Ter Zake 🇧🇪

_id	681a5083ca6c7ea471aad9dd
url	https://www.vrt.be/vrtmax/a-z/terzake/2025/terzake-d20250506
datetime	2025-05-06 20:00:00
description	Opschudding vanmorgen in politiek Duitsland. Friedrich Merz werd tegen alle verwachtingen in niet meteen verkozen als bondskanselier. Bij een tweede stemming haalde hij uiteindelijk de vereiste meerderheid binnen, maar de leider van de CDU begint hoe dan ook gehavend aan zijn termijn. Wat betekent Merz' valse start voor Duitsland en de EU? Professor Europese politiek Steven Van Hecke (KU Leuven) geeft zijn analyse. Vandaag brengt David Attenborough naar eigen zeggen "één van de belangrijkste films uit zijn carrière uit", net voor zijn 99ste verjaardag. In 'Ocean' toont de legendarische Britse documentairemaker de belangrijke rol van de oceaan in het redden van de biodiversiteit. Wat is de impact van Attenborough op de klimaatwetenschappen? Annelies vraagt het aan professor geografie Nicole van Lipzig (KU Leuven).

 

Statements

idx	statement	score
1	Ongezien: Friedrich Merz is dan toch op het nippertje bevestigd als Duitse bondskanselier.	9.5
2	We gaan naar onze reporter in Duitsland en professor Steven Van Hecke legt uit wat dit betekent voor Merz' positie in de EU.	8.21
4	Hij toonde ons de natuur zoals we die nog niet gezien hadden.	3.74
5	Voor vele filmmakers, natuurfilmmakers, is hij een gigantische bron van inspiratie en iemand waar iedereen wel naar opkijkt en respect voor heeft.	3.65
7	Friedrich Merz is officieel bondskanselier, maar niet zonder blutsen en builen.	5.47
8	De stemming in het parlement had een formaliteit moeten zijn, maar dat was het niet.	5.26
9	De beoogde coalitie van CDU, CSU en SPD haalde geen meerderheid.	6.95
10	Pas na een tweede stemming vanmiddag kreeg Merz groen licht.	5.31
13	Een donderslag bij heldere hemel vanmorgen in de Bundestag.	3.65
14	Friedrich Merz komt in de eerste ronde zes stemmen tekort om bondskanselier te worden.	33.96
15	De presidentiële zaal, waar Merz officieel benoemd zou worden, blijft leeg.	6.4
16	En in Merz' geboortedorp vallen de inwoners compleet uit de lucht.	7.91
17	Ondertussen gaan de fracties van de beoogde meerderheid in spoedberaad.	4.19
19	Zover willen de beoogde regeringspartijen het niet laten komen.	5.49
20	Rond de middag vinden ze samen met de linkse oppositiepartijen een akkoord om vandaag nog een tweede keer te stemmen.	8.52
23	Met de complimenten van zijn voorganger Scholz kan Merz opgelucht ademhalen.	4.89
24	Een paar uur later dan verwacht kan president Steinmeier hem officieel benoemen tot bondskanselier.	6.58
26	We gaan naar Bram Vandeputte, onze correspondent, of verslaggever, in Brilon, het geboortedorp van Merz.	6.4
30	Het was echt een ongelooflijk schouwspel vandaag in Berlijn.	4.26
31	De Duitse krant Bild kopte de hele namiddag 'Schmerz', letterlijk vertaald betekent dat pijn, maar het is natuurlijk een niet mis te verstane woordspeling op de naam van Friedrich Merz.	4.91
32	We weten nog niet wat er exact gebeurd is in de Bundestag, de stemming is geheim, maar we weten wel dat 18 mensen uit de meerderheid tegen Merz hebben gestemd in de eerste ronde.	9.25
33	Journalisten zijn al heel de dag op zoek naar die 18 mollen.	55.4
36	Aan de ene kant is dat er dissidentie zou zijn binnen zijn eigen partij, de CDU.	7.96
37	Bijvoorbeeld mensen die onvrede hebben met de schuldenrem die op de schop gaat.	38.62
40	Merz zou ook in een fractieoverleg hebben gezegd tussen de eerste en tweede stemronde dat dit over de democratie van Duitsland gaat en dat men de regering moest steunen.	15.71
41	Aan de andere kant zijn er de sociaaldemocraten van de SPD.	6.97
42	Ook daar is wat onvrede, vooral om partijpolitieke redenen.	3.99
43	Enkele oudgedienden zijn aan de kant gezet door de nieuwe partijleiding, en het zou kunnen dat daardoor enkele partijleden tegen hebben gestemd.	6.55
44	In elk geval een heel mogelijke dag voor de Duitse democratie.	4.44
45	Ook de hele namiddag getouwtrek: komt er nu een tweede stemming vandaag?	4.04
46	Die is er gekomen, met steun van radicaal-links, terwijl CDU nooit met radicaal-links wou samenwerken.	8.91
47	Dus kortom: een nieuwe bondskanselier, maar wel één die zeer gehavend begint aan zijn eerste dag als bondskanselier.	3.48
48	Dat was ongezien, historisch, in de Duitse politiek wat er bij de eerste stemming is gebeurd.	5.51
52	We hadden net een interview opgenomen met een jeugdvriend toen dat nieuws bekend werd.	8.43
53	De man zelf kon het amper geloven, en ook de mensen in de straten wisten amper wat er aan de hand was.	3.49
54	Complete verbazing, ze hadden het nog niet gehoord.	3.88
55	Heel veel mensen wisten niet wat de volgende stap zou zijn.	4.06
56	Er werd zelfs even gevreesd voor nieuwe verkiezingen.	7.48
57	Zover is het niet gekomen, maar het toont wel aan hoe historisch vandaag is voor de Duitse democratie.	5.3
58	Het was nog nooit gebeurd en velen wisten niet wat de volgende stap zou zijn.	3.7
59	Uiteindelijk is bondskanselier Merz dus toch verkozen, en heeft Brilon zijn bondskanselier in Berlijn zitten.	7.43
60	Hij komt er dus beschadigd uit als kersverse bondskanselier.	7.96
61	Allicht duidt dit er ook op dat zijn regering al voor die begonnen is behoorlijk onstabiel is?	39.1
63	Er wordt nu al gevreesd voor de stabiliteit van de regering en er wordt al verwezen naar de vorige Ampel-coalitie, die ruziënd over straat ging.	13.63
64	Het wordt dus moeilijk voor Merz om zich te bewijzen.	4.44
67	Oorlog in Oekraïne, Trump die met handelsoorlogen dreigt... Maar intern, in Duitsland, is er ook veel aan de hand.	15.73
68	AfD, de radicaal-rechtse partij, vorige week nog als rechts-extremistisch gelabeld door de veiligheidsdiensten, wint alleen maar aan populariteit.	23.47
69	Volgens peilingen is het op dit moment de populairste partij in Duitsland.	11.03
70	Merz zal echt iets moeten leveren voor de vele ontevreden kiezers.	4.19
71	Dat horen we ook in Brilon, mensen verwachten veel van de nieuwe regering.	8.02
72	We hebben met een paar mensen gesproken die Merz heel goed kennen en we hebben daar dit portret over gemaakt.	5.08
75	Welkom in de 'Bierstube' van Brilon, het geboortedorp van Friedrich Merz.	6.79
76	Het bier vloeit rijkelijk, aan de 'Stammtisch' gaat het maar over één ding: politiek.	3.61
77	De perfecte plek om de nieuwe Duitse bondskanselier beter te leren kennen.	5.93
78	Op z'n 16e wordt Merz nog van school gestuurd, maar een jaar later is hij zijn wilde haren alweer kwijt.	8.82
79	Hij wordt lid van de CDU-jongerenafdeling en begint aan een politieke carrière.	6.54
80	De politieke toekomst lacht hem toe, maar na een interne machtsstrijd met Merkel moet ie een stap opzij zetten.	5.1
81	Teleurgesteld verlaat Merz de politiek, hij gaat voluit voor een carrière in de zakenwereld.	5.41
82	En als het kan, er even tussenuit met zijn eigen privéjet.	3.56
83	Hij was echt wel gepassioneerd door dat vliegen, en soms kwam hij ook met zijn vliegtuig naar hier.	4.02
84	Dan ging ik hem afhalen aan het vliegtuig en gingen we zo naar onze vergadering of naar de raad van bestuur.	4.46
85	De Vlaming Johan Vanneste was hier drie jaar lang CEO van de luchthaven Keulen-Bonn.	9.12
86	Binnengehaald door, jawel, Friedrich Merz, toen voorzitter van de raad van bestuur.	5.17
87	Ik heb Friedrich Merz leren kennen als een zeer openhartige, communicatieve man.	3.69
90	Op deze luchthaven waren de financiële resultaten heel slecht en samen met hem en met zijn steun hebben we dat kunnen veranderen.	15.52
91	Je merkte aan hem dat hij dit heel graag deed en hij zou dat ongetwijfeld ook langer gedaan hebben.	3.73
93	En zo is Merz, met de nodige hindernissen, uiteindelijk toch bondskanselier geworden.	4.64
94	Een familieman uit het Sauerland, waar traditionele waarden nog iets betekenen.	3.69
95	Duitsland is altijd de motor van de Europese economie geweest en nu zitten ze... Ja, ze zijn heel sterk teruggevallen.	12.23
96	Dus ik hoop dat Duitsland terug op de rails wordt gezet.	4.07
99	Welkom, professor Van Hecke, gespecialiseerd in Europese politiek aan de KU Leuven.	4.18
101	Een Duitse doener, maar ook iemand met Europese ambities.	3.82
104	We hebben vandaag de clash gezien van het tikkeltje saaie Duitse, voorspelbare politiek, met de piloot die risico's zoekt en veel verwachtingen heeft gewekt.	3.78
106	Zijn populariteit ging erop achteruit, maar sinds hij de verkiezingen heeft gewonnen van eind februari, zijn de verwachtingen buiten Duitsland alleen maar toegenomen.	6.62
107	Mocht hij vandaag voor verkiezingen staan, zou hij ze eerder buiten Duitsland winnen dan binnen.	6.58
110	Hij heeft gezegd: Ik breek radicaal met de politiek van Scholz, Duitsland moet opnieuw een eersterangsrol opeisen, en ik ben de leider die ook in Europa zijn verantwoordelijkheid zal opnemen.	6.02
111	Dat heeft men gehoord in Frankrijk en zeker in Centraal- en Oost-Europa.	4.68
112	Wat kan het betekenen, zo'n eersterangsrol, met betrekking tot Oekraïne?	13.9
114	Zonder het akkefietje van de tweede stemming was hij vandaag naar Parijs gegaan om met Macron te overleggen.	8.19
116	Maar op dezelfde dag was hij normaal gezien ook op de afspraak bij Donald Tusk, de eerste minister van Polen.	7.99
117	Hij kijkt dus heel sterk naar de klassieke West-Europese allianties, maar ook naar de landen in Centraal-en Oost-Europa.	4.05
118	Duitsland heeft het volgens Merz laten afweten in de oorlog met Oekraïne.	71.12
119	Scholz kwam altijd te traag en te laat, ook met militaire steun.	5.93
120	Als het van Merz afhangt, dat heeft hij toch gezegd in de campagne, hij heeft het niet meer herhaald sinds hij kandidaat-kanselier is, zouden er weleens Duitse Taurus-raketten naar Oekraïne kunnen gaan om een duidelijk signaal te geven dat ze Oekraïne militair steunen.	30.27
121	Dat hij kanselier is, is in de eerste plaats goed nieuws in Kiev.	3.97
122	Als we kijken naar het andere buitenlanddossier, Israël-Gaza... Duitsland zit heel gewrongen in die situatie.	17.13
124	Daar mogen we eerder continuïteit verwachten ten aanzien van de Ampel-coalitie.	9.26
125	Duitsland is traditioneel de grootste bondgenoot van Israël in Europa.	68.51
126	Vanwege het trauma van de Holocaust is het voor hen bijna not done om ook maar enige vorm van kritiek te geven op Israël, zelfs met een Netanyahu aan het hoofd in Tel Aviv.	22.29
127	Zelfs de Duitse, groene, linkse minister van Buitenlandse Zaken, Annalena Baerbock, die nu af is, heeft nooit op de eerste rij gestaan om te pleiten voor een meer humanitaire aanpak, voor meer gematigde Israëli's, wat wel een neerslag heeft gehad in Europa.	18.89
128	Als er kritiek is op Europa dat ze niet heeft kunnen doen voor de Gazanen wat ze wel voor de Oekraïners heeft gedaan, is het vooral door de verdeeldheid van de lidstaten.	59.08
130	Ik vrees dat dat zeker onder Merz ook zo zal blijven.	4.32
131	Economisch dan, dat hoorden we ook aangehaald in de reportage.	8.64
133	Duitsland ook als motor van Europa, nog altijd, toch?	9.99
135	Duitsland is by far het grootste land van de Europese Unie en de zwaarste economie, waar ook veel economieën van afhangen, ook de Belgische, Vlaamse, Nederlandse, ook Frankrijk is een belangrijke handelspartner, ook landen uit Centraal- en Oost-Europa.	27.53
138	Ze lopen achter op het vlak van digitalisering en vergroening.	5.75
141	Hij wil investeren en daarvoor heeft hij de steun nodig van de Europese Commissie, ook als het gaat over investeringen in defensie.	10.05
142	Hij wil minder regels en kijkt daarvoor naar Brussel.	4.47
145	Dat is een beetje de vraag: hoeveel macht heeft hij om te doen wat hij zich voorneemt?	5.23
147	Enerzijds Trump met opgelegde tarieven, ook aan de Duitse industrie, ook Trump die zoete broodjes bakt met AfD of zijn acolieten, en anderzijds Rusland die de oppositie opstookt tegen de gevestigde partijen tot nu toe in Duitsland?	44.87
150	Hij is de enige regeringsleider die nu al heel sterk tegen Trump heeft geageerd.	15.09
151	Toen het om de veiligheidskwestie ging, heeft hij gezegd: 'Whatever it takes'.	5.39
152	Ik verwacht hem niet snel in het Witte Huis om Donald Trump te vleien.	5.53
153	Hij zit eerder op de lijn van Ursula von der Leyen: laten we de schade zo veel mogelijk beperken, maar we gaan ons niet laten doen.	5.63
154	Hij wacht op de Europese Unie om enkele maatregelen te nemen.	6.17
155	Als hij die kan nemen, ziet het er redelijk goed uit.	4.11
157	De beurzen doen het in Europa bijvoorbeeld redelijk goed.	14.46
159	Dan zou dat een tripledown-effect kunnen hebben op andere landen, en voor met name België en Vlaanderen goed nieuws kunnen zijn.	7.0
160	Wat hem nu is overkomen, historisch, vandaag in Duitsland, dat schaadt zijn reputatie in Europa niet?	8.28
164	Het is een beetje bizar, maar zoals ook bij ons: de investituur van de regering van Bart De Wever liep ook niet over rozen.	8.08
165	Wie herinnert zich nog dat dat dagen heeft geduurd?	4.95
166	Volgende maand zijn we over het beleid van de regering bezig en zullen weinigen zich nog herinneren dat hij twee stemmingen nodig had.	4.7
169	Niemand toont en beschrijft de wondere wereld van de natuur, het leven op onze planeet, zoals Sir David Attenborough.	5.47
170	U kon veel van zijn documentaires ook hier op VRT Canvas zien de afgelopen jaren.	7.26
171	De wereldberoemde documentaire- verteller wordt 99 deze week.	38.12
172	Hij wordt wijd en zijd in de bloemen gezet, al heeft hij in zijn grensverleggende carrière ook wel kritiek gekregen.	4.56
174	Sir David Attenborough wordt 99 en dat viert hij met een film.	21.54
175	Al sinds zijn beginjaren als documentairemaker, in 1954, brengt Attenborough de wereld van de natuur in geheel eigen stijl in miljoenen woonkamers wereldwijd.	7.85
176	David Attenborough geldt al decennialang als voorbeeld voor veel natuurdocumentairemakers, ook bij ons.	25.75
177	Pim Niesten is zelf zoöloog en maker van de natuurdocumentaire 'Onze natuur'.	22.21
181	Als hij een lezing komt geven of ergens het woord neemt, merk je dat iedereen toestroomt.	6.07
182	Dus ook voor ons wildlifefilmmakers is hij eigenlijk een soort grote god of goeroe.	5.65
185	Op zijn reizen, tot deze leeftijd, heeft hij altijd stapels van wetenschappelijke artikels mee over de laatste onderzoeken op alle vlakken.	5.05
186	Attenborough drukte al snel zijn stempel op het genre en wist als geen ander hoe je televisie moet maken voor een breed publiek.	9.12
187	David Attenborough, als figuur, is een man die kennis overdraagt op miljoenen mensen wereldwijd.	74.41
189	Hij is nog programmadirecteur geweest van de BBC en heeft van daaruit de Natural History Unit onder zijn vleugels ook grootgebracht.	6.75
190	Hij heeft daar ook tijd en middelen aan besteed en hij heeft zich daar op termijn volledig op gesmeten.	3.51
194	Natuurfilms maken, daar was hij helemaal van doordrongen.	9.71
195	Collega Frieda Van Wijck sprak Attenborough voor het Canvas-programma 'Spraakmakers' en vroeg hem naar zijn vertelstijl, in het bijzonder waarom hij zo vaak fluistert.	9.09
196	Zijn werk legde de lat hoog voor natuurdocumentaires.	8.01
197	Maar weinig makers beschikken over het gigantische budget dat de BBC erin pompt.	13.38
199	Ik heb al voor BBC gewerkt, maar als ik voor andere producties werk, heel vaak in het veld, liggen bij bepaalde associaties of bepaalde mensen de verwachtingen qua budget of timing heel hoog.	3.61
200	En dan moet je even zeggen: wij zijn niet de BBC, in dit geval.	4.92
201	Wij moeten het met veel minder doen, maar met evenveel of misschien zelfs meer enthousiasme en meer motivatie.	4.13
202	Onbekend is onbemind, en de verdienste van Attenborough is zonder twijfel dat hij natuur bekendheid gaf.	6.3
204	De kritiek op de BBC is lang geweest dat zij misschien te weinig deden voor het milieubehoud, dat ze te weinig de keerzijde van de medaille, de menselijke zijde van bepaalde milieuproblematieken, niet aangekaart hebben en niet in beeld hebben gebracht.	14.34
205	Nadien, en dat is toch al ettelijke jaren aan de gang, is er wel een omslag gekomen, is het besef gekomen.	3.57
206	En dat geldt misschien ook voor heel de natuurfilmwereld, het besef: maar wij moeten wel het verschil maken.	4.37
207	En wij moeten die boodschap naar een breed publiek brengen, die ertoe doet en die het verschil kan maken op vlak van klimaatverandering, op vlak van hoe wij kijken naar onze bevolking, hoe wij kijken naar natuurbehoud.	4.46
208	En hij heeft daar een grote rol in gespeeld en speelt die nog altijd.	3.64
209	Voor veel natuurfilmmakers is hij een gigantische bron van inspiratie Een echte vervanger voor hem kan ik mij niet inbeelden.	3.91
211	Het is is misschien ook maar goed dat hij uniek is op heel veel vlakken, en onnavolgbaar.	4.05
215	Welkom, Nicole Van Lipzig, professor geografie en klimaatexpert aan de KU Leuven.	6.85
218	De liefde voor de natuur, het documenteren, de gorilla's.	7.91
219	Iemand met een heel grote impact, en iemand die later de klimaatproblematiek bij de mensen thuis brengt.	5.13
220	In de reportage werd gezegd: het is heel belangrijk dat niet louter wetenschappers dit soort boodschappen brengen en dit soort beelden laten zien.	20.59
223	De klimaatboodschap kan niet alleen door wetenschappers gedragen worden.	72.3
224	Mensen uit alle hoeken kunnen bijdragen om die problematiek naar voren te brengen, om mensen te motiveren om er iets aan te doen.	4.43
228	Die eerste periode, de eerste tien jaar, was de klimaatcommunicatie bij de klimaatwetenschappers.	9.56
229	Dat kwam omdat er nog veel scepticisme was en dat de mensen die buiten het vakgebied kwamen, zich kwetsbaar voelden, omdat ze niet zo goed met die kritiek konden omgaan inhoudelijk.	4.27
230	En als Al Gore in 2006 met zijn film 'An inconvenient truth' komt, raakt die boodschap veel dieper door in de samenleving, en beginnen andere actoren ook die klimaatboodschap te brengen, wat heel belangrijk is.	28.01
233	Toen ik begon, waren de vragen altijd: is het wel echt waar?	4.17
234	Dat waren eerder kritische vragen om te zien hoe stevig de klimaatwetenschap eigenlijk stond.	11.7
235	15 jaar geleden gaf ik een lezing en kwamen er nadien mensen naar me toe, die me vroegen: Hoe kunnen wij uw boodschap mee helpen dragen?	4.36
237	Toen dacht ik: nu begint het momentum wel te komen om de boodschap te brengen en om dat breed uit te dragen.	3.74
239	Als we terugkijken op zijn levensperiode tot nu toe, bijna 100 jaar, hoe is dat klimaatbewustzijn dan geëvolueerd?	23.89
240	U schetste de laatste evolutie, maar wanneer is de wereld, de wetenschap, er zich van bewust beginnen te worden?	5.94
241	En hoe is dat doorgesijpeld tot in de rest van de samenleving?	7.58
242	Het effect van CO2 op de opwarming van de aarde is al heel erg lang bekend, al langer dan 100 jaar, dus voor hij geboren was.	79.62
243	Toen waren er al wetenschappers die zeiden: CO2 is een broeikasgas en zorgt dus voor de opwarming van de aarde.	89.93
245	In het begin van de vorige eeuw hebben wetenschappers daarvoor gewaarschuwd: pas op met die uitstoot van CO2.	88.53
246	Maar op dat moment waren dat redelijk geïsoleerde stemmen.	4.35
247	Toen is de wetenschap sterker en sterker geworden, en halverwege de vorige eeuw krijg je dan de supercomputers, waarmee we vooral weersvoorspellingen konden doen, maar ook klimaatmodellen konden maken.	40.96
249	Er waren stations die langere tijd CO2 monitoren en dat stelselmatig zagen omhooggaan.	61.04
250	In 1990 is er het eerste rapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change... Van de VN.	21.87
251	...waar een hoop wetenschappers aan hebben meegewerkt, dat zei: dit is de invloed van de mens op het klimaat en dit is wat we eraan kunnen doen.	35.1
253	We hebben in een grafiek gezet hoe die geëvalueerd is, u kunt het daar zien, sinds de geboorte van Sir David Attenborough.	14.97
258	Wij hebben ijskernen die een periode van 800.000 jaar bestrijken, lang voor de mens er was.	42.53
259	En in die ijskernen wordt een luchtbel, die vroeger in de lucht was, opgeslagen, en die kunnen wij analyseren in het labo.	3.96
260	En dan zie je dat de laatste 800.000 jaar het CO2-niveau varieert tussen 180 en 280 delen per miljoen.	72.81
261	Bij zijn geboorte waren dat er 305, nu zitten we op 425.	11.68
263	Dat is een toename, maar als u dan lezingen geeft, kunt u ons allemaal dan nog hoop bieden?	5.91
264	Ja... Mensen aarzelen nu wel, van: heeft het allemaal nog zin om al die maatregelen te treffen?	6.93
267	Nu praat ik met veel mensen die zeggen: het is om zeep, er is toch niks meer aan te doen.	3.61
268	Je ziet dus relatief snel een omslag van het niet geloven tot het niet meer geloven in de oplossing.	4.41
271	Het is heel belangrijk om ons te realiseren dat de schade, zowel op het systeem aarde, op de natuur, die David Attenborough zo mooi laat zien, maar ook op de economie, op alles rond ons heen, dat de schade erg toeneemt naarmate de CO2-waardes hoger worden.	12.76
272	Elke ton CO2 die niet wordt uitgestoten, voorkomt schade aan het systeem waar wij in leven.	91.05
273	Tot slot wil ik een paar beelden erbij halen, aangezien we begonnen zijn met heel mooie natuurbeelden.	3.4
275	Niet ten tijde van de geboorte van David Attenborough, maar van een hele poos geleden.	4.04
276	Het is ook al een hele poos geleden dat er nog een Elfstedentocht is geweest.	6.48
277	Het verschil tussen hoe het klimaat eraan toe was bij zijn geboorte en nu zie je bijvoorbeeld ook aan die Elfstedentocht.	23.93
279	De eerste Elfstedentocht was er in 1909, en in de elf jaar nadien waren er drie Elfstedentochten.	8.6
281	In deze eeuw hebben we dus geen Elfstedentocht meer gehad.	22.97
283	Daaraan zie je ook heel duidelijk wat de impact is van die klimaatverandering op, in dit geval, de hoeveelheid ijs die er ligt in Nederland.	61.65
284	Zo zie je heel veel impacten op het klimaatsysteem in die periode van 100 jaar.	15.88
285	Maar ik heb u ook horen zeggen: elke ton CO2 die niet wordt uitgestoten, is schade beperkt.	69.15
288	Ik geef graag nog mee dat VRT Canvas in augustus dit jaar 'Life in colour with David Attenborough' herhaalt.	7.99
289	Dat is een alternatieve wereldreis op tv in de zomer, zou je kunnen zeggen.	4.4
292	De collega's van 'De afspraak' nemen over met onder anderen de Nederlandse auteur Geert Mak.	7.42