Ter Zake 🇧🇪

url	https://www.vrt.be/vrtmax/a-z/terzake/2025/terzake-d20250218
datetime	2025-02-18 20:00:00
description	Onderhandelingen over Oekraïne De ministers van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten en Rusland hebben elkaar ontmoet in Saudi-Arabië. Op de agenda stond vooral de oorlog in Oekraïne. Pieterjan praat erover in de studio met voormalig secretaris-generaal van de NAVO, Willy Claes, en met professor internationale politiek Fabienne Bossuyt (UGent). Interview met Kaja Kallas De Europese Unie is niet betrokken bij de onderhandelingen. Heeft de EU nog een rol te spelen of is het haar macht kwijt? Willem Van Mullem kon Kaja Kallas, hoge vertegenwoordiger buitenlands beleid EU, erover interviewen. Verdrag van München in 1938 Bij de onderhandelingen nu tussen de VS en Rusland valt wel eens de vergelijking met het Verdrag van München dat beklonken werd in 1938 tussen Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Italië. Het ging toen over Tsjechoslowakije maar dat land zat niet mee aan tafel. En één jaar later viel Hitler Polen binnen. Is de vergelijking terecht? Wat vinden Vlaamse partijen? De EU en de VS verwachten dat landen meer investeren in Defensie. Wat moet België doen? Anne Vanrenterghem legt het voor aan verschillende Vlaamse politici.

 

Statements

idx	statement	score
1	Het was jaren geleden, maar vandaag was er fysiek topoverleg tussen Rusland en Amerika over Oekraïne.	0.03
2	Europa kijkt met veel zenuwen naar wat er allemaal gebeurt en in een gesprek met 'Terzake' waarschuwt de Europese buitenlandchef ook België.	0.02
3	Moet ons land zich voorbereiden op oorlog en massaal extra geld pompen in het leger?	0.01
4	Een aantal Vlaamse partijen reageren vanavond bij 'Terzake'.	0.01
5	In de studio analyseren we de situatie met professor internationale politiek Fabienne Bossuyt, en ook oud-NAVO-topman Willy Claes geeft zijn kijk op de zaak.	0.01
7	De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio heeft het vandaag nog eens herhaald: ook Europa moet betrokken worden bij vredesonderhandelingen over Oekraïne.	0.05
8	Maar vandaag zaten Amerika en Rusland wel samen aan tafel, zonder Europa en zonder Oekraïne.	0.07
10	Goeienavond Fabienne Bossuyt, professor internationale politiek, en Willy Claes, oud-NAVO-topman.	0.01
11	Mevrouw Bossuyt, als we deze verklaringen horen, kan dit moment het begin zijn van een weg naar vrede?	0.01
13	Uiteindelijk blijkt er toch niet zoveel concreets voort te komen uit die eerste gesprekken.	0.01
17	Ik denk dat een belangrijke boodschap al kwam vanuit Rusland, dat NAVO-troepen, ook onder een andere vlag, niet mogelijk zijn.	0.08
18	Meneer Claes, een aantal mensen zullen zeggen: als Rusland nu al met Amerika praat en het voorbereidende werk doet, hoeft dat van zo'n drama te zijn voor Europa?	0.02
20	Het is een totale breuk met de politiek van de VS tot aan de verkiezingen.	0.01
21	De twee voorbije jaren heeft Amerika voor 170 miljard dollar geïnvesteerd in de verdediging van Oekraïne.	99.99
22	Als leider van de westerse alliantie hebben ze gezorgd voor sancties die opgelegd werden aan Rusland.	0.02
25	Bovendien, mevrouw, maakt men zich zorgen... De premier zei: dat heeft vooral de ruimte aan Rusland om zich te herbewapenen en herorganiseren en nadien Europa hard aan te vallen.	0.02
27	Wat nu gebeurt, is een gedroomd scenario voor Rusland.	0.01
29	Aan de andere kant is het een slecht scenario voor Oekraïne.	0.01
31	Maar ze hadden weinig keuze, ze worden onder druk gezet.	0.02
32	Zal Rusland die tijd nemen om zich te herbewapenen?	0.01
35	Meneer Claes, Karel De Gucht sprak zware woorden: met wat nu allemaal gebeurt, is Amerika geen bondgenoot meer, de NAVO kan beter uit elkaar vallen.	0.01
37	Ik heb nog altijd vertrouwen in de intrinsieke waarden van een grote meerderheid van de bevolking van de VS. Ik kan me niet inbeelden dat er op zeker ogenblik geen fameuze reactie zou komen bij de tussentijdse verkiezingen over twee jaar.	0.01
38	Maar op dit moment... Het zijn zware woorden die ik gebruik, maar ik neem ze over van de Nobelprijswinnaar Stiglitz.	0.01
39	Er is een constitutioneel probleem aan het groeien in de VS. Er is een neiging naar een autoritaire staat.	5.76
40	De vrienden die ik heb, onder meer in het Pentagon, zeggen: Bel me in hemelsnaam niet meer, want als ze weten dat we praten over de toestand, vliegen we eruit.	0.01
41	Hetzelfde is waar met rechters die proberen weerstand te bieden aan bepaalde ondemocratische beslissingen van het Witte Huis.	0.14
42	Grote bezorgdheid, zegt u. Er is ook grote bezorgdheid in Europese kringen.	0.02
45	Want de ongerustheid in Europese kringen is effectief bijzonder groot.	0.01
46	'Terzake' kon vandaag spreken met de Europese buitenlandchef Kaja Kallas.	0.01
47	Professor Bossuyt, als ik dat laatste hoor... Mevrouw Kallas zegt: Europa is sterk en machtig.	2.33
50	We hebben eurokritische landen zoals Hongarije en Slovakije.	0.02
52	Het is uiteraard haar taak om de Europese Unie te verdedigen.	0.02
53	Ze is de hoge vertegenwoordiger voor het buitenlands beleid van de EU.	0.01
54	Ik denk dat je ergens het idee dat Europa zo zwak is moet nuanceren.	0.01
55	Zeker de reactie van Europa na de aanval op Oekraïne toont aan dat we eensgezind kunnen zijn.	0.01
56	We hebben verregaande sancties getroffen tegen Rusland, die nog altijd in voege zijn.	0.02
57	Daarover is er nog altijd eensgezindheid, ook al vindt Hongarije er vaak zijn weg uit op een of andere manier.	0.01
58	Maar als het gaat over Oekraïne, is er een sterke eensgezindheid.	0.03
59	In principe was de Europese Unie geen vragende partij om nu al vredesgesprekken op te starten omdat ze vinden dat het moment er nog niet is omdat dat te gunstig zou zijn voor Rusland.	0.11
60	Meneer Claes, gisteren was er die top georganiseerd door meneer Macron.	0.01
63	Wat is de betekenis volgens u van deze topoverlegmomenten?	0.01
65	Eerlijk gezegd moeten we de waarheid durven te zeggen.	0.01
66	Dit Europa is hopeloos verdeeld en is militair te zwak om zonder Amerikaanse steun verder te doen.	0.01
70	Als je lid bent van een club, moet je je lidgeld betalen, en dat hebben we niet gedaan, die kritiek is dus terecht.	0.04
72	...moeten we teruggaan naar wapencontrole en ontwapening zoals in de jaren 80 en 90.	0.01
73	Want, ik herhaal het, de combinatie van die kleine nucleaire wapens gekoppeld aan artificiële intelligentie zal ons leiden tot het verhaal van de leerling-tovenaar, die het proces in gang zet en het niet meer kan stoppen.	0.02
74	We zagen ook iemand als Giorgia Meloni op dat overleg, die goede banden onderhoudt met Amerika.	0.02
76	Ik denk dat het ons ook op dat vlak erg zal verzwakken indien Italië die weg opgaat.	0.01
77	Het is zo al erg genoeg dat we in de Europese unie, en ik wik mijn woorden, op zijn minst met twee Moskousupporters zitten.	37.0
78	Ik zou niet in de plaats willen zijn van mijn opvolger bij de NAVO.	0.01
79	Hoe maak je nog een militaire planning als je het risico loopt dat minstens twee van je leden beste relaties hebben met de vijand?	0.01
81	Ik hoop dat Macron erin zal slagen op deze bijeenkomsten om meer vaart in de zaak te krijgen.	0.01
82	Over hoe machtig Europa is lopen de meningen uiteen.	7.37
85	Europa kijkt wat ongemakkelijk toe hoe Amerika en Rusland dichter bij elkaar komen.	0.34
86	En er wordt dan vaak verwezen naar de jaren 30 naar het verdrag van München.	0.01
88	In 1938 kreeg Nazi-Duitsland het recht om een deel van Tsjechoslowakije te houden.	0.02
89	Wat daar toen precies is gebeurd, leggen we nog eens heel kort uit.	0.01
91	Het was een zichtbaar blije Neville Chamberlain die op 30 september 1938 uit het vliegtuig stapte.	1.05
93	Dat verdrag werd de nacht voordien overeengekomen door de Britse Neville Chamberlain, Adolf Hitler, de Italiaanse Benito Mussolini en de Franse premier Édouard Daladier.	0.02
94	Opmerkelijk: Tsjechoslovakije, het land waar het uiteindelijk over ging, was niet uitgenodigd voor de ondertekening.	0.04
95	Maar zij zullen wel land moeten afstaan, zoals Sudetenland aan Duitsland.	0.01
96	In dit grensgebied met Duitsland woonde een grote Duitssprekende bevolking.	0.01
97	En die hoorde, aldus Hitler, bij het grote Duitse rijk.	0.03
98	Met die appeasement-politiek wilde de Britse regering Hitler z'n zin geven.	0.01
99	Die zou op zijn beurt afzien van een verdere verovering van Tsjechoslovakije.	0.03
100	Het verdrag van München gaf echter een fout signaal.	11.09
101	En nog geen jaar later, op 1 september 1939, viel Hitler Polen binnen.	0.01
102	De Tweede Wereldoorlog, waarvan Charmberlain dacht die te hebben afgewend, was begonnen.	0.02
103	Mevrouw Bossuyt, gaat de vergelijking op met vandaag?	0.01
104	Ik bedoel dan het idee dat Rusland veroverd gebied zou mogen inpakken en bij zich houden.	0.01
106	Ook met de mogelijke gevolgen die we zonet gezien hebben?	0.01
108	Het grote verschil is dat Oekraïne wel degelijk plaats zal nemen aan de onderhandelingstafel.	0.31
109	Misschien nu nog niet, maar de VS heeft duidelijk aangegeven dat het de bedoeling is dat Oekraïne wel aan de onderhandelingstafel zit.	0.21
111	Ze snappen ook dat als Oekraïne niet aan die tafel zit, dat een vredesakkoord geen nut heeft.	0.03
113	Wat wel gelijkaardig is, is dat we met een land te maken hebben dat een annexatiedrang heeft.	0.02
114	De vraag is of die drang te stoppen is door het signaal te geven dat ze voor een stuk een overwinnaar zijn in dit conflict.	0.01
115	Ze kunnen de boodschap krijgen: jullie mogen in de toekomst gewoon verderdoen.	0.01
117	Meneer Claes, vanuit Russisch perspectief bekeken, als zij in zulke onderhandelingen stappen, wat zou men hen kunnen geven als men hen geen gebied geeft om ergens tot een soort vergelijk te komen?	0.01
118	Als je de bijbel leest van meneer Poetin, dan lees je daarin dat de ontbinding van de Sovjet-Unie de grootste stommiteit van de 20e eeuw was en dat die opnieuw gedaan moet worden.	27.91
119	Het ontwikkelen van een Euraziatische rijk dat anti-Europees, antidemocratisch is en waarbij de Zwarte Zee als strategisch wordt aangegeven, wat betekent dat Oekraïne definitief terug moet naar een nieuwe Sovjet-Unie, het uitgebreide nieuwe Rusland.	0.02
120	Op dat punt is er een zekere vergelijking mogelijk met 1938.	0.01
121	Maar het is duidelijk dat Poetin zich niet zal neerleggen bij de situatie zoals ze vandaag bestaat.	0.01
123	Ik denk niet dat het verstandig is om te opteren voor doorvechten, want rekening houdende met de huidige situatie in de VS, is mijn antwoord dat we niet bekwaam zijn om die slag te winnen.	0.01
126	Het compromis zou moeten zijn dat de Russen zich terugtrekken uit het territorium van Oekraïne en dat in ruil bepaalde sancties worden opgeheven.	0.19
129	Observatoren zeggen dat ze het nog een goed jaar kunnen volhouden voor ze in moeilijkheden komen.	0.01
131	Maar een ernstige poging doen om de internationale principes inzake onafhankelijkheid, respect voor territoriale integriteit te respecteren.	0.01
133	Ik wil nog even iets voorleggen wat Tom Sauer zegt in De Standaard.	6.32
134	Hij zegt: Europa moet heel bescheiden zijn, want heeft ook fouten gemaakt.	0.02
135	Verblind door idealisme heeft de EU zich uitgebreid richting het oosten zonder zich af te vragen wat Rusland daarvan zou vinden.	0.37
137	Europa moet ook naar zichzelf kijken en bescheiden zijn.	0.01
140	Sindsdien is die drang om bij de EU te horen alleen maar toegenomen.	0.03
141	Zeggen dat het de fout is van de EU, daar ga ik niet mee akkoord.	0.01
142	Die landen waren zelf vragende partij om die toenadering te vinden.	0.01
144	Mag ik eraan herinneren dat we een veiligheidsarchitectuur hebben opgebouwd, waarbij we ons engageerden om geen enkele beslissing te nemen zonder toestemming van de Rusland.	0.01
147	Ik wil naar een laatste fase gaan van het gesprek, en dat is België, wat er van België allemaal verwacht wordt.	0.01
148	Want er wordt verwacht door Amerika als Europa dat we veel geld op tafel gaan leggen dat we veel geld op tafel gaan leggen voor defensie.	0.06
149	En voor alle duidelijkheid: het gaat dan om een pak meer dan wat de regering-De Wever van plan is.	0.01
150	We hebben nog maar net zicht op de 2% of er gaan al stemmen op om nog meer te doen.	0.02
153	Ik denk dat we er in elk geval voor moeten openstaan.	0.01
155	De regering heeft ook gezegd dat ze dat tegen het eind van de legislatuur wil realiseren.	0.02
156	Daarna zouden we tegen 2035 naar 2,5% moeten kunnen evolueren.	0.05
157	Ik denk dat die 3%, waarvan al sprake is, op termijn wenselijk is, zeker gezien de geopolitieke situatie.	0.01
160	Alle NAVO-lidstaten hebben afgesproken om lidgeld te betalen: 2% van het bbp.	0.02
161	De meesten doen dat ook al, maar wij bengelen helemaal onderaan dat lijstje met 1,27%.	0.03
162	Als je nu naar 3% wil gaan, moet er 10 miljard euro per jaar bij, dus recurrent, structureel.	0.17
164	Hoe zou u specifiek op zoek gaan naar extra miljarden om die NAVO-norm te halen of zelfs meer?	0.01
165	Het is niet aan mij om de federale begroting op orde te krijgen.	0.01
168	Je kan op de migratiefactuur besparen, er lopen elk jaar miljardentransfers van Vlaanderen naar Wallonië.	0.03
169	Dus het politieke systeem waar ook onder deze regering te veel centen naartoe blijven gaan.	0.01
170	Daar kan men makkelijk in knippen om het aan te wenden voor nuttigere zaken zoals defensie.	0.01
171	Vorig jaar kregen we ook de vraag: moeten we die 2% halen?	0.01
172	We zien nu dat ze dat geld gaan halen bij onze pensioenen en openbare diensten, ook bij de pensioenen van onze militairen, die nu tot 67 moeten werken voor minder pensioen.	0.02
175	Maar de vraag is natuurlijk: gaan we daar veilig van worden?	0.01
176	Is er een mogelijkheid om die norm vroeger dan 2029 te halen?	0.01
178	Je moet het materieel ook bestellen en geleverd krijgen.	0.01
180	Als je vandaag nieuw militair materieel bestelt, wordt het pas geleverd over één, twee, soms drie jaar.	0.37
181	Je ziet hoelang het geduurd heeft om de F-35's in België te krijgen.	0.06
183	Het gaat niet alleen om budget, maar ook om beschikbaarheid van materieel.	0.01
184	Intussen duikt hier en daar de discussie opnieuw op of er verplichte legerdienst moet komen.	0.01
185	Wij zijn geen voorstander van verplichte legerdienst.	0.02
187	En we vinden dat zij een goed pensioen verdienen, anders dan deze regering.	0.02
189	Niet de kinderen van de ministers of de wapenfabrikanten, wel de kinderen van de arbeidersklasse.	0.01
190	Wij pleiten voor een verplichte gemeenschapsdienst van enkele maanden.	0.01
191	Dat hoeft geen legerdienst te zijn, maar bij velen zal dat wel zo zijn.	0.02
192	Als je er op die manier mee in aanraking komt, ga je automatisch meer doorstroming hebben.	0.01
193	Persoonlijk ben ik wel voorstander van een verplichte gemeenschapsdienst.	0.01
194	Die kent natuurlijk verschillende vormen en kleuren.	1.73
195	Maar dat jongeren zich op een manier engageren, lijkt me wel belangrijk, omdat je moet beseffen dat je hier niet alleen voor jezelf bent, maar ook voor anderen.	0.01
196	Je inspannen voor de gemeenschap is een mooie zaak.	0.01
197	We moeten echt kijken hoe we mensen vrijwillig verleiden om tot defensie te behoren.	0.01
200	Een militaire initiatiefase, een gevorderde militaire opleiding, hogere studies voor veiligheid en defensie, dat verrijkt een persoon enorm.	0.01
201	Dat is wat defensie vraagt: investeer in goede reservisten.	0.01
203	Ik weet hoe belangrijk het is om te investeren in reservisten.	0.01
205	We gaan daarop focussen, dat is wat defensie vraagt.	0.01
206	Verplichte legerdienst is iets uit de Koude Oorlog.	4.94
207	Meneer Claes, die opschaling naar drie of vijf procent zou voor uw partij ook niet evident zijn.	0.01
208	Dan zal er ook misschien naar sociale zekerheid gekeken worden.	0.01
214	Als de NAVO drie procent vraagt, dan vindt u dat de België daarmee akkoord moet gaan?	0.01
216	Als er binnen de NAVO een akkoord is over drie procent, dan moeten wij volgen.	0.01
217	Maar dat betekent voor de Europese Commissie, die veel te laat wakker wordt, dat ze die investeringen niet mag aanrekenen als deficit en ons daarvoor sanctioneren.	6.51
221	Eisenhower, onze grote bevrijder, oud-president van de VS, heeft gewaarschuwd toen hij afscheid nam voor de grote gevaren die uitgaan van de wapenlobby.	0.02
223	Mevrouw Bossuyt, als dit allemaal doorgaat en er op een dag een vredesmissie komt en er grondtroepen maar daar worden gestuurd, hoe risicovol is dat voor België in de geopolitieke context?	0.01
225	Het zou ongezien zijn dat een land als België zulke troepen stuurt.	0.01
226	Nu, ik denk dat dit ook wel de moeilijkste vraag is voor de meeste EU-lidstaten.	0.01
227	Onder welke voorwaarden zijn ze bereid om troepen te sturen naar Oekraïne?	0.01
228	Ze weten dat ze daar met de Russische buur zit, dat een vredesakkoord durft te schenden.	0.06
229	België heeft al laten weten via Theo Francken dat ze bereid zijn om vredestroepen te sturen naar Oekraïne.	0.05
230	Landen als Polen en Duitsland zijn meer terughoudend omdat ze willen weten onder welke voorwaarden dat is.	4.84
233	Ik ben op dit ogenblik terughoudend omdat ik niet weet onder welke voorwaarden dit kan gebeuren en hoelang het kan duren.	5.02
234	Als je je richt op de Koreaanse situatie, dan zijn we vertrokken voor jaren, en dat is niet houdbaar.	0.13
235	Eerst de voorwaarden kennen voor we een engagement opnemen.	0.01
239	Het is afwachten wat de nieuwe top morgen zal opleveren.	0.01
240	Ik laat me vertellen dat Bart De Wever digitaal zou deelnemen.	0.02
243	U hebt heel 'Terzake' gehad, zo meteen is er nog 'De afspraak'.	0.01
247	Vanavond duiken de temperaturen nog eens onder 0 met minima van -1 tot -6 graden en een zwakke tot matige oostenwind.	0.05
248	Vanaf het westen trekken meer hoge en middelhoge wolken het land in.	0.03
249	Morgen is het vaak zwaarbewolkt, maar af en toe kan de zon erdoor komen, vooral dan na de middag.	0.41
250	Het blijft droog tot 's avonds, want dan kan er in het westen een druppeltje vallen.	0.03
251	Het kwik klimt hoger, maxima tot 8 graden, bij een zwakke tot matige wind.	99.99
252	Donderdag meestal bewolkt met af en toe wat regen, een goed voelbare wind en een zachte 11 graden.	0.72
253	Vrijdag droog met een gesluierde zon en een zeer zachte 17 graden.	18.47
254	Op zaterdag krijgen we regen en wind, maar zondag is de drogere weekenddag.	0.01
255	Ook begin volgende week zacht weer, maar wel veel wind en regen of buien.	22.46
257	Wij gaan kijken of er al een beetje orde gekomen is in de geopolitieke chaos van de afgelopen dagen en of er al effectief stappen gezet zijn richting vrede.	0.01
258	Vandaag was alleszins een belangrijke dag, met de VS en Rusland die in Saudi-Arabië samen aan tafel gezeten hebben.	0.01
259	En bij ons zitten die twee ook aan tafel, de vredelievende versies dan, met Ria Laenen, Ruslandexperte, en Björn Soenens, die al jaren probeert om in het hoofd van Donald Trump te kruipen.	0.01
260	Matthias Diependaele is er ook, de Vlaamse minister-president.	0.01
261	Hij komt vertellen over de grootse plannen die hij heeft voor de Vlaamse industrie, zoals de Einstein-telescoop naar Vlaanderen halen.	0.01
265	Het is ook spannend om te kunnen deelnemen aan het onderzoek naar de oorsprong van de aarde.	0.01
267	Anderzijds kunnen we er ook economisch voordeel uit halen.	0.01
274	Die komt morgen in de zalen en is genomineerd voor acht Oscars.	0.02
275	Jij als rabiate Dylan-fan, was het een genoegen om te kijken?	0.01
277	Er is een openingsscène waarin gevraagd wordt: voel je je God?	0.01
279	Over goden mag je geen cartoons maken, misschien ook geen films.	0.04
281	Het is vreemd om een film te zien over Dylan terwijl hij nog leeft.	0.01
282	Mij heeft het wel getriggerd om meer van zijn werk te beluisteren.	0.01
285	Welgekomen iedereen aan tafel en u thuis bij 'De afspraak'.	3.07
286	Als ik eerst even mag, wat er op dit moment in de wereld gebeurt... Björn, geen spijt dat je op dit moment niet in de States bent?	0.01
288	Ja, maar wat vandaag gebeurt, gebeurt op andere fronten.	0.02
290	Velen denken dat er iets beweegt en er vrede komt in Oekraïne, maar ik denk niet dat er iets beweegt.	0.01
291	Het enige wat beweegt, is dat de VS een charme-offensief uitvoert naar Rusland en omgekeerd.	38.02
293	Als je de nervositeit bekijkt in Parijs, Macron die iedereen samenroept, wordt erover gesproken in de Vlaamse regering?	0.01
298	De Europese Unie weet al jaren wat ze moeten doen, hebben dat niet gedaan en kijken nu toe van aan de zijlijn.	0.04
299	We hebben te weinig gedaan als het aankomt op defensie.	0.01
302	Nu zijn hun waarden bijna meer gemeenschappelijk met Rusland.	0.26
304	In 2008 heeft de VS de Europese Unie gedwongen, Angela Merkel verzette zich daartegen, om op te nemen in die verklaring dat Oekraïne zou toetreden tot de NAVO.	0.18
305	Vandaag is dat het omgekeerde en willen ze niet dat Oekraïne toetreedt tot de NAVO.	0.59
306	Hun positie tegenover Rusland is helemaal verkeerd.	0.01
307	Willy Claes zei net in 'Terzake': mijn mensen in Washington vragen om hen niet meer te bellen.	0.02
309	Aan de ene kant houden ze in München een pleidooi voor vrije meningsuiting, maar in eigen land houden ze een heksjacht.	0.02
310	Iedereen die woke is of doet denken aan het vorige beleid, wordt uitgezuiverd, tot en met procureurs, mensen uit de vorige regering.	3.83
312	De publieke opinie denkt dat de oorlog in Oekraïne gestimuleerd is door de VS en gewild werd.	6.12
313	Dan komt het complot erbij van het industriële wapencomplex.	0.02
314	Maar er wordt niet meer gedacht aan waarden als territoriale integriteit, vrijheid en soevereiniteit.	0.03
315	Europese diplomaten in Amerika zeggen mij: het is totale chaos, de Amerikanen weten zelf niet wat ze willen, ze hebben geen vredesplan.	0.15
325	Een groot deel van de muzikale cultuur komt uit Amerika.	0.02
329	Mensen zeggen dat vaak tegen mij: ik merk daar niets van in de VS. Mensen wilden merken hoe dat is met Trump, maar de mensen zijn daar niet mee bezig.	0.11
334	Telkens als ik daar kom, denk ik: wat een fantastisch land.	0.01
336	Maar dan denk ik: er zijn veel ex-Europeanen, wat verwijt je nu wie?	0.03