Ter Zake 🇧🇪

_id	68c1bf04c2c77c1562056b54
url	https://www.vrt.be/vrtmax/a-z/terzake/2025/terzake-d20250910-a144
datetime	2025-09-10 20:00:00

 

Statements

idx	statement	score
5	De Belgische Eurocommissaris Hadja Lahbib spreekt voor het eerst met 'Terzake'.	6.74
6	Sommige cipiers faciliteren drugsdeals in de gevangenis.	77.61
7	Het onderzoek zal nog moeten uitwijzen in welke mate mensen die daar werken al dan niet in de fout zijn gegaan.	9.78
8	Dan is de vraag vooral: waarom, hoe komt dat en hoe is dat mogelijk?	5.17
9	Het was schrikken vanochtend toen gemeld werd dat Russische drones en een raket het Poolse luchtruim hadden geschonden.	69.64
10	Er zijn sporen van zeven drones teruggevonden op Pools grondgebied.	16.89
13	Zo meteen een gesprek met Jan Balliauw over wat we kunnen weten over wat zich heeft afgespeeld.	4.67
16	De kaart van afgelopen nacht: een lading Russische drones vliegt richting Oekraïne.	86.57
18	Wel uitzonderlijk: een aantal drones vliegen verder en steken de grens met Polen over.	23.81
20	Zeven drones worden later op de Poolse grond teruggevonden.	13.03
22	Een aantal NAVO-bondgenoten hielp Polen bij het neerschieten van de drones, waaronder Nederland met deze F-35's.	69.97
23	Daarom roept Polen NAVO-artikel 4 in: een lidstaat die zich bedreigd voelt, kan zo spoedberaad vragen.	43.68
26	De drones zouden zijn afgeweken van hun beoogde traject.	23.27
27	Maar de Duitse minister van Defensie veegt die uitleg resoluut van tafel.	9.67
28	Opzettelijk of niet, de NAVO stond er eensgezind in haar reactie en komt met een duidelijke boodschap aan Poetin.	22.66
30	Oud-collega en nu onderzoeker aan het Egmontinstituut.	7.6
33	Bij de drones waren ook veel zogenaamde Gerbera-drones.	19.64
35	Ze zijn meestal niet gewapend en worden gebruikt om luchtafweer te misleiden.	47.11
37	Het was duidelijk wel een gerichte actie van Rusland.	6.91
40	Dat zie je ook aan het vluchtpatroon van de drones.	14.64
41	We hebben een kaart waarop we zien hoe dat er normaal uitziet boven Oekraïne.	88.86
43	Dan stoppen ze aan de westelijke grens van Oekraïne.	12.3
44	Vannacht zijn de drones doorgevlogen, soms ook tot in Wit-Rusland, tot in het Poolse luchtruim.	11.54
45	Als je kijkt naar het vluchtpatroon van de drones in Polen zelf, zie je dat een groot aantal een noord-zuidbeweging heeft gemaakt.	78.56
47	Ze hebben dus hetzelfde vluchtpatroon gevolgd en zijn dan via het oosten, ter hoogte van Lviv, Oekraïne weer binnengevlogen.	43.23
48	Als het gaat om een drone die zijn koers kwijt is, zou je een grilliger patroon zien.	13.49
50	Men zegt dat ze gesaboteerd zijn en dat de gps gejammed is.	16.31
52	Een van de drones is 300 kilometer in Pools luchtruim gevlogen.	61.77
54	Je ziet ook een heel aantal drones dat een vooraf ingesteld vluchtpatroon heeft gevolgd.	9.03
58	Ik wil nog even weten waarom Rusland dit nu zou doen, op dit moment.	4.69
59	Als je kijkt naar de situatie... De spanning in de regio is al groot.	4.16
60	Er is een militaire oefening van Wit-Rusland en Rusland.	9.04
62	Het scenario dat er op papier staat wordt hier bijna uitgevoerd.	4.06
63	Als je vanuit het Kremlin kijkt naar de NAVO is het het ideale moment om de samenhang van de NAVO concreet te testen.	9.3
64	Sinds Trump president is zit er veel ruis op de lijn tussen Washington en Brussel.	8.07
65	Het Kremlin wil nagaan of de samenhang die op papier staat in de praktijk nog werkt.	9.85
66	We zien ook de laatste weken dat Poetin enorm aan zelfvertrouwen heeft gewonnen.	21.74
67	Hij was ontvangen door Trump in Alaska en was de hoofdgast in Peking.	8.41
68	Hij merkt dus dat wat hij doet, zijn internationale status niet ondermijnt.	5.21
69	Hij tast af hoe ver hij kan gaan en hij probeert tekenen van zwakte maximaal uit te buiten.	7.12
70	Als je hem een vinger geeft, pakt hij een hand of zelfs meer.	4.31
72	Net voor onze uitzending sprak ik met Geert Groot Koerkamp, onze correspondent in Moskou.	5.16
73	Ik vroeg hem om te beginnen hoe Rusland reageert op de beschuldiging dat het bewust het Poolse luchtruim schond.	43.47
74	Rusland was eerst heel lang stil, maar in de loop van de middag kwamen de eerste officiële reacties van het Kremlin en van het ministerie van Defensie.	6.01
75	Daar zegt men dat Rusland part noch deel heeft aan die drone-aanvallen op Polen.	62.53
76	Ze zeggen dat de Russische drones die in Oekraïne zijn ingezet afgelopen nacht een bereik hebben van 700 kilometer.	76.61
77	Dat zou volgens de Russen onvoldoende zijn om Polen te bereiken.	23.41
78	Volgens het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken is dat voldoende bewijs dat Rusland hier niet bij is betrokken.	51.25
79	Ze zeggen ook dat Polen verzinsels verspreidt, zoals ze dat noemen, om de situatie in Oekraïne te escaleren.	52.32
80	Maar niettemin, zeggen ze in Moskou: ondanks alles zijn we toch bereid om met Polen aan de tafel te gaan zitten om dit alles te bespreken.	10.66
81	Ja, want los van hoe geloofwaardig dat standpunt is of niet: het komt Rusland misschien niet slecht uit dat hierover nu veel ongerustheid en ophef ontstaat in het Westen en binnen het NAVO-bondgenootschap?	17.45
82	Rusland zal ongetwijfeld met argusogen alles volgen wat er gebeurt en zelfs als het toch zou gaan om afgedwaalde drones zou het niet een vooraf opgezette aanval zijn.	26.58
83	Dan nog is het voor Rusland natuurlijk heel interessant om te zien hoe het Westen en de NAVO hierop reageren.	10.07
84	De besprekingen die plaatsvinden en of de NAVO het wel of niet beschouwt als een aanval op een NAVO-lidstaat.	9.54
85	Het is des te meer interessant omdat Rusland al meermaals heeft gedreigd met acties en represailles als westerse landen in Oekraïne wapens gaan leveren of misschien troepen leveren.	31.34
87	Het laat een beetje zien wat voor situatie je in de toekomst zou kunnen krijgen.	4.76
88	Dat maakt het voor Rusland in ieder geval een heel interessante testcase.	5.81
92	Hoe beoordeel jij de reactie van de Poolse premier Tusk?	10.78
100	Een aanval op een bondgenoot is een aanval op alle bondgenoten.	41.14
101	Het gaat er wel over dat een land zich bedreigd voelt.	6.36
102	Een land dat zich bedreigd voelt kan het artikel 4 inroepen.	9.32
107	De bondgenoten moeten dan samen gaan zitten met het land dat zich bedreigd voelt.	7.55
109	Dat leidt niet altijd tot concrete maatregelen, maar meestal wel.	4.53
110	In het geval van Polen zou je kunnen denken aan meer luchtafweer, meer gelaagde luchtafweer.	38.17
111	Nu zijn hoogtechnologische F-35-gevechtsvliegtuigen in actie moeten komen, tegen drones, waarvan sommige gebouwd zijn uit hout en piepschuim.	51.96
112	Je kan bijvoorbeeld denken aan meer antidronecapaciteit.	27.35
113	Een land dat zich bedreigd voelt, dat is duidelijk het geval in Polen.	5.55
114	Yassine heeft een reportage gedraaid in Polen, 'Polen paraat!'.	8.27
116	De hele reportage staat op VRT MAX, maar het zijn vaak jonge mensen.	9.96
118	Ze volgen als burger een training om zich weerbaar te kunnen opstellen in het geval van een oorlogssituatie.	9.24
119	Dan mag je wel zeggen dat ze zich bedreigd voelen in Polen.	6.73
120	Aan de oostgrens van de NAVO, zeker in Polen en de Baltische republieken, is de dreiging veel tastbaarder dan bij ons.	33.33
122	De vraag is niet of Rusland iets zal doen, maar vooral wanneer.	5.19
123	Je ziet dat de bevolking zich aan het voorbereiden is om weerstand te kunnen bieden, vooral in de eerste uren en dagen.	3.57
124	Ik ben enkele jaren geleden nog in Litouwen geweest.	6.75
125	Ik heb daar gesproken met iemand van de Litouwse schuttersvereniging.	6.22
127	Die man zei: We moeten ervoor zorgen dat we de eerste uren kunnen doorbrengen, want België en de andere NAVO-landen zullen hier niet meteen staan.	9.19
130	Hoe groot is de kans dat dit soort schendingen van het luchtruim en andere hybride oorlogsdaden uiteindelijk zullen escaleren?	19.14
132	Vandaag zag je in de communicatie van de NAVO en de Poolse premier Tusk meteen een poging tot de-escalatie.	9.15
133	Tusk zei dat het een zware provocatie was, maar hij zei ook: Geen paniek.	6.07
137	Het is geen aanval van Rusland op NAVO-grondgebied.	17.45
138	Die houding hebben de NAVO-landen al sinds het begin van de oorlog in Oekraïne aangenomen.	44.17
139	Dat sluit natuurlijk niet uit dat de NAVO zal reageren op wat er daar gebeurd is.	9.81
140	In de houding van Rusland zie je ook dat zij willen de-escaleren.	7.67
141	Ze zeggen: we wilden Polen niet aanvallen en we willen in overleg gaan.	27.41
142	Ik denk dat dat misschien een poging van Moskou is om de samenhang van de NAVO te testen.	8.62
143	Door te zeggen dat het niet hun schuld is, zullen landen als Hongarije misschien zeggen dat het niet allemaal zo'n vaart hoeft te lopen.	6.47
145	In dat verband wil ik u graag een citaat voorleggen van Bart de Wever, de Belgische premier, die daarover een vraag kreeg.	6.25
148	En de beste reactie is om Oekraïne nog feller te steunen op het terrein, die Russische agressie te laten falen en aan de andere kant Poetin kreupel te slaan met de strengst mogelijke economische sancties.	14.76
149	Dat 19e pakket ligt klaar, laten we dat nu samen doen.	4.88
150	Hij werd ook bijgetreden door Kaja Kallas, de buitenlandvertegenwoordiger van de Europese Unie.	9.0
152	Kan dat sanctiepakket volstaan en wat houdt het dan in?	9.71
153	Er staan een aantal belangrijke beslissingen binnen de Europese Unie voor de deur.	5.02
156	Daarin zouden secundaire sancties zitten op Chinese of Indiase bedrijven die olie of gas aankopen in Rusland.	39.96
157	Het is voor het eerst dat er op die schaal secundaire sancties toegepast zouden worden.	8.32
158	Europa moet dat 19e sanctiepakket ook nog aanvaard krijgen door alle lidstaten.	23.56
160	Europa zit ook nog altijd met het probleem dat ze zelf nog olie en gas aankopen in Rusland.	58.63
161	Ze kunnen China en India niet zeggen dat het niet mag als ze het zelf doen.	14.37
162	In de eerste zes maanden van dit jaar is er meer Russisch gas en LNG binnengekomen dan in de eerste zes maanden van vorig jaar.	67.45
163	Dat komt vooral binnen langs de haven van Zeebrugge.	9.58
164	De Europese Unie wilde dat uitfaseren tegen 2027, maar het lijkt erop dat dat sneller zal moeten gebeuren.	18.09
165	Dat kan onze energiebevoorrading weer in gevaar brengen en de prijzen doen oplopen.	4.73
166	Ik vraag me af of er dus de politieke wil is om veel sneller te gaan.	4.79
175	Men zegt wel: we gaan iedere centimeter van het NAVO-grondgebied verdedigen.	14.51
177	Ik geef nog even mee dat de reportage 'Polen paraat!'	4.27
178	nu al te zien is op VRT MAX en morgen na 'De afspraak' ook hier op VRT Canvas.	5.94
179	Forse taal van Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.	4.77
181	Haar eigengereidheid en voortvarendheid wekten de voorbije maanden meer dan eens ergernis.	3.52
182	Maar op een moment dat er op veel fronten tegelijk letterlijk en figuurlijk strijd wordt geleverd, toonde Von der Leyen zich vooral combattief in naam van Europa.	5.24
185	De Belgische Eurocommissaris is Hadja Labhib, voormalig journaliste en drie jaar geleden door MR-voorzitter Bouchez in de politiek gelanceerd.	6.34
186	Labhib is in de Commissie verantwoordelijk voor gelijkheid, paraatheid en crisisbeheersing, relevante bevoegdheden in deze woeste tijden.	7.03
187	Voor het eerst sinds haar aantreden maakte ze tijd voor een interview met 'Terzake'.	6.04
189	Mevrouw Lahbib, toch wel een verrassing: Commissievoorzitter Von der Leyen kondigt nu wel sancties aan tegen Israël.	23.3
195	Er is al een voorstel dat mislukt is om wetenschappelijk onderzoek stop te zetten, de samenwerking daarrond met Israël.	36.04
196	En nu willen jullie nog verder gaan en verwachten jullie dat er een meerderheid is bij de lidstaten?	9.83
197	U hebt zich publiekelijk weinig uitgesproken over dit standpunt de voorbije maanden.	5.1
198	Had u dat misschien niet eerder moeten doen, voluit zeggen wat u ervan dacht?	4.79
199	Ook al was dat tegen de mening in van Commissievoorzitter Von der Leyen.	18.26
200	Het woord genocide heeft Von der Leyen niet gebruikt.	47.75
204	Hebt u ook ingepraat op uw eigen partijvoorzitter, Georges-Louis Bouchez?	6.79
205	Sommigen in uw partij zeggen: Meneer Bouchez heeft zich een beetje als een dictator gedragen.	5.95
206	Cipiers die drugshandel mee mogelijk maken in de gevangenis.	88.96
207	Het lijkt het scenario voor een grauwe tv-serie of film.	6.54
208	Maar in Haren werden bij een politie-inval gisteren in de gevangenis niet alleen gevangenen maar ook cipiers opgepakt.	12.39
211	Ze hebben ooit al voertuigen en de voordeur in brand gestoken.	13.38
214	in welke mate mensen die daar werken in de fout zijn gegaan.	13.92
215	Dan is de vraag ook vooral: waarom, hoe komt dat en hoe is mogelijk?	5.26
216	Robby De Kaey, vakbondsvertegenwoordiger voor het gevangenispersoneel, wil over de gebeurtenissen in Haren nog geen oordeel vellen.	9.13
217	Maar als daar inderdaad cipiers onder druk gezet zijn, komt dat voor hem niet als een verrassing.	4.08
218	Ik heb zelf gewerkt met mensen die vroeger met zwaar banditisme bezig waren.	9.92
219	Dat was toch een ander kaliber dan een gedetineerde.	11.71
220	Je had binnen de muren niet de overlast van hen die je vandaag hebt, met mensen die in grote drugsdossier verwikkeld zijn, waar heeft veel geld in gemoeid is.	6.12
222	Er is minder schroom om geweld als middel te gebruiken en dat ondervinden wij ook.	16.33
223	Ook nationaal drugscommissaris Ine van Wymersch komt bij het nieuws niet uit de lucht vallen.	18.13
224	Als we kijken naar de hele keten, zijn zij het sluitstuk van een hele ketenwerking.	4.02
226	Vervolgens komen de criminelen voor de rechter te staan en uiteindelijk zitten we in de fase van de strafuitvoering en komen ze in de gevangenis terecht.	7.95
227	Dan zien we dezelfde problemen van corruptie en bedreiging en proberen te infiltreren in de legale wereld om hun business verder te zetten.	4.96
229	De minister van Justitie mikt op maatregelen die het voor drugscriminelen in gevangenissen moeilijker moeten maken.	79.35
230	We hebben een aantal intrastructurele maatregelen om cellen nog beter en strenger te beveiligen voor de zogenaamde high value targets, de leiders van die drugsbendes.	32.73
231	Zodat zij hun communicatie niet verder kunnen zetten.	4.45
232	We hebben ingezet op technologie om jammers te installeren zodat hun eventuele gsm-signalen niet kunnen doorgaan.	44.05
233	Maar dat verandert nog niks aan de kwetsbare context van het gevangenispersoneel.	4.72
234	Temidden van gigantisch tekorten worden vaak jongeren aangenomen met tijdelijke contracten.	90.44
235	Zij kunnen voor de druk van criminelen extra vatbaar zijn.	29.39
236	Je zit met een categorie jonge mensen die soms nog niet veel werkervaring hebben.	16.83
237	Dan komen er problemen naar boven wanneer ze op de vloer staan.	4.01
242	Ze hebben acht dagen en dan worden ze op de werkvloer verder opgeleid.	6.27
243	Mensen die een klassieke aanwerving hebben, krijgen een opleiding van in totaal drie maanden.	10.08
245	Leren ze in die opleiding dan: wat te doen als je geïntimideerd wordt door een gedetineerd?	58.02
247	Men maakt de mensen wel bewust van de specifieke werkvloer, maar dat zou meer en diepgaander mogen gebeuren.	4.41
248	Onze mensen worden soms geconfronteerd met dingen waar ze zich totaal niet aan verwachten.	4.49
249	Die weerbaarheid van het gevangenispersoneel is ook een aandachtspunt van de drugscommissaris.	8.65
250	Enerzijds via personeelsbeleid in de gevangenis... Anderzijds zien we ook goeie praktijken die we in de haven hebben uitgerold zoals PortWatch, een anoniem platform waar mensen verdachte handelingen kunnen melden.	8.31
251	Het is echt belangrijk om de anonimiteit ervan te benadrukken, want havenmedewerkers en penitentiaire beambten weten dat het geen doetjes zijn waarmee ze werken.	5.12
252	Zij zijn natuurlijk bang voor bedreigingen en represailles.	12.09
254	De financiering van dat meldsysteem wordt nu bekeken.	8.16
255	Het is een begin, zegt de vakbondsvertegenwoordiger.	6.09
256	Maar een veelkoppig probleem heeft een veelkoppige oplossing nodig.	4.75
258	Als je in een gevangenis begint te werken vandaag, verdien je niet het grote geld.	47.86
259	Dat kan een van de redenen zijn waarom we soms heel moeilijk mensen vinden.	4.77
260	Dan kom je bij noodmaatregelen zoals -26-jarigen met een contract en een minimum aan opleiding om toch maar kaders ingevuld te krijgen.	10.18
262	Het is hoog tijd om de middelen vrij te maken die nodig zijn.	4.52
264	In 'De afspraak' heeft Fatma zo meteen onder meer minister Beenders te gast die de discussie opent over het legaliseren van pepperspray.	19.54
268	De temperaturen vielen best mee: we haalden op veel plaatsen 20 graden en zelfs nog iets meer.	13.5
269	Vooral in het oosten konden ze wat langer genieten van de zon.	26.83
270	Vanaf het westen kwamen meer wolken opdagen en daar zat ook wat neerslag in.	11.16
271	Stilaan in de namiddag waren er hier en daar een paar regenwolken en buien.	4.11
272	Voor vanavond en vannacht is er vanaf het zuidwesten die wolkenband en ook daar zit neerslag in.	14.05
275	Want we blijven onder invloed van dit lagedrukgebied, zuidwestelijke lucht en wisselvallig weer.	5.27
277	De temperaturen gaan voorlopig niet al te hoog klimmen.	6.81
279	Vanavond en vannacht hier of daar nog een paar buien of wat regen.	3.46
280	Niet te veel en ook zeker niet overal, een beetje verspreid.	3.68
281	Tussendoor een opklaring en temperaturen tussen 10 en 15 graden.	12.92
284	In de loop van de dag komen er meer en ook intensere buien vanaf het westen.	16.47
286	Daar kunnen soms felle rukwinden bij horen rond 60 km/u.	30.81
287	Maar tijdens zo'n onweer kan dat nog net iets meer zijn.	3.8
288	In het zuidoosten duurt dat wel even, maar tegen 's avonds krijgen ze ook daar regen of onweersbuien.	21.02
289	En dan temperaturen van 15 graden in Hoog-België tot 19 graden in Vlaanderen en Brussel.	14.98
298	Ook begin volgende week zitten we nog in dat wisselvallige.	3.64
300	De temperaturen blijven voorlopig aan de lage kant.	17.19
301	Dus de herfst sluipt toch wat meer en meer in onze weerkaarten.	3.82
306	Waren die bedoeld als test voor de NAVO en is de NAVO dan geslaagd voor die test?	17.77
308	70 procent van de vrouwen voelt zich niet veilig op straat.	90.95
310	Hij onderzoekt of het gebruik van pepperspray de veiligheid van die vrouwen kan verhogen.	79.52
312	Ook Wannes Capelle is hier met een ode aan zijn held, Willem Vermandere.	5.8
317	19 keer wisten Russische drones binnen te dringen in Polen.	86.71
320	Was u toch geschrokken dat die drones Polen binnenraakten?	53.02
322	Het was serieus schrikken vanochtend omwille van het aantal drones en de diepte waarmee ze het Poolse grondgebied zijn binnengedrongen.	10.93
323	Het was meteen klaar en duidelijk dat het geen incident was, een verdwaalde drone of een drone met een technisch probleem.	4.36
325	Er werd de hele dag over gediscussieerd, maar naarmate de dag vorderde, was iedereen het erover eens: dit is bewust.	3.4
326	Dit is bewust met het oog op het testen van de Poolse luchtafweer en de reactie erop.	6.0
328	De eenheid van de NAVO testen en mogelijke reacties proberen uitlokken.	8.14
331	We zien al een tijdje een patroon waarbij de Russen bijna iedere dag een stapje hoger gaan op de escalatieladder.	8.49
332	Het is niet de eerste keer dat ze de NAVO testen, wil u zeggen?	34.23
334	Vorige zaterdag hebben ze het Oekraïense regeringsgebouw aangevallen en enkele dagen voordien het gebouw van de Europese Unie in Kiev.	13.12
335	Er worden ook ziekenhuizen en moederhuizen aangevallen.	34.94
336	Het aantal aanvallen met kruismissies neemt ook stelselmatig toe.	88.69
344	Er waren drones de grens met Polen beginnen over te steken.	65.0
347	Hoe gevaarlijk zijn die drones die ze hebben afgestuurd?	53.43
350	De eerste, de meest gevaarlijke, zijn de Shahed-drones.	37.01
351	Die zijn gemaakt door Iran en geleverd aan Rusland.	35.0
353	Ze noemen die ook weleens de vliegende brommers omdat die dat typische geluid maken.	10.46
354	Ze laten dan precies wel op voorhand weten: we komen eraan.	5.11
355	En dat biedt ook kansen voor de luchtafweer van de tegenpartij.	5.28
356	Elk van die drones kan enkele tientallen kilo's explosieven dragen.	25.48
359	Het bijzondere was dat de meeste drones geen explosieve lading hadden.	44.37
360	De meeste waren lokvogels, om de luchtafweer te misleiden.	56.3
361	Te testen, maar niet met de bedoeling om schade aan te richten?	8.69
362	Vandaar dat in de loop van de dag duidelijk is geworden dat het een provocatie was met de handrem op.	4.23
363	Wel testen, maar vermijden dat de NAVO artikel 5 ingang zou laten treden.	18.73
364	Kijken hoe de NAVO en Polen reageren en hoe de Poolse luchtafweer in mekaar zit.	9.65
366	Dat artikel 5 zal u toch even moeten uitleggen voor de mensen hier.	7.51
367	Het komt erop neer dat als een van de lidstaten van de NAVO aangevallen wordt de andere NAVO-lidstaten moeten onderzoeken met welke middelen ze dat land zullen bijstaan.	29.83