er dat ze nog een persconferentie moest geven over Euroclear.	9.02
270	Wij dachten: pingpingping, Euroclear, wat gebeurt er?	4.9
271	Nadien kwam ze toch naar onze vergaderzaal om met jongeren samen te zitten.	11.57
277	Het is niet vanzelfsprekend dat je als negentienjarige het gebouw van de Europese Commissie binnenkomt en daar dan bent voor het ontmoeten van de Commissievoorzitter.	3.94
281	Ik ben er naartoe gegaan met een open geest, we zien wel wat er gebeurt.	3.65
287	Ursula von der Leyen heeft bij haar nieuwe legislatuur beslist om een jongerenbestuur te lanceren.	52.64
288	Er zal dus voor elke lidstaat een kandidaat-lidstaat een jongere zetelen in haar bestuur, en wij adviseren haar over jongerenthema's.	5.66
289	Vandaag ging het over de relatie van jongeren met sociale media.	38.76
291	Ja, lang verhaal kort: niet iedereen kan spreken in een uur.	5.39
293	Dus elk land krijgt een vertegenwoordiger en die worden opgedeeld in groepjes?	12.6
294	Ja, vandaag zijn we opgedeeld in groepjes die gingen spreken over bepaalde thema's.	4.32
295	Een groepje sprak over de voordelen van sociale media, een ander over de nadelen.	13.24
296	Mijn groepje ging over een verbod op sociale media.	28.87
297	Want, en dat is belangrijk, er is een resolutie gestemd.	3.95
298	Dat is een soort niet-bindend advies door het Europees Parlement.	11.29
299	Waarin zij ijveren voor... Een minimumleeftijd van zestien jaar op sociale media en tussen de dertien en zestien jaar ouderlijke toestemming.	6.48
304	Ja, daar kwam heel hard uit dat jongeren bezorgd zijn over wat sociale media vandaag de dag doet, maar jongeren geven ook aan dat ze die controle willen.	44.46
305	Wij willen controle krijgen over hoe we omgaan met sociale media.	6.58
306	We leven in een wereld waarin sociale media een dagelijks gegeven zijn.	5.75
308	Wij willen ook dat jongeren daar eerder mee leren omgaan en dat er mediageletterdheid komt.	7.52
309	Sociale media hebben superveel voordelen voor jongeren.	90.69
310	Ik blijf dagelijks op de hoogte via sociale media en ik heb vrienden van over de hele wereld.	3.67
312	Dus je bent gaan pleiten met die gegevens in je zak, bij, ik zal haar even Ursula noemen, om dat niet te doen.	3.48
313	Want de Commissie moet nu beslissen of er een verbod komt tot zestien jaar voor sociale media.	48.51
317	Iedereen had een woordvoerder en ik mocht spreken voor mijn groepje.	4.3
323	Ik heb gepleit, omdat ik weet dat ze binnen de Europese Commissie heel hard aandringen op een verbod.	8.43
324	Dat heeft ze ook gezegd in haar State of the Union in september.	8.6
329	Maak jij gewoon je statement, zegt zij: ik ga kijken wat ik kan doen?	3.98
330	Nee, ze is geëindigd met: ik heb veel gehoord, voordelen en nadelen.	3.81
331	Ik heb gehoord dat jullie niet zomaar een verbod willen.	3.82
332	Laten we daarmee de slag gaan en dit allemaal papier zetten.	3.82
333	Laten we daarmee de slag gaan en dit allemaal op papier zetten.	3.78
334	Er komt binnenkort een expertengroep over sociale media en wij hopen daar als jongeren een zeteltje in te krijgen.	16.0
335	We gaan proberen de mening van jongeren daarin te krijgen, dat we jongeren daarmee willen leren omgaan.	13.01
336	Dikke duim voor Ursula von der Leyen dat ze heeft geluisterd.	7.57
337	Maar denken jullie dat er effectief iets mee gebeurt?	4.91
339	Het parlement geeft advies aan de Europese Commissie en zij zouden kunnen bijsturen.	12.7
340	Het zou een mooi teken zijn richting jongeren, maar is dat meer windowdressing of gaat ze daar ook effectief iets mee doen?	11.48
341	Er wordt wel heel selectief gekozen met wie ze in gesprek gaat met wie niet.	3.68
342	Ze geven ook een signaal door die vergadering te hebben dat ze rekening houden met de stem van jongeren.	12.44
343	Je merkt dat het hele debat Europees gevoelig ligt.	3.98
344	Sommigen zijn aan het pushen voor een verbod, zoals Frankrijk, bij anderen ligt dat moeilijker.	16.93
345	Er is daar onenigheid over binnen de lidstaten, ook binnen de Commissie.	6.09
346	Ik denk dat de kans heel klein is dat zo'n resolutie tot een verbod gaat leiden.	5.39
348	Een verbod is een symbolische maatregel, maar ze willen meer doen rond de bescherming van jongeren online.	58.94
350	Ze zijn een onderzoek gestart naar TikTok, naar het verslavingsalgoritme dat jongeren leidt naar verschillende rabbitholes.	84.62
351	Dus men werkt nu aan heel veel verschillende puzzelstukjes.	3.72
354	Negentienjarigen mochten toen toch niet op audiëntie bij de voorzitter van de Europese Commissie?	19.4
357	Ik vind het goed dat jongeren een standpunt innemen.	5.84
358	Voor de Commissie is het natuurlijk delicaat om in te gaan tegen een beslissing of een houding die bepaald is door het Europees Parlement.	6.18
360	Maar hoe dan ook vind ik het goed dat de jongeren hier aan bod komen.	4.39
361	Maar ik wil toch uw aandacht vestigen op het feit dat men onder andere vanuit de pedagogen in het onderwijs twijfels heeft over dat standpunt.	5.77
362	Maar dit is net wat zij niet willen, dat ouderen bepalen wat jongeren doen.	12.94
364	Uiteindelijk zitten wij aan tafel vanuit ons jongerenperspectief.	3.77
365	Ik snap ook dat er daar op oudere leeftijd anders naar gekeken wordt.	3.98
366	Maar het mooie is dat wij daar continu mee bezig zijn.	4.06
368	Dat wij vooral heel hard geloven in het feit dat de jongeren daarmee bezig zijn, en dat wij hen meer tools willen geven om om te gaan met hun schermtijd en fake nieuws te spotten.	5.29
370	Anders komen ze op hun zestiende in dezelfde wereld terecht en hebben ze geen middelen om daarmee om te gaan.	6.13
371	Er zijn natuurlijk veel dingen die voor jongeren worden beslist, als het over alcohol gaat, over met de brommer rijden, omdat het gewoon niet goed is.	7.91
372	Hoe kijk je naar die argumenten als het over sociale media gaat?	11.88
373	Worden die dingen niet voorgesteld op wetenschappelijke basis?	11.87
374	Ja, daar hebben we naar gekeken vanuit de Jeugdraad.	11.12
375	Er zijn ook onderzoeken die het tegenovergestelde zeggen of die ook niks aantonen op dat vlak.	11.48
376	Sociale media zijn iets heel persoonlijks, je eigen ervaring.	4.67
377	Dat hangt heel erg af van persoon tot persoon, van jongere tot jongere.	4.1
378	Het is belangrijk dat we jongeren beschermen online maar dat we het hen ook niet afnemen, want het kan heel waardevol zijn.	10.97
380	Dan zeggen jullie bijvoorbeeld: het is ook een sociaal vangnet voor jongeren die eenzaam zijn.	46.71
382	Het is ook een bepaald onlinerecht dat we hebben als jongeren, het recht op connectie, participatie, informatie.	6.57
384	Maar kan je jongeren afschermen van de schadelijke gevolgen van sociale media en fake nieuws, voor het algoritme dat je in dezelfde tunnel leidt?	62.53
385	Je kan jongeren proberen te beschermen, maar hoe dan?	25.86
387	Hebben we ooit sociale media in handen als samenleving tout court?	7.79
388	Er zijn wel stappen vanuit de grote bedrijven zoals Meta, denk maar aan YouTube Kids.	28.76
389	Dat soort initiatieven kunnen ervoor zorgen dat jongeren de voordelen meekrijgen zonder dat het hen wordt afgenomen.	55.18
390	Ze wil eigenlijk zeggen dat je je eigen sociale media ook niet in handen hebt.	7.38
394	Ik denk dat je wel... Dat doe jij ook, neem ik aan.	3.67
395	...probeert om betrouwbare bronnen te volgen en die te checken.	4.19
396	In de story's en de feeds van heel veel jongeren komen er dingen die ze niet makkelijk zelf kunnen checken.	12.3
397	Voor je het weet, zit je in een of ander algoritme dat je leidt naar fake nieuws.	18.26
398	Dat lijkt toch niet zo gemakkelijk om... Maar los je dat op het door het te verbieden tot zestien jaar?	5.25
401	Maar ik vraag me af hoe je een middenweg kan vinden.	4.3
404	Als je in een bepaalde rabbithole terechtkomt, is het ook wel de oefening voor jongeren en iedereen op sociale media... Het is juist door continu geconfronteerd te worden met bizarre beelden van Trump of AI-beelden, dat je daar twee keer over nadenkt.	10.28
405	Is het niet net door elke dag opnieuw daarmee geconfronteerd te worden dat je dat veel beter begint te herkennen?	6.26
410	De volgende meeting gaat waarschijnlijk in juli zijn.	5.37
416	Politiek is een groot woord, maar ben ik geïnteresseerd in beleid?	5.16
421	In 2020 vroeg ik aan negen bekende landgenoten hoe zij de toekomst zagen.	4.89
422	Vijf jaar lang hebben we deze interviews weggestopt.	5.99
429	Maar we zitten nu op VRT CANVAS, laten we daar blijven.	4.94
430	Je kan het allemaal herbekijken op VRT MAX, ook de negen afleveringen.	5.82
431	Ja, we hebben drie televisieafleveringen gemaakt met de negen mensen, dus drie gasten per aflevering.	8.76
432	Maar op VRT MAX, en daar ben ik heel blij om, kunnen mensen kijken naar de XL-versies van de interviews van alle negen gasten.	6.31
434	Wim De Vilder is ook de enige presentator in dit huis die er vijf jaar later exact hetzelfde uit kan zien.	12.85
439	Je gaat met negen bekende Vlamingen praten en vraagt hoe ze denken dat de wereld en hun eigen leven eruit zullen zien over vijf jaar.	7.91
440	Ja, dat hebben we gedaan op de overgang tussen 2020 en 2021.	20.15
441	Met de belofte dat we alles vijf jaar in de kluis zouden steken.	3.71
446	Dan krijg je mensen bij jou die vrijuit kunnen praten, want het heeft geen effect op wat ze binnen een of twee jaar gaan doen.	6.15
447	Bart De Wever kon bijvoorbeeld vrijuit praten over de verkiezingen over vier jaar, want het wordt pas over vijf jaar uitgesproken.	7.7
448	Dan merk je wel dat Bart De Wever een man met een plan is.	5.03
449	Dus je komt heel interessante dingen te weten die je anders niet te weten zou komen.	4.17
450	Wat heel moeilijk te voorspellen was, was de toekomst van de Verenigde Staten.	5.16
452	Acht je het mogelijk dat Donald Trump opnieuw deelneemt aan de presidentsverkiezingen in 2024?	13.25
454	Die gaat wegdeemsteren en als de Republikeinse Partij weet wat goed voor haar is, zullen ze dat zeker wel aanmoedigen.	4.95
457	Ik hoop dat we hem de komende jaren zo weinig mogelijk horen en dat hij tegen 2024 alleen nog met golf bezig is.	5.27
458	Gewoon niet Donald Trump, gewoon niet Donald Trump.	6.42
460	Of hij dan uiteindelijk echt de kandidaat wordt... Ik hoop dan van niet.	5.07
462	Hij heeft alleszins al een nieuwe kapper, heb ik gezien.	4.1
465	Dus als hij niet gepakt wordt, wie weet, komt hij terug.	5.39
467	Meneer Claes, u zou in 2020 ook hebben gezegd: dat is gedaan?	15.48
470	Wat zegt dat voor u dat je... Bart De Wever maakt bijvoorbeeld een inschatting van wat het draagvlak is van Donald Trump voor de volgende verkiezingen en zit er helemaal naast, wat zegt dat?	13.15
472	En ik vrees... Ik behoor tot de fighting pessimists.	3.56
474	We zitten met meer dan 200 landen in de Verenigde Naties en er zijn er nog dertig democratieën, niet meer.	13.78
475	Maar hij was op dat moment al president geweest, hij is dat op dat moment niet meer, Joe Biden zat eraan te komen, en toch zeggen we: nee, dat is voorbij.	12.54
477	Ik denk dan ook: we hebben dan misschien met z'n allen nog altijd niet begrepen wat er leeft.	4.05
479	Ik denk eerder dat we onderschatten hoe autoritaire vormen van bestuur op dit moment de wereld beginnen te controleren.	5.84
483	Artificiële intelligentie... De vraag stelt zich: wie steekt daar de intelligentie in?	6.71
486	Toen ik dit terugzag... Ik heb de interviews recent opnieuw opgediept.	3.62
488	Ik denk eerlijk gezegd ook wel dat wat wij als woke beschouwen in Amerika nog een stuk radicaler is dan wat wij hier als woke beschouwen.	5.39
489	Onder anderen Adil wees ons erop dat dat in Amerika nog sterker is, waardoor je ook een sterkere tegenreactie krijgt.	12.62
490	Trump heeft geteerd op onder andere die ontevredenheid.	21.22
491	Voor mij is dat, denk ik, wel de grootste verandering in vijf jaar tijd, Trump die opnieuw aan de macht komt.	6.09
492	2016 tot 2020, zijn eerste ambtstermijn, was geen ongelukje, geen anomalie.	5.74
494	Ik vind dat de grootste verandering in vijf jaar tijd.	3.83
495	Wat Trump aan het doen is, is niks minder dan de westerse democratie zoals we die kennen afbreken.	6.44
496	De scheiding der macht bestaat niet meer, of daar wil hij vanaf.	4.17
497	Het respect voor mensenrechten, de Declaration of Human Rights, betekent niks meer in Amerika.	11.42
498	Diplomatie, internationale samenwerking, goed fatsoen, laten we wel wezen... Al die dingen is hij aan het afbreken.	3.7
499	Dat gaat voor mij veel verder dan louter democratie.	4.25
500	Dit is de identiteit van de westerse cultuur en de basiswaarden van onze westerse cultuur die de leider van het Westen zelf aan het afbreken is.	4.71
501	Hij is democratisch verkozen, dan ga ik nog altijd van uit.	3.68
503	En we moeten ook niet doen alsof er in Europa niks aan het veranderen is, Barbara?	12.92
504	Ja, ik denk dat er in deze periode, toen Biden herkozen was, een collectief gevoel was in Europa van: oef, we zijn terug.	6.51
505	Ik denk dat we onderschat hebben hoe gepolariseerd Amerika is en toen ook al was.	10.61
506	Bij de tweede termijn van Trump hebben we een ander gevoel.	7.4
508	We kunnen niet meer op hen rekenen, zelfs als er de volgende keer een Democraat in het Witte Huis zit.	6.69
511	In die zin verbaast het me niet, dat was gewoon het collectieve momentum in Europa op dat moment.	4.79
512	Zeker vanuit Europa was dat onmogelijk te voorspellen omdat men dat nog niet aanvoelde.	5.37
513	De vraag is of we het hier nog zouden kunnen voorspellen.	4.78
516	We hebben hem al even gezien, maar ik ben geschrokken van de voorspellende krachten van iemand van wie je het niet per se zou verwachten.	3.6
518	Dat gaat allemaal beginnen met het internet dat niet meer werkt, de telefoon... Alles gaat down zijn.	4.62
519	Dat gaat 's nachts gebeuren, er komt een black-out.	6.33
521	De Russische tanks zijn er al, en dan gaat Poetin zeggen: je kan kiezen.	17.07
522	Ofwel doe je moeilijk, maar ik heb overal nucleaire wapens op gericht.	3.45
523	Ik ben Poetin, ik zit niet met gevoelens, je weet wat ik heb gedaan met de Tsjetsjenen.	4.29
524	Ofwel doe je niks, je laat mij doen, ik pak allemaal extreemrechtse leiders die jullie politieke leiders zullen zijn en ik stuur alle moslims terug naar het land waar ze vandaan komen.	3.56
525	De meeste witte mensen hier zullen zeggen: ça va, goeie deal.	5.27
531	Trump is geen president meer, dat had perfect geweest.	10.01
532	Maar als hij president was geweest... Had hij iets gezegd?	8.62
534	Je moet al die punten eens oplijsten, onwaarschijnlijk.	4.19
537	Ik heb hem gevraagd hoe dat kwam, dat hij dat beeld voor ons schetste.	3.56
538	Ik heb hem gevraagd hoe dat kwam, dat hij dat beeld voor ons schetste.	3.56
539	We hebben ermee gelachen, maar dat is wat er gebeurt en wat we nu voelen.	3.79
540	Hij verklaart het zelf doordat hij veel de actualiteit volgt, een grote interesse heeft in geschiedenis en ook die verbeeldingskracht die je als filmregisseur moet hebben.	3.9
541	Dus out of the box durven te denken en in verbeelding spreken.	3.55
542	Die cocktail zorgt ervoor dat hij recht 'on point' zit.	42.85
545	Zullen we een voorspelling maken voor over vijf jaar?	5.39
546	Ik heb soms het gevoel dat we in een exponentiële fase zitten.	3.74
547	Artificiële intelligentie waar je amper het einde van kunt bedenken.	5.35
548	Valt het nog te voorspellen hoe de wereld er over vijf jaar uit gaat zien?	6.47
550	Ik vrees dat de mens zichzelf aan het overschatten is.	4.68
551	Hij bouwt toestellen die verondersteld zijn beter te zijn dan hij.	19.12
552	Hij denkt zich te installeren op Mars en weet ik veel.	4.16
553	Zal hij tot inkeer komen en beseffen dat de mens toch maar een matige rol te spelen heeft?	7.29
554	Ik betwijfel het, ik denk dat we stommiteiten aan het begaan zijn en dat we alles aan het uitputten zijn.	3.96
555	Op dat punt zie ik het over vijf jaar niet goed in.	3.51
556	Het zijn er bovendien degenen die rijkdom hebben die meer dan ooit dominant zullen zijn.	4.18
559	Ja, ik wil heel graag heel positief in het leven staan en ik doe mijn best daarvoor.	3.88
560	Maar ik snap de pessimistische en negatieve blik op de toekomst.	3.78
562	We zien in Europa ook, los van Amerika, waar we het net over hadden, dat de democratie heel hard verandert.	18.77
563	Dat zie je heel hard als jongerenvertegenwoordiger.	5.8
565	Ik ben het mandaat gestart met: joepie, ik ga veel jongeren spreken.	4.44
567	De afgelopen vijf jaar hebben we de ene crisis naar de andere gehad.	7.95
570	Heb je het idee dat jullie klaar zijn voor wat er komt?	4.38
573	Maar ik wil graag geloven dat wij als jongeren supersterk staan in de samenleving en dat wij een kracht kunnen hebben daarin.	5.41
576	Bedankt voor je komst en veel succes met je programma.	3.98
578	Normaal gezien, als Wim De Vilder over enkele jaren met pensioen gaat, wordt dat heel breed gevierd.	7.3
579	Maar er zit daar iemand... Hij heeft de instructies gekregen, want nu ben ik naast je camera aan het kijken... Het is onze cameraman Danny die na 41 jaar met pensioen gaat.	4.15
584	Het gebeurt zo vaak... Het gebeurt zo vaak dat wij als ankers afscheid nemen of met collega's met pensioen gaan die in beeld geweest zijn, maar het was heel mooi om deze man ook eens even in de bloemetjes te zetten.	3.99
587	Bedankt voor het leuke moment en alle jaren hier bij ons.	3.82
590	Bedankt aan mijn gasten hier aan tafel en u bedankt voor het kijken, dames en heren.	3.4