Ter Zake 🇧🇪

_id	6903b8137cc22ff6e0c238c3
url	https://www.vrt.be/vrtmax/a-z/terzake/2025/terzake-d20251030-a180
datetime	2025-10-30 20:00:00

 

Statements

idx	statement	score
1	Nederland heeft de politieke kaarten grondig herschud.	34.15
2	De sociaal-liberalen triomferen en Geert Wilders en Frans Timmermans krijgen rake klappen.	4.63
4	En wat kan de politiek in Vlaanderen en België leren uit Nederland?	8.25
5	Filip Brusselmans van Vlaams Belang en Kristof Calvo van Groen schuiven ook mee aan tafel.	4.61
6	En zijn robots en AI het wondermiddel tegen eenzaamheid?	44.7
7	De Nederlandse verkiezingen eindigen op een cliffhanger.	21.37
8	Het is nog altijd niet duidelijk wie de grootste partij wordt van Nederland.	6.34
9	We gaan even naar de uitslag kijken van de vijf grootste partijen.	6.17
11	Het links-liberale D66 stijgt met 17 zetels en komt uit op 26 zetels.	16.4
12	Het is een nek-aan-nekrace met de PVV van Geert Wilders.	4.0
14	De liberale partij VVD zakt twee zetels tot 22 zetels, een beperkt verlies.	8.27
17	Het christendemocratische CDA gaat van vijf naar 18 zetels.	10.65
19	Dit is waar het nog om draait: wie wordt de grootste van die twee partijen?	6.67
21	Vertel ons wie nu de grootste is in Nederland met de resultaten die al geteld zijn.	4.5
22	Volgens de laatste update is op dit moment D66 de grootste partij, maar het verschil is echt klein, 15.000 stemmen, met de PVV.	21.89
23	99,7 procent van de stemmen is op dit moment geteld.	18.21
24	Het is vooral uitkijken naar één plaats in Limburg, een traditioneel PVV-bolwerk.	3.77
25	Maar ook de stemmen per brief moeten nog verwerkt en geteld worden.	4.7
27	De prognose is dat D66 als grootste uit de verkiezingen komt en zelfs op 27 zetels zou landen, maar het is nog afwachten.	49.7
33	Van amper negen zetels in 2023 springt de links-liberale partij over alles en iedereen.	5.47
35	Miljoenen Nederlanders kozen vandaag voor de positieve krachten en voor een politiek waar we weer met elkaar vooruitkijken.	9.9
42	Dat de boodschap aankomt dat het wel kan... Het nu waarmaken.	5.25
44	Ik vind het geweldig nieuws voor Nederland, maar ook voor de democratie in het algemeen.	4.33
49	En toch, de hele avond hangt er ook een doemscenario in de zaal, want Geert Wilders kan nog altijd de grootste worden.	3.62
51	We zijn nog steeds de tweede en misschien zelfs grootste partij.	4.85
55	Dus zit er maar één iets op: tellen, tellen, tellen.	3.52
56	Ook vandaag nog, hier in de Ahoy Arena in Rotterdam.	5.83
61	Het is inderdaad een nek-aan-nekrace tussen twee partijen.	4.83
63	We hebben een stembus die een beetje een rommeltje is, dus wij checken extra.	4.07
66	Maar wij doen het heel secuur, met vier ogen, dus dat is helemaal goed.	3.42
68	De partij van Wilders komt rond de middag even op kop, maar een nieuwe lading stemmen uit Amsterdam doet alles weer kantelen richting D66.	5.96
71	Wij tellen altijd zorgvuldig, of het nu spannend is of veel minder.	3.93
74	Maar een nieuwe regering vormen lijkt geen eenvoudige opdracht.	4.48
75	Het is logisch om de komende weken met alle partijen te kijken hoe je een goeie meerderheid kan bouwen.	5.56
76	We zullen moeten samenwerken met veel partijen en er zijn voor al die kiezers die niet op ons hebben gestemd.	3.82
79	Ze zeggen in Nederland weleens: verkiezingen winnen is één dag leuk, maar de volgende dag is het verschrikkelijk.	14.45
81	Het wordt erg moeilijk, en dat nieuwe kabinet is er zeker niet voor kerst.	6.45
82	Maar veel opties zijn er niet: een middenkabinet met de vier klassieke partijen of centrumrechts met JA21.	3.8
83	We willen heel graag een progressieve middencoalitie.	4.86
86	Wie weet dat de VVD nog een beetje normaal kan doen.	7.94
88	En als er dan ooit een regering is, moet die ook nog eens aan de slag met zo'n twee miljoen ontevreden PVV-kiezers.	10.1
89	Nederland is van de positieve krachten, en tegelijk naar de mensen die wel voor Wilders hebben gestemd de hand reiken, ze uitnodigen om mee te doen.	4.9
90	Ik denk dat je ze zeker serieus moet nemen en goed moet onderzoeken wat de oorzaak is dat ze voor PVV stemmen.	7.04
92	Bram Vandeputte, we gaan er nog even op door met jou.	3.42
94	We zijn heel benieuwd wie nu de macht gaat grijpen in Nederland.	8.36
97	Er is niet één grote winnaar, dus het is niet evident.	4.04
98	Maar de coalitie die we het meeste hebben gehoord, ook bij D66, is een middenkabinet met D66, CDA, VVD en GroenLinks-PvdA.	7.23
99	Maar VVD heeft gezegd: we willen daar niet aan meewerken, we hebben de verkiezingen gewonnen door GroenLinks-PvdA uit te sluiten.	31.96
102	Een andere optie is een centrum-rechtse coalitie met D66, VVD en CDA, aangevuld met JA21.	6.97
103	Zij komen net aan 75 zetels, maar eigenlijk heb je er 76 nodig, dus dan moet je er een partij bij nemen, zoals BoerBurgerBeweging.	6.36
104	Het probleem is alleen dat BoerBurgerBeweging en D66 water en vuur zijn, dus dat kabinet is niet zo evident.	20.09
106	Ze hadden gehoopt om eruit te zijn tegen kerst, maar ik denk dat dat optimistisch is.	4.14
110	Normaal gezien zou dat morgen al gebeuren, maar omdat het zo spannend is, willen ze nog een paar dagen wachten op de definitieve resultaten.	3.61
111	Dinsdag komen de verschillende partijen samen en mag de grootste partij een verkenner aanstellen.	4.77
112	Dan beginnen de eerste gesprekken en kan er effectief geformeerd worden, maar ik vrees dat ze voor weken of zelfs maanden vertrokken zijn.	3.68
114	Wij gaan het erover hebben met Annelies Bontjes, Kristof Calvo voor Groen en Filip Brusselmans voor Vlaams Belang, uit sympathie voor Geert Wilders.	4.94
119	De hele campagne liet Rob Jetten letterlijk in het midden of hij over rechts of links wilde.	4.32
120	Hij is het boegbeeld van de partij geweest en je ziet dat een goed boegbeeld belangrijk is.	4.1
121	Hij had een goede campagne met een positief verhaal.	3.97
125	Sociaal-links-liberaal, maar Nederland heeft wel behoorlijk rechts gestemd.	11.18
126	Ik zou ook niet zeggen dat D66 een linkse partij is.	6.22
127	De afgelopen campagne werd juist vaak gezegd dat ze meer naar rechts helden.	12.45
128	Maar de meest opvallende resultaten zitten bij de middenpartijen, met name bij CDA.	6.93
129	Kristof Calvo, D66... U heeft in het verleden sympathie geuit voor liberale partijen.	5.55
135	Bontenbal zet een mooi resultaat neer, Jetten rijdt een fantastische campagne.	4.37
136	GroenLinks-PvdA valt wat tegen, maar toch nog 20 zetels.	13.37
137	Een paar weken geleden verwachtte iedereen een landslide van Wilders.	5.9
139	Meneer Brusselmans, dan komen we bij u. Dit is niet wat gehoopt werd door Wilders.	3.66
140	Nee, maar als we kijken naar de totale stemuitslag, is het zo dat Nederland rechtser dan ooit heeft gestemd.	62.87
141	Zelfs als we D66 wel bij links rekenen, is er nog nooit zo rechts gestemd.	25.17
142	Maar er is een enorme versplintering, nog erger dan hier.	3.53
145	Er is een wetmatigheid in de politiek dat wanneer je de stekker trekt uit de regering, je daar een electorale prijs voor betaalt.	35.25
146	Aan de andere kant heeft het aangetoond dat Wilders achter zijn principes blijft staan en betrouwbaar is, dat hij wil uitvoeren wat hij de kiezer heeft beloofd.	12.06
147	Als hij merkt dat dat niet mogelijk is, gaat hij verder.	4.67
148	In Vlaanderen kennen we dat niet, trouw blijven aan ons partijprogramma.	5.57
150	Mevrouw Bontjes, welke campagne heeft Wilders gereden, denkt u?	8.12
151	Het is opvallend dat het woord 'trouw' valt, net omdat hij door alle partijvoorzitters beschuldigd wordt dat hij niet trouw is.	7.4
152	Je zag in resultaten uit onderzoeken dat veel kiezers zijn overgestapt.	22.96
159	JA21 is een splinterpartij met mensen van Forum voor Democratie.	12.59
160	Zij zeggen dat ze het erfgoed van Pim Fortuyn willen voortzetten.	8.73
161	Het is een partij die hetzelfde gedachtegoed heeft als PVV en Forum voor Democratie, maar zij zeggen dat ze zich redelijker opstellen.	7.95
162	Zij willen ook een kleinere overheid, een streng migratiebeleid, maar ze zijn meer bereid om toegevingen te doen.	14.31
163	Zoals meneer Brusselmans al zei, Geert Wilders zei: dat is voor mij een no-go.	5.6
166	Ik denk dat ze op veel punten niet ver van de PVV liggen.	4.24
167	Maar het feit dat ze negen zetels halen, is een tactische zet.	3.75
169	Ze worden minder aan de kant gezet, dat is iets anders.	3.95
170	Aan het einde van de rit zal de kiezer teleurgesteld achterblijven.	3.65
171	Wanneer men tactisch stemt, zorgt men voor versplintering op rechts, waardoor er een grotere kans is op een links of centrumrechts kabinet.	15.27
172	Als je in Vlaanderen op N-VA stemt, krijg je de socialisten er gratis bij.	72.24
175	Als we kijken naar de linkse partijen... Frans Timmermans geen goeie score.	6.16
177	Natuurlijk... Natuurlijk ben ik net als jullie enorm teleurgesteld in onze eigen uitslag.	3.65
178	Het is ook duidelijk dat ik, om wat voor reden dan ook, mensen niet heb kunnen overtuigen om op ons te stemmen.	3.69
179	Dus is het tijd dat ik een stap terug doe en dat ik de leiding van onze beweging overdraag aan de volgende generatie.	3.74
183	Maar dat is wat iemand moet doen die leiderschap heeft en ziet dat zijn leiderschap niet tot het gewenste resultaat heeft geleid.	4.61
187	Anderzijds, als je kijkt naar het bredere plaatje, zijn er ook redenen om hoopvol te zijn.	3.95
189	In die eindspurt is Jetten er meer in geslaagd om de kiezer te overtuigen.	6.2
190	Frans Timmermans is vanuit Europa gekomen om premier te worden.	10.8
192	Het is duidelijk dat hij daar een conclusie aan verbindt.	4.43
194	Die nieuwe generatie, ook van Rob Jetten, kan de krachten bundelen.	3.8
195	Het NRC schreef: een nieuwe generatie heeft zich bevrijd van Wilders.	18.98
196	De verkiezingen winnen, zorgen voor een verrassend resultaat, dat is één iets.	6.26
197	Nu moeten de krachten gebundeld worden om Nederland te besturen.	6.06
198	Maar als we kijken naar de campagne van GroenLinks-PvdA, was die goed?	14.61
202	* And I scream from the top of my lungs: what's going on?	4.07
203	* Bitches ain't shit and they ain't sayin' nothing.	4.26
209	Er wordt over Frans Timmermans gezegd dat hij te serieus is.	8.34
210	Waar ik wel van overtuigd ben, en dat is geen reactie op dit filmpje: Nederland snakte na twee jaar chaos naar mensen die zin hebben om dingen vast te pakken en die ernstig willen besturen.	12.24
211	Dat is waarom Wilders een ferme tik heeft gekregen.	8.83
213	Ik wil nog even uw analyse horen van de campagne van Frans Timmermans.	3.92
219	Misschien was het te vroeg voor die partij om nu mee te doen.	4.42
221	Ik heb de begindagen van de samenwerking mogen bijwonen.	3.5
224	Je moet je vooral toe-eigenen dat partijen proberen om kleine problemen te overbruggen.	4.37
227	20 zetels is nog altijd meer dan de laagste score apart.	63.43
230	Maar sinds de samenwerking... Het linkse blok is nog nooit zo klein geweest als vandaag.	3.79
237	Dat blijkt ook uit de exitpolls en het electorale onderzoek.	20.38
238	De meeste niet-gewilde premier van Nederland is niet Geert Wilders, maar Timmermans.	34.53
241	Zijn naam wordt vaak genoemd als kandidaat-premier.	7.7
243	Ze hebben veel stemmen teruggekregen van mensen die met Pieter Omtzigt waren weggegaan.	6.81
244	CDA wilde niet met de PVV regeren en heeft zo misschien veel kiezers teruggekregen.	25.49
245	Bontenbal voerde een campagne over fatsoenlijk bestuur.	9.54
247	Het zal je misschien verbazen uit mijn mond, maar ik vind hem een verfrissing.	3.79
248	In een tijd van luider en brutaler kiest hij voor nuance.	3.47
250	De liberale partij wil ik ook nog kort bekijken, VVD.	4.16
251	We gaan eens kijken wat Dilan Yesilgöz verklaard heeft.	4.85
252	Onze Volkspartij voor Vrijheid en Democratie staat fier overeind.	5.31
253	En dankzij jullie kunnen we morgenvroeg verder met dit land nog mooier te maken.	3.97
256	Vrolijk en blij, dan is politiek toch ook communicatie?	5.89
259	De afgelopen decennia hebben ze nog nooit zo laag gestaan.	6.63
262	Maar ik denk dat dit resultaat verrassend was, ze hadden gevreesd voor nog minder.	3.45
267	Dilan Yesilgöz moest breken met het lange bestuur van Mark Rutte.	10.63
269	De premier krijgt uiteindelijk ook veel stemmen omdat mensen graag stemmen op de partij van de premier.	24.2
272	Ik denk dat ze nog vrij goed stand hebben gehouden.	3.81
274	De VVD is niet afgestraft om samen met PVV te besturen.	61.16
276	Maar het feit dat VVD heeft standgehouden, heeft volgens mij in grote mate te maken met het feit dat ze in de campagne hebben gezegd dat ze een centrumrechts kabinet willen.	32.1
278	40 procent van de Nederlanders wil een centrumrechts kabinet.	90.63
279	Ik vrees alleen, door die versplintering, dat men dat in Nederland niet gaat krijgen.	4.85
280	Links heeft inderdaad niet gewonnen, maar ze kunnen alleen over het midden voor een coalitie.	12.39
281	Tenzij ze PVV uitsluiten, maar dan ga je mee in het verhaal dat al die kiezers niet meetellen.	6.25
284	Dat is het proces dat nu in Nederland zal gebeuren.	5.24
285	Ik had u beloofd dat we naar de situatie hier zouden kijken.	3.99
286	U zei vanmorgen: een les die we moeten trekken, rechts moet zich verenigen, anders komt links aan de macht.	4.83
287	Dat linkse blok is gestegen in aantal zetels, maar die stemmen zijn versplinterd, verdeeld over de rechtse partijen.	6.97
288	Dat zorgt ervoor dat er geen krachtige speler meer is.	7.03
289	Dat zorgt ervoor dat er een centrumlinks bestuur aan de macht zal komen.	4.43
291	U zegt dat men zich moet verenigen op rechts... Als we kijken naar jullie campagne tegen N-VA-kopman Bart de Wever, 'wie gelooft hem nog', waar is daar sprake van verenigen?	8.61
293	Het is niet zo dat partijen op rechts moeten fuseren.	5.16
294	Volgens mij is er maar één rechtse en Vlaams-nationalistische partij, namelijk Vlaams Belang.	6.89
296	Maar campagnes moet je voeren om duidelijk te maken wat er gebeurt.	4.95
299	Voor mij is de conclusie en het huiswerk dat wanneer een brede groep democraten zorg dragen voor onze democratie en hun verantwoordelijkheid opnemen, er heel veel mogelijk is, ook om extreemrechts te kloppen.	4.8
300	De score van GroenLinks-PvdA en uw partij Groen, dan is het bijzonder moeilijk voor de groenen in het huidige klimaat.	8.38
301	Ik heb gezegd dat er geen reden is voor euforie, maar ik zou meteen tekenen voor de situatie in Nederland.	3.98
302	De christendemocratie is eerder conservatief en rechts.	24.89
303	Mijn partij heeft het moeilijk om zich te manifesteren en Vooruit zit in het defensief in de arizonaregering.	5.32
304	Het landschap in Nederland, waar je een progressieve liberaal krijgt die voor Europa veel kan betekenen, met Bontenbal een interessante christendemocraat hebt.	6.1
305	Als zij de krachten bundelen en samenwerken, is er veel mogelijk.	4.66
307	We zijn benieuwd hoe het daar voortgaat in Nederland.	5.8
309	Zijn robots en AI een wondermiddel tegen eenzaamheid?	64.31
311	De technologie is in volle ontwikkeling, en er wordt al volop geëxperimenteerd.	3.62
313	Peter Brems, Jan Konings en Débora Votquenne nemen u mee naar een heel bijzondere wereld.	3.74
314	De bewoners van Marialove, een woonzorgcentrum in het West-Vlaamse Zwevegem, kijken er niet meer van op, maar het blijft toch een bijzonder gezicht, want robot Noa is op bezoek.	10.39
315	Robot Noa is uitgerust met de allernieuwste artificiële intelligentie.	21.56
316	Hij maakt een praatje met de negentigjarige Norbert.	7.68
317	In het labo van Tony Belpaeme, pionier in onderzoek naar artificiële intelligentie, zoeken ze het uit.	16.68
318	Een robot maken die empathie toont, dat is hun doel.	50.45
319	Soms krijg je de indruk dat een gesprek voeren heel eenvoudig is.	4.1
321	Dan blijkt dat menselijke intelligentie en menselijke interactie waanzinnig moeilijk en complex zijn.	11.36
323	Stukje voor stukje proberen we die interactie na te bouwen op die robot.	4.2
324	Dat gaat van gesprekken voeren tot het begrijpen van gezichtsuitdrukkingen, tot de toon waarmee je iets zegt.	4.1
326	We zijn er nog niet helemaal, maar we komen echt heel dicht, vind ik.	4.16
327	In het woonzorgcentrum gaat robot Noa van kamer tot kamer om eenzame bewoners gezelschap te houden.	29.89
328	En in tegenstelling tot de verzorgers is voor Noa taal geen barrière voor een goed gesprek.	5.74
329	Er zijn toch ook ethische vragen bij het inschakelen van robots om ouderen gezelschap te houden, omdat er geen tijd of geld is om daar mensen voor in te schakelen.	39.55
332	We hebben dieren gekweekt om sociale interactie te geven aan ons.	90.85
333	We gaan dieren opsluiten in ons huis en er veel geld aan uitgeven om sociaal contact te hebben.	19.93
334	We gaan de televisie aanzetten van 's ochtends tot 's avonds op het shoppingkanaal om iemand te horen praten.	4.49
335	Wat is er dan fout met technologie te gebruiken om een interactie te geven die echt van twee kanten komt?	9.65
336	Misschien omdat bij de technologie de interactie niet van twee kanten komt en dat het eigenlijk gewoon een algoritme is dat dingen uitspuwt.	15.15
340	Als de mensen die ermee praten er iets aan hebben, dan denk ik dat wij iets hebben bereikt.	4.45
341	Robot Noa is een proefproject en nog in volle ontwikkeling.	9.15
342	Het zal nog even duren voor mens en machine elkaar, ook in het West-Vlaams, te allen tijde verstaan.	3.9
343	Goedenavond, Raf Geenens, professor ethiek en rechtsfilosofie aan de KU Leuven.	5.28
344	Als u de beelden van de reportage ziet, vindt u het een mooi verhaal of wordt u er ongemakkelijk van?	5.45
346	Enerzijds is het heel mooi dat dit kan. De zorgnoden zijn groot en er is een probleem van eenzaamheid.	9.25
348	Ik vrees het een beetje, omdat er verschillende bekommernissen zijn.	3.89
349	Er wordt gezegd dat het niet erg is dat het een algoritme is.	4.82
351	Wanneer mensen nood hebben aan zorg ej zich eenzaam voelen, Wanneer mensen nood hebben aan zorg en zich eenzaam voelen, kan die robot misschien helpen.	58.67
354	Wat in die zorgrelatie ook gebeurt, is dat de zorgbehoevende in die zorgmomenten voelt dat er een andere mens is die zich bekommert om hem en die naar hem luistert.	22.09
355	Het is een illusie dat we dat soort echter zorgrelatie kunnen delegeren aan robots.	18.35
356	We kunnen het bekijken als een toevoeging op de menselijke zorg.	8.25
357	Er wordt in de reportage gezegd dat mensen een hond in huis halen of de tv aanzetten om geconnecteerd te zijn.	83.37
359	Als het zorgt voor extra zorg, kunnen we dat alleen maar toejuichen.	6.19
360	Maar ik zie een andere risico opdoemen, dat van een zorg met twee snelheden, waarbij mensen die meer gegoed zijn en naar een duurder woonzorgcentrum gaan wel recht hebben op menselijke zorgen.	5.78
361	Terwijl mensen die het minder goed hebben, het moeten stellen met robots of chatbots.	6.34
362	Het gevaar is dat een aantal taken worden vervangen door AI en dat gewone mensen de vaardigheden verliezen.	9.72
364	We hebben een rapport geschreven over de verschillende uitdagingen van robotisering.	28.06
365	Het potentiële verlies van vaardigheden is er een van.	51.36
367	Dat is deels onvermijdelijk bij technologische vooruitgang.	6.08
369	Anderzijds komen er andere vaardigheden bij, dus er is ook zoiets als 'reskilling'.	6.57
370	Er is wel degelijk een risico dat essentiële vaardigheden verloren gaan.	5.84
371	Als artsen steeds meer steunen op AI om scans te bekijken, goed.	70.68
372	Maar als ze onafhankelijk geen diagnose meer kunnen stellen, is dat niet goed.	5.58
373	Dat zijn problemen voor specifieke beroepsgroepen, maar er kunnen op termijn ook algemeen menselijke vaardigheden verloren gaan.	4.94
374	Als we al onze teksten laten schrijven door ChatGPT, kunnen we onze gedachten niet goed meer verwoorden.	4.52
375	U heeft daar met een groep academici over nagedacht.	6.61
378	De oproep was: zet in de grondwet dat er een soort menselijk contact moet zijn.	41.47
379	Het is ons voorstel om een oprecht menselijk contact in te voeren.	6.22
380	Nieuwe mensenrechten verschijnen soms ook op het niveau van de VN.	66.85
381	Door het feit dat we op meer plaatsen moeten interageren met robots, fysiek of virtueel, denken we dat het risico bestaat dat mensen geen toegang meer hebben tot menselijk contact.	15.22
387	Ik kan me voorstellen dat we in de arbeidswetgeving schrijven dat op belangrijke momenten, ruimte moet zijn voor fysieke interactie.	5.25
389	U zei vandaag ook: het wordt pas echt gevaarlijk als het ook binnen de rechtspraak gebruikt wordt door rechters.	17.14
391	Een van de cruciale menselijke vaardigheden is oordelen, in allerlei domeinen, over het handelen van andere mensen.	6.86
392	Ook daar zien we dat men dat steeds meer probeert uit te besteden aan machines.	4.51
394	Maar zelfs in de rechtspraak zien we dat dat binnensluipt.	6.39
396	De zaak tegen Schild daar waren tienduizenden berichten die geanalyseerd moesten worden.	9.06
397	Dat heeft men uitbesteed aan een AI-systeem, dat die berichten heeft geïnterpreteerd en beoordeeld op toxiciteit.	14.82
398	De rechter in eerste aanleg heeft gesteund op dat oordeel.	33.17
399	In het hof van beroep is men daar niet in meegegaan.	17.43
400	Ik denk dat dat problematisch is om allerlei redenen.	4.27
406	De Britse prins Andrew verliest zijn titel van prins.	31.06
408	Hij ligt al jaren onder vuur voor zijn contacten met Jeffrey Epstein, de zedendelinquent.	13.51
411	Vandaag over het leven van een transvrouw in Beiroet.	17.58