Ter Zake 🇧🇪

_id	681e4503ca6c7ea47186dbdb
url	https://www.vrt.be/vrtmax/a-z/terzake/2025/terzake-d20250509
datetime	2025-05-09 20:00:00
description	Op 9 mei herdenkt Rusland de overwinning op Nazi-Duitsland in de Tweede Wereldoorlog, vandaag 80 jaar geleden. Poetin en een aantal wereldleiders zoals Chinees president Xi woonden de viering bij. Jan Balliauw bespreekt het belang ervan en blikt terug op de parades sinds 2000. Want in die tijd is de band tussen Rusland en het Westen drastisch veranderd. Hoe is het om oorlog mee te maken? Gust, 95 jaar, vertelt zijn achterkleindochter Yana, 14 jaar, over de Tweede Wereldoorlog. Tien NAVO-landen hielden militaire oefeningen op het Noorse eiland Andoya. België nam deel met een fregat, en Bert De Vroey kon de oefening volgen. Leo XIV, de nieuwe paus, is een Augustijn. Waarvoor staat deze orde? Bart Aerts trok naar de Augustijnenorde in Gent. In de studio vertelt theoloog Jürgen Mettepenningen wat de uitdagingen zijn voor de nieuwe paus.

 

Statements

idx	statement	score
1	Veel machtsvertoon in Moskou op de Dag van de Overwinning.	7.05
5	We gaan naar Willem Van Mullem, en theoloog Jürgen Mettepenningen is mijn gast.	4.51
7	Het was de viering van de Dag van de Overwinning in Moskou.	9.18
8	Daarmee herdenken de Russen de overwinning op nazi-Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog, vandaag precies 80 jaar geleden.	60.73
9	Een dag van parades en speeches, terwijl de oorlog in Oekraïne nog lang niet uitgewoed is.	4.92
14	Eerst en vooral de aanwezigheid van nogal wat buitenlandse leiders.	3.63
18	Je had ook de Braziliaanse president Lula, twee Europese leiders, de Servische president Vucic en en zelfs de premier van een EU-lidstaat, de Slovaakse premier Fico.	9.15
20	Het was een parade waar de oorlog in Oekraïne heel aanwezig was.	51.83
21	De drones waarmee Oekraïne wordt bestookt werden geparadeerd over dat plein.	76.75
22	Wat ook opviel was dat precies dat militaire materieel omvangrijker was dan de voorbije jaren.	7.82
25	Het Russische leger was toen bijna volledig ingezet in Oekraïne.	33.55
26	Er waren te weinig reserves voor een grootse parade.	7.12
27	Nu merk je dat Rusland voldoende produceert om die oorlog te voeren, en zelfs nog meer dan dat.	13.46
28	De nieuwste T90-tanks, die we op het Rode Plein hebben gezien, gaan niet naar het front, maar naar de grens met de NAVO.	12.6
32	Als je die herdenkingsdagen op een rijtje probeert te zetten, valt meteen op hoe de wereld en de internationale verhoudingen zijn veranderd.	4.38
34	Op de eerste Overwinningsdag met Poetin als president is er voor het eerst weer een militaire parade.	10.23
35	Poetin wil de militaire en geopolitieke status van Rusland herstellen na de turbulente jaren onder Jeltsin.	31.73
36	De militaire parade vijf jaar later is nog groter en imposanter.	10.86
37	Er worden nieuwe wapensystemen getoond aan de westerse leiders, die massaal zijn komen opdagen.	5.96
39	Jacques Chirac is ook bij, en voor ons land kamervoorzitter De Croo.	7.78
40	Poetin eist zijn plaats op het wereldtoneel op en wakkert het Russische patriottisme aan.	67.88
41	In 2010 wordt de militaire parade nog groter, een demonstratie van de kracht van het Russische leger.	9.93
42	Voor het eerst stappen er ook NAVO-soldaten over het Rode Plein: Britten, Fransen en Amerikanen, de bondgenoten van de Tweede Wereldoorlog.	9.94
43	In 2014 heeft Poetin opnieuw westerse leiders uitgenodigd, maar die zijn niet gekomen, want Rusland heeft zonet de Krim van Oekraïne geannexeerd.	39.94
44	Daarom is er ook extra aandacht voor de zeevloot, gehuisvest in Sebastopol, in de Krim.	11.27
45	De militaire parade verloopt in een opvallend nationalistische sfeer, met veel nagelnieuw gevaarlijk oorlogstuig.	5.35
46	Net zoals een jaar later, als voor het eerst de intercontinentale Jars-raket wordt getoond.	10.75
47	Voor de 70e verjaardag van de overwinning op nazi-Duitsland zijn er opnieuw veel internationale gasten, maar ze komen uit China, Zimbabwe, Venezuela, Egypte en Palestina.	9.65
48	Het Westen isoleert Poetin vanwege de situatie in Oekraïne, maar Poetin kaatst de bal terug.	73.01
49	2020 is een sober jaar met enkel een parade van gevechtsvliegtuigen, want het coronavirus houdt ook Rusland in zijn greep.	89.42
50	2022 wordt een speciaal jaar, want Rusland is zonet Oekraïne binnengevallen.	85.7
51	De volgende jaren zien we de gevolgen van de oorlog in Oekraïne.	33.94
52	Het defilé is korter en er rijdt maar één tank mee: een historische T34-tank.	11.0
53	Maar de intercontinentale ballistische Jars-raketten, die kernkoppen kunnen dragen, moeten het Westen afschrikken.	15.77
55	Er was echt een hoofdrol voor de Chinese president XI Jinping.	9.22
58	Als de Amerikanen de illusie hadden dat ze Rusland zouden kunnen losweken van China, dan mogen ze die illusie begraven.	41.76
59	China en Rusland hebben de dag voor de parade hun bondgenootschap verscherpt.	6.85
62	Je ziet dat China bondgenoten zoekt voor de strijd met Amerika die zich aandient.	8.75
63	Daarvoor klopt het op de deur van Rusland, en Rusland doet die graag open.	4.75
65	Rusland kan de oorlog niet voeren zonder Chinese hulp.	89.26
66	We spoelen even terug naar de internationale verhoudingen door de jaren heen.	4.58
67	Je zag bijvoorbeeld ook beelden van Merkel, die op een heel autonome manier naast Poetin zat.	15.8
68	Heel andere tijden, onvoorstelbaar op zo'n korte tijd.	3.58
69	Ja, ik ben verschillende keren op het Rode Plein geweest op die belangrijke verjaardagen.	4.63
70	In 2005 en 2010 was er een nauwe samenwerking met het Westen.	6.97
71	Er waren Amerikaanse soldaten die over het Rode Plein defileerden.	66.0
74	Men dacht toen dat het een soort van accident de parcours was van Rusland.	7.51
75	Maar Rusland is na drie jaar oorlog fundamenteel veranderd.	46.46
76	Het oorlogsdiscours is een keuze van Poetin: het Westen is de vijand.	9.43
79	Als we kijken naar die periode de voorbije 25 jaar.	4.04
82	Dat had hij in het begin niet, toen hij president werd.	7.98
83	Hij heeft toen ook de hand uitgestoken naar het Westen, omdat Rusland toen zwak was.	10.55
85	Het had het Westen nodig om Rusland economisch te ontwikkelen.	56.23
86	Hij had het Westen nodig om Rusland economisch te ontwikkelen.	43.98
88	De oorlog in Oekraïne was in het begin een ware vergissing.	31.12
91	Poetin is erin geslaagd om Rusland zo te organiseren dat ze die oorlog vrij goed kunnen dragen, en dat de bevolking het niet voelt.	64.29
92	Op het Rode Plein zag je ook dat er een nieuw militair materieel wordt geproduceerd dat zelfs niet meer nodig is aan het front, dat wordt gestuurd naar de NAVO-grenzen.	19.78
93	Over de NAVO gesproken: terwijl Rusland die grote militaire parade houdt, laat de NAVO zien wat het Westen militair in huis heeft.	34.64
94	Tien NAVO-landen oefenen deze week op en rond het Noorse eiland Andøya, te land, ter zee en in de lucht.	14.56
97	Andøya, in het hoge noorden van Noorwegen, een eiland boven de poolcirkel.	31.75
98	Dunbevolkt, kleine dorpjes in de schaduw van sneeuwtoppen.	4.69
99	Maar nu drukbezocht door militairen uit tien NAVO-landen voor de tweejaarlijkse oefening Formidable Shield.	9.2
101	Die complexiteit zit ook in de samenwerking en communicatie tussen de troepen te land, in de lucht en ter zee.	3.74
102	We worden opgepikt in de haven om naar de Louise-Marie te varen, het Belgische fregat dat meedoet aan de oefening.	9.7
103	Het ligt een paar kilometer uit de kust, om van op die positie mee te spelen in een draaiboek dat door de planners is geschreven.	3.91
106	Dat scenario is ontwikkeld met verschillende factoren in gedachten.	3.77
107	Een van de factoren is de moderne bedreigingen die er zijn.	22.18
108	En dan praten we over missiles die naar ons kunnen komen, afgeschoten door vliegtuigen, door landeenheden en dergelijke.	9.34
109	Ook supersonische missiles, zaken die we in de hedendaagse theaters zien, zoals in Oekraïne, in de Rode Zee.	35.3
110	En daarom willen we aan deze oefening deelnemen, om ons daar beter op te kunnen voorbereiden.	3.92
111	Hier zijn we in de commandocentrale van het fregat Louise-Marie.	5.7
112	Dit is de ruimte waar alle informatie van onze sensoren, van onze radars, van onze sonars binnenkomt.	5.63
114	Indien nodig kunnen wij ook vanaf hier de wapens inzetten van het schip: het kanon, de missiles en de torpedo's.	6.34
115	Tijdens deze oefening Formidable Shield hebben we een Harpoon- antischeepsraket gevuurd, die we ook kunnen gebruiken tegen landdoelen.	77.55
116	En we hebben onze NATO Seasparrow Missiles ingezet als luchtverdediging.	39.85
117	En opvallend, de schepen op zee en de eenheden op het land kunnen elkaar aanvullen en missers van elkaar opvangen.	4.23
118	Bij het vuren van onze NATO Seasparrow Missile waren er meerdere doelen.	15.89
119	De Louise-Marie heeft daar één doel van geneutraliseerd en de andere drie zijn doorgevlogen richting land, waar de eenheden daar die doelen aangepakt hebben.	6.29
120	Een heel belangrijke doelstelling van deze oefening is ervoor zorgen dat we met elkaar kunnen praten, dat de verschillende schepen, vliegtuigen, onderzeeërs, landeenheden, op een moderne, efficiënte manier met elkaar kunnen praten.	3.65
121	En daar zijn wij op dit moment zeer goed in geslaagd.	3.7
122	En dan kan het door zo'n oefening ook zomaar ineens gebeuren dat een Amerikaanse Seahawk- helikopter op het dek komt landen, een primeur voor de Louise-Marie.	6.08
123	Dat de oefening in dit stukje Noorwegen plaatsheeft, is niet toevallig.	4.75
124	Er ligt hier heel veel open zee die niet zo druk bevaren wordt.	3.84
125	Meerdere avonden na elkaar zijn er luchtafweersystemen uitgetest die doelwitten zochten boven de zee.	9.59
126	En nee, niet alles liep zoals voorzien was in het draaiboek, soms haperden de wapensystemen.	4.63
127	Maar er is nog een reden waarom er juist in Andøya geoefend is.	8.06
129	Er is inderdaad een toenemend bewustzijn van de Russische dreiging en er is ook een toenemend bewustzijn van hoe belangrijk deze zone voor ons is.	9.48
132	Zij kijken ook naar wat wij aan het doen zijn, absoluut.	4.32
138	Er zijn twee d's belangrijk: deterrence en detente.	6.47
140	Dat lijkt een tegenstelling, maar wij hebben eind jaren 60 hetzelfde gedaan met de Harmeldoctrine.	44.1
141	Deterrence betekent afschrikken en onze defensie op orde stellen, zodat Rusland niet in de verleiding komt om iets te doen.	11.02
145	Maar ook detente, we proberen ervoor te zorgen dat die relatie in rustiger vaarwater komt.	4.91
146	We zorgen bijvoorbeeld voor procedures bij accidenten, om escalaties te voorkomen.	13.34
147	Als er iets zou gebeuren op de Baltische Zee, of in de noordelijke zeeën, zou het heel snel uit de hand kunnen lopen.	4.37
149	Dat hebben we gedaan in de jaren 60, omdat het in het belang was van iedereen om dat te doen.	5.88
150	We hebben vandaag gezien dat Poetin geen harde taal heeft gesproken.	32.18
151	En er zijn ook gesprekken geweest tussen Trump en Zelensky, die goed zouden lopen.	17.64
153	Je ziet dat Poetin een moeilijke evenwichtsoefening maakt.	9.95
154	Hij denkt dat hij nog meer toegevingen kan krijgen van Trump.	12.33
155	Anderzijds moet hij ervoor zorgen dat het geduld van Trump niet op geraakt.	6.47
156	We merken de laatste dagen en weken dat het bijna zover is.	4.16
157	Trump heeft gisteren een telefoongesprek gehad met Zelensky.	36.3
159	Voor de parade begon, heeft Trump op zijn sociale media gezegd dat er een bestand van 30 dagen moet komen, onvoorwaardelijk.	11.48
160	En hij heeft zelfs gedreigd met extra sancties tegen Rusland.	20.86
161	We kijken zo meteen naar een getuigenis van een man die de Tweede Wereldoorlog heeft meegemaakt, en die zijn kleindochter waarschuwt voor een nieuwe oorlog die kan komen.	7.54
163	Want dat is iets dat de media vaak wordt verweten, dat we niet genoeg oog hebben voor de vredesduiven.	4.5
164	De media moeten weergeven wat er leeft in de samenleving.	6.31
166	Europees gezien en in het Westen kan de communicatie beter.	14.96
167	Momenteel gaat de communicatie over bewapenen, ook tegenover Rusland.	8.49
169	We moeten duidelijk maken dat dat niet onze keuze is.	5.11
170	We moeten dat doen omdat Rusland die politiek voert.	11.29
172	Zeker tegenover de Russen moeten we dat meer zeggen.	4.85
173	En ik denk dat we intern ook anders kunnen communiceren aan de bevolking.	4.3
175	In de Koude Oorlog lagen onze uitgaven voor bewapening hoger, zonder dat iemand dat merkte.	31.24
177	Anderzijds moeten we duidelijk maken dat het niet enkel gaat over bewapening, maar ook over het verdedigen van een waardevol project.	4.26
178	De Europese Unie heeft ons 80 jaar vrede gebracht, het kan een warme thuis bieden voor iedereen, en het is het dus waard om daarin te investeren.	5.5
180	We kijken naar de getuigenis, een reportage van Bram Vandeputte.	7.27
181	Hij heeft zijn eerste misviering als paus achter de rug.	6.78
182	Daarbij benadrukte Leo XIV dat hij hoopt om licht te brengen in de donkere nachten in deze wereld.	10.27
187	Dat we zoeken waar we deze nieuwe paus moeten positioneren.	4.53
188	Hij heeft vandaag in woord en daad wat hints gegeven.	3.9
189	Hij zal het pad verder bewandelen van zijn voorgangers, van Franciscus en Benedictus.	3.92
190	Toen hij daar 24 uur geleden verscheen... Hij stond dan wel op enkele lijstjes van de vaticanistas.	7.72
194	Tijdens de eerste misviering gaf hij al enkele hints.	5.15
196	Hij had het over het feit dat mensen het geloof soms als absurd beschouwen.	7.44
197	Dat ze meer hun heil zoeken in rijkdom, macht of succes, of in genot.	3.74
198	En dat er terug moet worden gegaan naar het geloof.	4.39
200	Maar is hij een Noord-Amerikaan, waar hij geboren is?	6.48
201	Of is hij een Latijns-Amerikaan, waar hij lang gewerkt heeft, in Peru?	8.14
204	In Santa Marta zoals Franciscus of in het apostolische paleis?	5.49
207	Wat met de snelheid van wat wij zien als een progressievere kerk?	6.79
208	Ook al horen ze het in het Vaticaan niet graag, dat schisma tussen conservatief en progressief.	5.16
209	Gisteren liet hij zien dat hij gevoel heeft voor humor.	11.09
210	Hij kwam even buiten om wat medewerkers te groeten.	6.04
211	Hij tekende een boek van een jongere die naar hem kwam.	6.19
212	Hij vroeg wat zijn naam was en welke datum het was vandaag.	5.01
214	Er zijn al meteen aantijgingen, onder meer uit de VS, dat de paus in het verleden seksueel misbruik in de kerk zou hebben toegedekt.	57.66
216	Rik Devillé, die het gezicht is van veel slachtoffers van seksueel misbruik door een geestelijke, reageerde vanochtend.	64.68
217	Hij baseerde zich op een brief van een Amerikaanse slachtofferorganisatie.	9.45
218	Die zouden een brief hebben geschreven naar enkele kardinalen, mannen die hoog in de rang staan in het Vaticaan.	6.63
219	Daar zouden zes namen op staan van kardinalen die absoluut geen paus zouden mogen worden omdat ze slecht zijn omgegaan met de afhandeling van zaken van seksueel misbruik.	26.89
221	Ze worden niet zelf genoemd als verdachte of dader, maar ze zouden het niet goed hebben aangepakt.	12.35
223	Er zouden krachten spelen uit de VS die er alles aan doen om de nieuwe paus te destabiliseren.	18.05
226	Het gaat om mensen, aan welke kant van het spectrum je ook staat.	3.97
228	Maar het is wel duidelijk dat het absoluut een werf wordt voor deze nieuwe paus, de afhandeling van die dossiers van seksueel misbruik.	8.8
229	Maar in de Italiaanse media is dat wel heel weinig aan bod gekomen.	5.13
232	Morgen is het een beetje Stille Zaterdag, ook al is het geen Goede Week.	3.61
233	Zondag zal hij wellicht daar verschijnen, voor het Angelus, ook al heet het anders in deze tijd van het jaar.	3.57
234	Maandag presenteert hij zichzelf voor de pers, en daarna is het zijn installatiemis op 18 mei.	6.12
236	Wij spraken met een van de kardinalen, onze kieskardinaal, Jozef De Kesel.	5.23
237	We zagen hem vanmorgen in het Belgische pauselijke college.	5.78
238	Hij was onder de indruk van wat hij had meegemaakt.	4.06
239	Hij had het conclaaf al gezien in een film, maar hij was toch onder de indruk.	6.5
240	En hij was geëmotioneerd over hoe het er echt aan toe ging.	3.81
242	Steven Decraene selecteerde enkele fragmenten voor ons.	6.21
245	Voor die laatste stemming had ik toch wel het gevoel dat het kardinaal Prevost zou zijn.	3.71
246	En als men zo komt aan het getal van de twee derde, dan is er een gevoel... Ik was ontroerd, ja.	3.58
249	Hij is een man die zeer goed kan luisteren, die respectvol is.	3.78
254	Maar ik bedoel, ik heb gehoord in dat preconclaaf, op verschillende manieren, van kardinalen uit verschillende hoeken van de wereld... Het ging altijd, op hun manier, daarover: een nederige kerk.	3.44
255	Een kerk die niet zelfzeker is, die zichzelf niet veroordeelt.	11.88
257	Is dit nu een signaal voor Donald Trump, de keuze voor deze kardinaal?	16.55
260	Hij is een Amerikaan, maar in mijn ogen is hij een Amerikaan sui generis.	3.51
264	Dus hij heeft toch... Ik weet het niet, maar dat is toch een groot voordeel voor hem.	4.06
266	Het is een Amerikaan, het is eens niet een Italiaan.	4.14
267	Maar voor mij was het nooit een kwestie van uit welk continent.	3.97
268	Vandaag een reactie van Belgische slachtoffers van seksueel misbruik door een geestelijke.	58.09
269	Zijn spreken van een kaakslag omdat deze man paus wordt.	7.09
270	Bent u zeker dat jullie als kardinalen jullie huiswerk hebben gemaakt en dat er Leo XIV niets boven het hoofd hangt?	8.81
274	Ik kan alleen zeggen, wat deze kwestie betreft, dat ik ervan overtuigd ben dat hij daarover denkt zoals ik daarover denk.	3.94
277	Gaan we daar met hem mogelijk stappen terug zetten bij dingen waar wij meer van verwachten bij ons in Vlaanderen, in België?	6.98
278	De rol van de vrouw in de kerk, homoseksuele katholieken, lgbtq... Gaan we daarin vooruit?	15.69
281	Bij ons in de studio zit theoloog Jürgen Mettepenningen.	6.99
287	Ik was gisteren met zijn toespraak op het balkon heel blij dat er heel veel woorden klonken die refereerden aan paus Franciscus.	3.71
290	En ten tweede ook dat nieuwe elan dat die continuïteit krijgt.	3.82
291	Het is het beeld van een paus die jonger is dan paus Franciscus.	6.76
292	Hij is duidelijk krachtdadig en hij heeft enig charisma.	3.67
295	Je bent niet de enige, als we de commentaren horen.	3.87
299	Als ik de beelden van op het plein zie van gisteren, op de sociale media en de reacties wereldwijd... Het is een wereld die zoveel nood heeft aan tekenen van hoop.	3.71
300	En dan zie ik het enthousiasme van heel veel mensen bij deze pauskeuze.	3.62
301	En in dat enthousiasme zie ik die nood en dat snakken naar hoop, naar positiviteit, in een wereld die op hol lijkt te zijn geslagen.	3.82
302	Maar hoe zou hij dat bijvoorbeeld concreet kunnen doen?	7.25
303	Er is gisteren ook vaak verwezen naar het feit dat hij een Amerikaanse paus is.	21.12
304	Onmiddellijk werd het verband gelegd met zijn relatie met Trump.	11.87
307	De kardinalen hebben gisteren geen Eurovisiesongfestival op wereldniveau gehouden.	18.79
308	Ze hebben een herder gekozen voor de geloofsgemeenschap.	6.96
309	De rooms-katholieke kerk is niet in de eerste plaats een macht, maar een geloofsgemeenschap van 1,4 miljard gelovigen, die zich in belangrijke mate ook optrekken aan de figuur van de paus, die de eenheid van dat geloof en van de geloofsgemeenschap zowel uitdrukt als vertolkt.	7.81
310	Ik denk dat deze paus op drie niveaus die hoop kan vertolken.	4.08
312	Iemand van wie de gelovigen terecht mogen verwachten om hem te helpen inspireren om hun geloof te verdiepen.	4.71
314	Ten tweede ook als bestuurder van die kerk.. Want dat is een apparaat.	4.86
315	Het draait dan wel over geloof, maar het is toch wel belangrijk dat het apparaat goed draait en dat er eenheid is in die hele wereldkerk.	4.36
317	Ik heb het gezegd over paus Franciscus, maar dat geldt ook voor de nieuwe paus.	5.5
318	De paus is een van de weinige grote morele leiders in de wereld die zonder enig eigenbelang woorden kan spreken en daden kan stellen die andere wereldleiders in bepaalde haarden van oorlog... Oekraïne, Gaza, noem maar op.	17.93
319	Hij kan boodschappen brengen waarnaar de hele wereld luistert.	16.48
320	En dat is omdat de paus en de curie, het centrale bestuursapparaat van de kerk, zelf ook sterk luisteren.	3.66
321	Het is niet toevallig dat veel wereldleiders zich zullen haasten om bij deze paus in het Vaticaan langs te komen.	4.95
322	Het hele diplomatieke apparaat van de kerk draait precies rond dat morele leiderschap.	4.42
326	Zijn confraters in ons land zijn dan ook heel blij.	4.35
327	Bart Aerts ging naar het klooster van de augustijnen in Gent.	8.23
328	Daar zijn ze zeker: paus Leo XIV zal Augustinus trouw blijven en geen chef spelen, maar als een nederige mens tussen de gelovigen staan.	5.97
329	ORGELMUZIEK GEZANG Een augustijn is iemand die probeert om de leer van onze Heilige Vader, Augustinus, na te volgen.	26.07
330	Augustinus heeft persoonlijk geen orde gesticht, maar wij die de volgelingen zijn van zijn leer, hebben hem als inspiratiebron.	4.87
331	En wij zijn religieuzen, paters, die in een klooster wonen, maar ook heel actief zijn in de samenleving.	6.74
333	Gesticht in 1295, is dit de wieg van deze kloosterorde voor de Lage Landen.	7.78
334	Samen met de prior van het klooster kijkt de overste van de Belgische augustijnen naar de eerste misviering van paus Leo XIV, vooraanstaand lid van de orde der augustijnen.	13.44
335	Met andere woorden, hij zal op een eigen manier dat ambt van Petrus invullen.	3.84
336	En in het fragment dat ik zopas gezien heb, zegt hij: U hebt het kruis op mij gelegd.	4.62
339	Hij zal het doen vanuit zijn spiritualiteit, vanuit zijn identiteit als augustijn.	4.42
340	Hij spreekt meteen over dialoog, meteen over vrede.	3.58
343	In 2004 was Robert Prevost te gast in dit klooster.	7.43
345	Maar hij heeft Prevost toch al een paar keer ontmoet, een eerste keer 14 jaar geleden.	5.7
346	Tijdens de Wereldjongerendagen in 2011 in Madrid hebben we elkaar gesproken.	6.38
347	Hij had al van mij gehoord, hij is direct naar mij gekomen.	3.77
349	Ik zag in hem geen leider, ik zag gewoon een medebroeder, een overste die er probeert te zijn voor iedereen.	3.83
350	Hij is altijd geïnteresseerd in wat je doet en wie je bent, waar je mee bezig bent en in hoeverre hij je kan helpen.	3.63
351	Tien jaar geleden begonnen ze hier met een vormingsprogramma voor jonge mannen die augustijn willen worden, vooral afkomstig uit Afrika.	6.9
352	Dat de nieuwe paus niet vandaar komt, is voor pater Martin, zelf uit Benin, geen punt.	4.61
353	Wat we voor elkaar kunnen betekenen, betekent voor mij nog meer dan nationaliteit.	3.82
357	* Groot is de Heer, onze Heer * Alle goden te boven * Hoe moeten we het zien dat de paus de leer van Augustinus uitdraagt?	6.22
359	Hij wil in de voetsporen treden van de twee vorige pauzen, paus Benedictus en paus Franciscus.	4.57
360	Het eerste encycliek van paus Franciscus was 'Deus Caritas Est', God is liefde.	10.09
361	Een prachtige tekst over de essentie van het christelijke geloof, liefde.	5.11
362	Franciscus heeft daar een stijl aan gegeven en staat daar ook om bekend.	5.79
363	Als het gaat over Augustinus en spiritualiteit, waarin de liefde centraal staat, dan is die stijl missionair.	4.55
364	Dat betekent dat we die stijl willen uitdragen, en ook liefde.	3.91
366	U zei daarnet ook... Er staat hem veel werk te wachten.	3.74
367	U zei daarnet ook dat hij binnen de kerk heel wat moet realiseren.	4.79
370	Paus Franciscus heeft heel wat op de rails gezet binnen kerkelijke hervormingen.	4.1
371	De afgelopen vier jaar viel dat onder de term synodaliteit.	10.38
372	We willen werken aan een synodale kerk, heette dat.	11.36
373	Dat betekent een kerk van onderuit, die draait rond de essentie, liefde.	3.61
376	Waarin elke gedoopte, op grond van zijn doopsel... Dat is een wissel in het paradigma.	3.88
377	Het is niet meer de wijding tot priester of bisschop die primeert, maar wel het doopsel.	3.92
378	Een grotere betrokkenheid van alle gelovigen, zegt u dan.	5.36
382	Maar als we denken aan een synodale kerk, dan is dat de verantwoordelijkheid van iedereen.	4.11
383	In het slotdocument van het synodaal traject van paus Franciscus stond dat het nu aan alle bisschoppen- conferenties wereldwijd is om daar binnen hun eigen maat- schappelijke en kerkelijke context werk van te maken.	7.12
385	Het zal veel van hem vragen en we zullen het er ongetwijfeld nog over hebben.	3.74
388	Wij maken plaats voor 'De afspraak op vrijdag', met onder meer minister van Binnenlandse Zaken Quintin.	5.85
389	Ik wens u een stralend zonnig weekend toe, en tot maandag, met Pieterjan.	3.38