Ter Zake 🇧🇪

_id	6873aa5bd46cf16eb872cdc5
url	https://www.vrt.be/vrtmax/a-z/terzake/2025/terzake-d20250702
datetime	2025-07-02 20:00:00
description	Negentig procent minder CO2-uitstoot tegen 2040, dat voorstel is nu officieel op tafel gelegd door de Europese Commissie. Dat Europa klimaatneutraal wil zijn tegen 2050, was al langer geweten, maar nu is er dit tussentijds doel. Wat zijn de Vlaamse klimaatdoelstellingen? Annelies vraagt aan Melissa Depraetere, Vlaams minister van Klimaat (Vooruit). Belgische grootbank KBC wil zijn klanten virtuele munten zoals bitcoins aanbieden als belegging. Maar is dit wel veilig? Heleen D’Haens legt het voor aan Ellen Vermorgen, journalist De Tijd, en finfluencer Charlotte van Brabander. De Verenigde Staten pauzeert de geplande wapenleveringen aan Oekraïne. En dat is slecht nieuws voor Oekraïne, nu Rusland volop aanvalt. We gaan naar Marijn Trio in Kiev voor een laatste stand van zaken. De opmars van de Afrikaanse klauwkikker zorgt voor veel problemen in het Heuvelland. De exoot, die niet van hier is, eet inheemse dieren op en verstoort het evenwicht in de natuur. Hoe moeten we met de klauwkikker omgaan? Stein Falk en Sofie Vaes zochten het uit.

 

Statements

idx	statement	score
1	De Europese Commissie mikt op 90% minder CO2-uitstoot tegen 2040.	90.47
2	Hoe wil de Vlaamse klimaatminister die helpen realiseren?	37.23
4	Worden cryptomunten nu toch een betrouwbare belegging?	27.37
5	Ik denk dat het tegenwoordig meer een statement is als bank om te zeggen dat je je er niet mee inlaat dan dat je het wel aanbiedt vanuit een centrale logica omdat de interesse van de markt daar nu eenmaal zit.	5.68
6	Een Belgische grootbank biedt het binnenkort als optie aan.	5.98
8	En de Afrikaanse klauwkikker voelt zich thuis rond de Kemmelberg, maar dat gaat ten koste van de lokale fauna.	8.31
9	Zo één klauwkikker, een vrouwtje, kan tot duizenden eitjes leggen.	77.27
10	En dat meer dan een keer per jaar, wat onze inheemse soorten niet doen.	4.89
11	Het is wel belangrijk dat we ze zo snel mogelijk weg krijgen.	4.57
14	Nu is het zaak de realisatie zo concreet mogelijk te organiseren.	4.73
15	Ik heb het over de ambitie van de Europese Commissie om Europa klimaatneutraal te maken tegen 2050.	9.9
17	Vandaag is overeengekomen een tussentijds doel toe te voegen: een reductie van CO2-uitstoot van 90%, vergeleken met 1990, tegen 2040.	54.56
20	Voor alle duidelijkheid: zowel de EU-landen als het Europees Parlement moeten hiermee nog instemmen.	7.59
21	Goedenavond, Melissa Depraetere, Vlaams minister voor Klimaat, Energie en Wonen.	10.72
22	Gelooft u dat het kan, de uitstoot tegen 2040 in Europa reduceren met 90 procent?	68.99
23	Dat is de vraag, maar het is wel belangrijk te schetsen waarom dat zo nodig is.	4.45
24	Op een warme dag als vandaag kan je moeilijk ontkennen dat er wel klimaatopwarming is.	9.28
26	Denk aan senioren die gezondheidsproblemen krijgen.	9.13
27	Een woning gescheurd door de warmte, maar evengoed koopkrachtproblemen.	64.73
28	Als er airco's draaien, zijn de energieprijzen duur.	84.22
31	Wat is het aandeel van Vlaanderen in die 90 procent?	17.28
32	We zijn totaal nog niet bezig met die 90 procent tegen 2040.	87.97
34	Vandaag staan wij in Vlaanderen op -33 procent tegen 2030.	77.76
36	De ambitie i het Vlaams regeerakkoord is 40 procent.	16.25
39	Ik vind het belangrijk om een ambitieus plan te hebben.	4.26
40	Dat zal ook nodig zijn om alle problemen tegen te gaan, maar ook omdat Europa het ons vraagt.	4.56
42	Voor mij is het belangrijk, als we maatregelen nemen, dat het maatregelen zijn die mensen en bedrijven helpen en die ervoor zorgen dat we minder afhankelijk worden van sommige andere regimes.	4.4
43	Denk aan figuren als Trump en Poetin die veel macht hebben over onze energieprijzen.	26.24
44	Het moet wel haalbaar blijven, dat lees je ook in het regeerakkoord.	7.22
45	Maar dan krijg je kritiek, bijvoorbeeld in de vorm van een cartoon.	5.16
47	Nee, omdat het mijn ambitie niet is om weinig inspanningen te doen.	3.79
55	Ondertussen zijn we bezig met een nieuwe regering om eraan te werken.	10.35
56	Ik las de kritiek dat er niet genoeg gecommuniceerd wordt en dat het niet snel genoeg gaat.	3.98
59	In het verleden was het vaak nogal een politiek spel, regeringen tegen elkaar, ministers binnen een regering.	3.89
60	Ik wil met een constructief, inhoudelijk goed plan komen.	4.1
62	U moet samenwerken met de minister verantwoordelijk voor Landbouw, meneer Brouns, maar ook voor Transport, mevrouw De Ridder.	6.25
65	Als je aan mensen vraagt wat beter is voor het klimaat, een elektrische wagen of een dieselwagen, dan weten mensen wel dat een elektrische wagen beter is.	24.78
66	Mensen weten dat een warmtepomp beter is voor het klimaat.	90.43
67	De vraag is vandaag: is het ook voor de koopkracht beter?	16.3
73	Mensen schakelen daarom niet over naar een elektrische wagen of een warmtepomp.	69.43
75	Ik vind dat je als regering dan twee opties hebt: ofwel laat je het passeren en dan zie je wel of mensen vrijwillig overschakelen.	5.27
76	Dat zijn mensen die iets meer kapitaalkracht hebben.	4.74
78	Maar als je de grotere groep mensen ook wel meekrijgen, moet je ze helpen.	5.81
80	Moet je als regering niet meer energie steken in draagvlak creëren?	8.68
82	De politiek heeft daar een verantwoordelijkheid in.	7.07
85	Ik durf eerlijk te zeggen: dat wordt een stevig plan met ambitie, maar ik wil er niet over kibbelen op voorhand.	4.15
87	Jean-Marie Dedecker zegt bijvoorbeeld: bij ons komen er misschien palmbomen op het strand, dat is misschien allemaal niet zo slecht.	7.18
89	Als iemand die aan politiek doet niet het verstand heeft om daarop een goede manier mee om te gaan... Politiek is ook keuzes maken.	6.25
90	Ik leg u twee citaten voor uit de voorbije uitzendingen.	5.61
92	Hij woont in een slecht geïsoleerde sociale woning met zijn gezin.	21.1
93	Vorige week hadden we ook een aantal CEO's van de haven voor de camera.	5.48
94	Zij vragen meer geld van de overheid We moeten maken dat het Europese geld, ETS, op een juiste manier, proportioneel, terugvloeit naar België, terug naar Vlaanderen en wordt ingezet op die infrastructuur.	46.56
95	Wij zijn echt vragende partij om de CO2-kosten die wij betalen terug te mogen krijgen en dan te investeren in andere, bijkomende groene technologieën.	23.13
97	Of zegt u: Nee, de centen gaan eerst naar het behalen van de doelstellingen.	5.07
99	Deze man heeft een slecht gerenoveerde woning, daardoor waarschijnlijk ook hoge energiekosten.	49.11
100	Als we mensen helpen om renovatie- premies te voorzien... De budgetten zijn wel beperkt.	5.61
101	Ja, maar iemand met een beter gerenoveerde woning en lagere energiefacturen heeft een betere levenskwaliteit.	49.48
103	Maar de mensen in de haven zullen zeggen: Wij zorgen voor meer jobs, zij zorgen voor een groter aandeel.	8.35
105	Als ik naar ons bedrijfsleven kijk, hebben ze al heel veel stappen gezet voor ons klimaat.	4.79
108	Maar er is een principe afgesproken: mensen die bijdragen aan het klimaatbeleid, moeten iets terugkrijgen.	16.51
110	Maar de voorbije jaren is minder op de koopkracht van de mensen ingezet.	30.91
112	Koopkracht was natuurlijk ook het campagnethema van Vooruit.	11.7
113	We zijn in afwachting van uw plan, dat hopelijk snel komt.	3.76
114	Maar we zitten nu op 33 procent, de ambitie is 40 procent.	11.56
115	Het zou eigenlijk nog hoger moeten om als België het beoogde percentage te halen.	21.95
116	Als een rijke regio als Vlaanderen dit niet geregeld krijgt, is het dan een gebrek aan wil of gebrek aan moed?	16.99
122	Er is misschien teveel getreuzeld in het verleden, maar nu kijken we vooral naar de toekomst.	4.16
124	De volgende stap is naar -47, wat van Europa aan ons wordt gevraagd.	4.88
125	Het zal belangrijk zijn dat iedereen in de wereld zijn deeltje doet.	4.43
127	Cryptomunten Bitcoin en Ether breken nu ook door bij grootbanken.	62.74
128	KBC is de eerste Belgische grootbank die het spaarders en beleggers mogelijk wil maken hun geld in virtuele munten te steken.	64.5
129	Bitcoin en Ether, als u het nu in Keulen hoort donderen: geen nood.	4.42
130	Heleen Dhaens en Edward Seynaeve stellen scherp op: wat, hoe en zin en onzin van deze cryptoactiva.	4.96
132	Het internet staat vol met filmpjes over beleggen in cryptomunten.	84.03
134	Crypto is van nature erg volatiel qua prijsverloop.	44.61
135	Het is heel anders dan een aandeel waar je de onderliggende waarde van kan berekenen op basis van een aantal parameters.	4.36
137	Als het sentiment meezit, als er gunstige regelgeving wordt aangekondigd, zijn dat aanjagers voor crypto.	6.99
138	Hier heb je bijvoorbeeld heel diepe cryptowinters, zoals wij dat noemen.	8.06
142	Ondanks alle onzekerheid zijn cryptomunten veel meer bon ton dan enkele jaren geleden.	34.16
143	Er heel lang een soort cowboy-, Wilde Westen-achtig sfeertje gehangen rond alles wat met crypto te maken had.	5.42
144	Maar de jongste jaren is er toch wel echt een soort volwassenwordingsproces ingezet.	4.26
145	We zien dat er heel veel geld aangezogen wordt door die cryptoactiva, met name de grootste cryptomunt out there, bitcoin.	19.8
146	Daarin zit meer dan 2000 miljard dollar, dat is groter dan bijvoorbeeld een kolossaal bedrijf als Google.	15.44
147	Dan zie je dat financiële instellingen mee op de kar aan het springen zijn.	4.52
149	De grootbank wil de twee bekendste cryptomunten rechtstreeks aanbieden.	21.89
150	Die strategie lijkt vooral gericht op jongere beleggers.	6.06
151	45 procent van de twintigers en dertigers die beleggen zouden er al in zitten.	67.49
152	De oudere garde is daar wellicht wat terughoudender of conservatiever in, maar er zijn toch een heleboel Belgen die het besnuffelen.	12.76
153	Dat maakt dat ook de banken mee moeten in dat verhaal.	5.71
154	Als particulier of als bedrijf kan je vandaag op twee manieren cryptomunten aankopen.	11.22
155	Of je kijkt naar gecentraliseerde beleggersplatformen, die ook al legaal zijn in België en waarop je dus cryptomunten kunt kopen, zijnde Coinbase, trouwens ook een beursgenoteerd bedrijf, Binance of Kraken.	13.17
156	Je hebt ook de optie om te beleggen in cryptomunten via ETF's, die eigenlijk ook al zeer lang beschikbaar zijn op de standaard-beleggersplatformen waarop je ook aandelen en dergelijke kunt kopen.	6.22
157	Financieel influencer Charlotte Van Brabander, al jaren enthousiast voorvechter van bitcoin, kiest zelf voor de laatste, veilige optie.	23.67
158	Aan rechtstreeks bitcoins inkopen hangen, ondanks toegenomen regelgeving, nog steeds risico's, vindt zij.	32.37
159	Ik vind het zeer complex om cryptomunten te bewaren.	5.41
160	Er zijn veiligheidsrisico's, denk aan hacking en dergelijke, aan verbonden als je zelf cryptomunten gaat kopen op platformen als Kraken of Coinbase.	49.56
161	Dat zijn weliswaar heel deftige bedrijven, maar toch blijven er bewaarrisico's.	4.58
162	Een goeie zaak dus volgens haar als een grootbank ze zou aanbieden.	4.67
163	KBC zelf vindt het te vroeg om over dit plan te communiceren.	22.08
164	De bank doorloopt de procedure om erkend te worden als crypto-aanbieder en hoopt tegen de herfst op goedkeuring.	38.9
165	Maar, grootbank of niet, crypto blijft toch crypto.	18.47
169	Als je in crypto belegt, moet je weten dat je een soort tabasco, een hot sauce, iets heel pikants, in je spaarpotje of in je beleggingsportefeuille brengt.	5.77
170	Je doet dat beter niet met je volledige spaarcentje, maar wel met kleine beetjes.	4.09
171	Dat er risico's aan verbonden zijn, dat is nogal wiedes.	4.3
173	De VS zetten geplande wapenleveringen aan Oekraïne op pauze om hun eigen voorraden op peil te houden.	88.57
175	Rusland vuurt nu al weken steeds intensiever en onafgebroken raketten en drones af op Oekraïense steden.	88.35
176	Ook aan het front woedt de strijd in alle hevigheid voort.	3.5
178	De gepensioneerde Nina toont de schade in haar appartement in Zaporizja na een Russisch bombardement gisterenochtend.	40.82
179	Het is één voorbeeld van de vele Russische luchtaanvallen die de voorbije weken nog zijn toegenomen.	79.25
180	Dat hebben ze vannacht in dit ziekenhuis in Cherson ook ervaren.	8.25
181	Aan het front winnen de Russen elke dag een beetje terrein.	4.91
182	Volgens Russische bronnen hebben ze nu de controle over de volledige regio Loegansk.	13.02
183	En veroverden ze voor het eerst een dorp in de regio Dnipropetrovsk.	8.63
184	Meer noordelijk rukken de Russen op in de buurt van Soemy en Charkov.	10.97
185	Het zomeroffensief van de Russen is eigenlijk geen offensief.	18.64
186	Want ze zijn niet in staat om met grote formaties goed gecoördineerd aan te vallen.	7.22
188	Ze sturen meer mensen van loopgraaf naar loopgraaf, en dat doen ze bij Propovsk en Dnipropetrovsk.	8.49
190	Je ziet dat de verliezen heel hoog zijn, vooral aan Russische kant.	19.15
193	Dan praat je over doden, gewonden, vermisten en krijgsgevangenen.	6.48
195	Dus de Russen betalen daar een heel hoge prijs voor.	49.56
196	Maar menskracht is voor Rusland geen criterium om succes aan af te meten.	12.54
197	Om de eigen voorraad niet in gevaar te brengen, pauzeert de VS de levering van onder andere deze Patriot-luchtafweerraketten.	34.06
199	Als de reden zou zijn dat ze hun eigen voorraden moeten aanvullen, want dat zeggen ze: Ze bereiken een kritieke grens.	4.41
200	Maar we weten dat ze ook Israël voorzien van Patriotwapensystemen.	48.02
201	Dan zou je je kunnen afvragen: liggen de prioriteiten wel juist?	7.71
202	Zouden ze die niet moeten geven waar op dit moment de meeste burgerslachtoffers vallen?	24.05
205	IEMAND ROEPT KNAL Tussen het wapengekletter en het bommenwerpen gaan de gesprekken over het einde van deze oorlog door.	4.74
206	Gisteren spraken Vladimir Poetin en Emmanuel Macron elkaar over de telefoon.	29.41
209	Merk je iets van de impact van die aanhoudende Russische aanvallen waar jij bent, in Kiev?	7.18
210	De Oekraïners zullen zich zeker niet tot een overgave laten bombarderen.	9.35
212	Maar dat neemt niet weg dat ze heel zwaar wegen, zeker mensen hier in Kiev, waar de bombardementen de voorbije weken heel zwaar waren.	11.64
213	In juni zijn er meer dan 5000 drones vanuit Rusland naar hier gestuurd.	13.64
215	Mensen gaan elke avond slapen met de vrees voor een gigantisch luchtbombardement.	86.36
216	Nu ga je slapen met het idee dat het vannacht wel eens opnieuw zou kunnen gebeuren.	4.05
217	Het zou kunnen dat jij deze keer getroffen zou worden, en de dag erna moet je verder met je leven.	4.19
219	Je reist straks door naar Soemi, dichter bij het front.	4.66
220	Ik kan me voorstellen dat de Russische dreiging daar nog voelbaarder is.	5.32
225	Ze staan nu op 20 kilometer van de stad Soemi, een behoorlijk grote stad.	8.67
227	En het is bijna binnen het bereik van artillerie en van een speciaal soort drones die bijna niet te verstoren zijn.	4.36
229	Er is nog geen evacuatiebevel, maar ik ben benieuwd hoe mensen omgaan met de dreiging die echt wel voor hen staat.	5.1
230	De VS heeft bekendgemaakt dat ze de wapenleveringen zullen pauzeren aan Oekraïne.	87.59
233	En dat is heel slecht voor Oekraïne, want die zijn onvervangbaar.	26.2
234	Dat zijn de enige raketten waarmee Russische ballistische raketten neergeschoten kunnen worden.	27.34
235	Oekraïne was er ook niet van op de hoogte, een slecht teken.	7.86
236	De VS zou dit doen omdat ze zelf tekorten hebben in de voorraad.	42.6
237	Dat wil zeggen dat president Trump misschien niet bereid is om dat soort raketten te verkopen aan Oekraïne.	51.31
238	En dat is iets waar president Zelensky erg voor pleitte.	6.85
239	Poetin wil door blijven vechten omdat hij verwacht dat de Oekraïense bondgenoten Oekraïne wel zullen laten vallen.	58.24
240	Oekraïne rekent meer en meer op Europa, maar ook daar is de vraag of de eensgezindheid zal blijven duren.	21.54
241	Alle hens aan dek dus om de oorlogsinspanning te kunnen blijven volhouden.	4.37
244	Er zijn weinig vrijwilligers die zich na zo lang nog komen aandienen.	4.81
245	Mannen worden al een hele tijd van de straat geplukt en naar een soort centrum gebracht.	8.65
246	We zijn daar vandaag geweest, maar mochten er niet filmen.	8.67
247	Het zou natuurlijk een potentieel doelwit kunnen zijn.	4.46
248	Het was meer een soort detentiecentrum met hoge muren met prikkeldraad erop, waar die mannen worden ondergebracht.	8.78
249	Familieleden, vrouwen, moeders, vaders, kinderen komen daar naar toe om nog wat spullen te brengen voor die man naar een opleiding en daarna naar het front gaat.	9.75
252	Een vrouw met twee kinderen, zwanger van een derde, wiens man plots uit het gezin wordt gerukt.	81.74
253	Twee oudere mensen wiens enige zoon, die voor hen zorgt, nu bij hen weg wordt genomen.	53.94
254	Op bijvoorbeeld een ambulancier die vrijgesteld was van mobilisatie omdat hij een belangrijke job heeft, maar wiens vrijstelling aan een andere ambulancier is gegeven omdat hij daar volgens zijn vrouw veel geld voor had betaald.	26.84
258	De Afrikaanse klauwkikker voelt zich kiplekker rond de Kemmelberg, helaas ten nadele van lokale fauna en flora.	24.63
260	In mensentaal: het opsporen en verdrijven van dieren die hier niet horen.	76.06
261	Stein Falk en Sofie Vaes gingen op pad, of beter, mee in het modderbad met exotenbestrijders.	6.95
262	Is dat nu de mooiste of de vuilste job van Vlaanderen?	6.65
267	Heel herkenbaar zijn de drie zwarte klauwen achteraan.	7.25
268	Eén klauwkikkervrouwtje kan duizenden eitjes per keer leggen.	86.65
271	Het is dus belangrijk dat we ze zo snel mogelijk weg krijgen.	4.45
273	Hier in het Heuvelland vlak bij de Kemmelberg aan de Frans-Belgische grens zwemt en kruipt hij al jaren rond.	5.27
274	Vermoedelijk binnengekomen vanuit een vijvertje vlakbij in Frankrijk.	9.22
275	De Afrikaanse klauwkikker komt natuurlijk, zoals de naam zegt, oorspronkelijk uit zuidelijker Afrika.	29.89
276	Maar de soort was ooit een populaire laboratoriumkikker.	8.44
277	In de jaren 30, 50 is de Afrikaanse klauwkikker een beetje overal geïmporteerd geraakt in ziekenhuizen om als zwangerschapstest te dienen.	89.62
278	Als je een klein beetje urine van een zwangere vrouw injecteerde in de kikker, legden ze binnen 24 uur eieren.	89.87
280	De klauwkikker was dus decennialang een levende testkit voor zwangerschappen, en ook voor tal van andere labotesten.	21.26
281	En daarbij leek het ook nog eens een leuk diertje voor aquaria en vijvers.	3.71
283	Aangezien het tegen van alles kan, zich makkelijk kan vermenigvuldigen en heel gemakkelijk is qua onderhoud, is die inderaad heel populair geworden als huisdier de laatste paar jaren.	7.75
286	Dus inkoop, bezit, kweken, verkoop en uitzetting in de natuur is nu allemaal verboden.	25.99
287	Want voor de lokale biodiversiteit is de Afrikaanse klauwkikker intussen een bedreiging en helemaal geen sympathieke poelgenoot voor inheemse waterdiertjes, zoals de kamsalamander, die het al moeilijk genoeg hebben.	36.21
289	Die woelen de bodem om, er komt substraat in de waterkolom dat capteert het zonlicht weg, dat komt niet meer op de bodem, de planten verdwijnen en heel je systeem slaat om naar iets zuurstofloos met veel algenbloei dat niet meer interessant is voor inheemse soorten.	54.84
291	Het is niet alleen het opeten van inheemse soorten, hun larven aanvallen en oppeuzelen, maar ook echt het ecosysteem zelf veranderen.	8.2
292	Tim Adriaens is de exotenbestrijder van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek.	46.89
293	Snel opsporen en snel handelen, dat is de boodschap.	4.15
294	Dan kunnen we die klauwkikker bij ons nog indammen of zelfs volledig terugdringen.	4.3
295	Je hebt de Douvebeek, dat is de autostrade van de klauwkikkers.	3.64
296	Vandaar gaan ze de poelen die aan de rand van de vallei liggen bevolken.	4.05
299	Al jaren doet het INBO hier nu onderzoek voor opsporing en bestrijding.	14.6
300	Op plekken met grote populaties Afrikaanse klauwkikkers waar andere soorten zijn verdreven, gaan ze te werk met kalkpoeder.	52.62
302	Elders is het vangen met fuiken en netten of het uitzetten van natuurlijke predatoren.	89.12
304	Er ligt ook een budget klaar van 4,5 miljoen euro waarvan Europa 60 procent betaalt.	9.6
306	Het begint met het in kaart brengen van de problematiek.	4.17
308	In feite zouden we onze eDNA-methodiek moeten kunnen toepassen in vlaanderen, Wallonië en Frankrijk en op een gestandaardiseerde manier de gegevens verzamelen.	10.6
309	Dan kunnen we een goed plan maken, realistisch en met een goede begroting.	4.03
311	Ja, ik denk dat de Fransen op dit moment andere prioriteiten hadden.	4.28
312	Vooral in Frankrijk ontbreekt de sense of urgency op dit moment.	9.61
313	Dus we hopen dat we hier een internationaal project van start kunnen laten gaan dat perspectief heeft op lange termijn.	3.91
314	De exotenbestrijder blijft optimistisch en herhaalt: beter snel en doorgedreven actie dan blijven aanmodderen.	26.37
315	Zeker bij de Afrikaanse klauwkikker, want die is dol op modder.	8.8
316	Een studie in de United Kingdom heeft berekend dat je voor elke euro die je investeert in exotenbeheer er 18 terugkrijgt.	73.13
317	Dat is 18 euro die je verdient door vermeden schade, vermeden kosten in de gezondheids- zorg, kosten aan de landbouw.	14.18
318	Dus investeren in exotenbeheer loont, maar het vergt een gecoördineerde en volgehouden aanpak.	7.75
321	Graag tot morgen, uitzonderlijk om kwart over acht op VRT Canvas.	13.99