Nieuwsuur 🇳🇱

_id	67a919a9f54554f729ed62eb
url	https://npo.nl/start/serie/nieuwsuur/seizoen-2025/nieuwsuur_4996/afspelen
datetime	2025-02-09 21:30:00
description	Scholz en Merz in debat. Bondskanselier Olaf Scholz van de sociaaldemocratische SPD gaat op tv in debat met Friedrich Merz van de christendemocratische CDU. Correspondent Chiem Balduk doet verslag en in de studio is Hanco Jürgens van het Duitsland Instituut te gast. * AI bestormt de werkvloer. KLM, Albert Heijn en de politie. maken al volop gebruik van AI. Hoe helpt AI de werknemer op de vloer? Kost het mensen ook hun baan? * Ster-choreograaf debuteert bij De Nationale Opera. Sidi Larbi Cherkaoui maakte zijn Nederlandse debuut als operaregisseur van Mozarts Idomeneo bij De Nationale Opera. Nieuwsuur ging langs bij de repetitie.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 En zo begon vanavond het televisiedebat tussen Scholz en Merz, dat nu nog gaande is.	0.04
3	Veel mensen hebben het afgelopen jaar al een nieuwe collega gekregen die sneller en vaak slimmer is: We willen 50 dagen vooruit voorspellen wat we verwachten te verkopen.	0.12
4	Dat betekent dat we iedere dag meer dan 1 miljard voorspellingen maken.	0.2
5	Daarin is AI onmisbaar, want het is voor een mens niet meer te bevatten.	3.99
6	Larbi werkt als choreograaf met Beyoncé en maakt nu z'n debuut als opera-regisseur in Amsterdam.	0.21
7	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	0.03
8	Nog precies twee weken, dan weten we wie de nieuwe bondskanselier van Duitsland wordt.	0.08
9	Als alle peilingen kloppen dan is hij dat: Friedrich Merz van de christendemocraten de opvolger van Angela Merkel - die in alles anders is dan zij.	0.26
10	En hij probeert dat vanavond uit alle macht te voorkomen: de huidige kanselier Olaf Scholz van de sociaaldemocraten.	0.04
13	Gevolgd door de rechts-radicale Alice Weidel van de AfD met 21% - toch is zij er vanavond niet bij.	0.04
15	Het "TV-Duell" is om kwart over acht begonnen, nu nog bezig.	0.04
16	Ik heb gekeken samen met correspondent Chiem Balduk in Berlijn en Hanco Jürgens van het Duitslandinstituut.	0.07
19	Het is vrij simpel, de oude kanselier tegenover de nieuwe kanselier.	0.04
20	Maar als je het debat bekijkt, is de AfD impliciet erg aanwezig.	0.03
21	Het ging heel lang over migratie, dat wil Friedrich Merz graag.	0.06
22	Want hij wil zich graag zo rechts mogelijk profileren om de kiezers van de AfD terug te krijgen.	0.03
23	En hij wil zo offensief mogelijk overkomen zodat de Groenen en SPD in het defensief blijven.	0.03
26	Dit onderwerp heeft de afgelopen weken Wat is de kijker wijzer geworden van die beide standpunten?	0.05
28	Dat gaat vaak over Europees recht, dat gaat langs de kijker heen.	0.14
29	Want het is de vraag wat dat precies is, en hoe het Duitse recht zich daartoe verhaald.	0.19
30	Merz laat zien dat het niet deugt, er moet meer gebeuren en Scholz komt in de verdediging, zegt: we hebben veel gedaan.	0.07
31	Dat is ook zo, en ze houden zich aan het Europees recht en hij zegt dat Merz een show maakt.	0.07
34	Aan de ene kant moest hij benadrukken dat we Merz voorstelt niet realistisch is.	0.07
36	En Scholz moet benadrukken wat hij heeft gedaan en dat dat de juiste beslissingen zijn geweest.	0.06
37	Ook wat betreft de economie, het andere belangrijke verkiezingsthema.	0.11
38	Het gaat niet goed met die economie Scholz wil benadrukken dat er ook veel wel goed gaat.	0.07
40	Scholz probeert te omschrijven hoe moeilijk de situatie is geweten afgelopen jaren.	0.09
41	Heel lastig om de schuld dan volledig bij Poetin te leggen.	0.04
42	Want Merz benadrukte dat andere Europese landen ook gevolgen hebben van de oorlog in Oekraïne en Merz had het sowieso makkelijker in de aanval als oppositieleider.	0.14
43	Hij kon beslissingen verwijten waar de CDU zelf de hand ook in had gehad.	0.04
45	Maar nu zit de CDU buiten de regering, dus kan dat gebruiken.	0.12
46	En Scholz kon alleen benadrukken dat de ander zijn partij er ook verantwoordelijk voor was.	0.09
52	Maar de meeste zwevende kiezers zitten wel in het midden omdat beide leiders van de middenpartijen niet populair zijn.	2.0
53	Ik denk dat heel Duitsland vandaag voor de tv zat, niet voor dit debat want op het commerciële RTL was de finale van een razend populaire spelshow waarin Duitsers in de jungle worden opgesloten.	0.16
56	Voor Scholz hing er veel van af hoe hij het zou doen.	0.12
59	Hij moest vooral zeggen dat Merz onbetrouwbaar is grote verhalen heeft, maar weinig bestuurservaring heeft.	0.52
61	Ik maak me ook zorgen, tijdens deze hele verkiezingen spreekt men over van alles en nog wat, maar niet over hoe om te gaan met de invoertarieven van Trump, en het einde van de oorlog in Oekraïne.	0.68
63	En de enorme kosten van de EU die alleen maar toe gaan nemen doordat defensie ook Europees beleid gaat worden.	1.72
64	Stel je voor dat defensie inderdaad naar drie, vijf procent moet van het bruto nationaal product dan ziet de economie er heel anders uit.	1.07
65	Dan kunnen alle verkiezingsprogramma's de prullenbak in.	0.15
66	Verkiezingen zijn er ook om een echt gesprek aan te gaan met de kiezer.	0.05
69	Zijn ze toch door de AfD in een hoek geduwd en kunnen ze het niet hebben over echt belangrijke dingen.	0.06
70	Niet alleen de AfD, de CDU is heel anders dan Anna Merkel.	0.09
72	Hij toont dit opnieuw, maar had er geen rekening mee gehouden dat de AfD aan de rechterkant een grote macht is geworden.	0.15
73	Die minstens een vijfde van de stemmen krijgt en in Oost-Duitsland een derde.	0.08
78	Bij een bedrijf in Hoogeveen zijn vannacht twee vrachtwagens met oplegger gestolen.	99.88
79	Volgens de Rijksdienst voor het Wegverkeer komt diefstal van vrachtwagens steeds vaker voor.	35.12
80	Ze stonden op dit buitenterrein geparkeerd, meldt RTV Drenthe.	0.09
81	In december haalden onbekenden hier ook al twee vrachtwagens weg.	0.12
82	De eigenaar van het bedrijf schatte de schade toen op 500.000 euro.	0.17
83	De RDW meldt dat er vorig jaar veel meer vrachtwagens zijn gestolen dan het jaar ervoor.	99.19
85	In Servië organiseerden studenten dit weekend opnieuw protesten.	0.14
86	Volgens de studenten is de Servische regering verantwoordelijk voor het instorten van een betonnen afdak drie maanden geleden.	98.65
89	Servische boeren, burgers, ook op de motor, voegen zich bij hen.	0.05
90	Vandaag blokkeerden ze drie bruggen over de Donau; vlak bij de noordelijke plaats Novi Sad.	0.11
91	Het staat symbool voor de drie maanden sinds het instorten van het betonnen afdak bij het treinstation daar in de buurt.	0.27
92	In die afgelopen drie maanden hebben studenten een brede anti-corruptiebeweging in gang gezet.	0.22
93	Gedwongen door het aanhoudende protest trad de Servische premier Vucevic eerder deze week af.	0.05
94	Israël heeft zijn troepen teruggetrokken uit een corridor die de Gaza-strook in tweeën deelt.	22.64
97	Palestijnen konden terug naar het noorden maar wel via het strand of Israëlische controleposten.	0.55
100	Terug naar het noorden, naar Gazastad en omstreken.	0.1
105	Het Israëlische leger is uit het zicht en zit een paar kilometer verderop.	0.58
106	De wijken waar de Gazanen naartoe willen, zijn verdwenen.	0.13
107	Waar ze ook rijden, achter hen en voor hen, overal zijn zeeën van puin.	1.17
111	In het buitenland is er moeizaam overleg over het verloop van het staakt-het-vuren en hoe het verder moet.	0.09
114	Daarna moet er een akkoord zijn over de tweede fase en moeten ook de laatste gijzelaars vrijkomen.	0.05
115	Bij een ernstig busongeluk in het zuiden van Mexico zijn zeker 41 mensen om het leven gekomen.	95.44
118	Mexicaanse media melden dat een van de chauffeurs oververmoeid was.	97.79
119	En de vrachtwagen zou op de verkeerde baan hebben gereden.	0.36
122	Omdat de bus volledig uitbrandde zijn nog niet alle lichamen geïdentificeerd.	0.45
123	Een automobilist is na een politie-achtervolging in Rotterdam.. met hoge snelheid tegen een paal gebotst.	99.93
125	De bestuurder moest door de brandweer uit de auto worden gehaald.	0.66
126	De bijrijder wist er zelf uit te komen en vluchtte.	0.27
129	Bij een tankstation langs de A1 in Muiden reed een auto in volle vaart op een geparkeerde auto.	92.27
131	De bestuurder is aangehouden omdat hij teveel had gedronken en drugs zou hebben gebruikt.	75.93
132	De bestuurder van de geparkeerde auto was net uitgestapt.	0.54
133	Zo'n twee jaar geleden maakte de wereld door ChatGPT voor het eerst op grote schaal kennis met kunstmatige intelligentie, afgekort A.I.	79.63
134	Sindsdien wordt het op steeds meer plekken gebruikt.	0.06
135	In Parijs wordt vanaf morgen op een top gesproken over kansen en gevaren van AI.	0.05
136	De Amerikaanse vice-president JD Vance zal erbij zijn net als de Nederlandse minister van economische zaken Beljaarts.	0.08
137	De verwachting is dat AI ook op de werkvloer voor grote veranderingen gaat zorgen en dat doet het al, zo blijkt.	1.74
138	De wereld gaat steeds sneller en AI popt overal naar boven.	61.48
139	Ik ben vooral heel blij dat we steeds meer goede voorbeelden zien van hoe we AI'en inzetten.	0.04
140	Maar dat het zo snel zal gaan, dat zag, denk ik, niemand aankomen.	0.05
141	Hier zijn we bezig met het opdekken van de appeltaartjes voor onze Premium Comfort-klasse.	0.04
146	Vanuit deze grote cateringfabriek op Schiphol worden dagelijks zo'n 300 vliegtuigen voorzien van maaltijden.	0.43
148	We hebben een groot netwerk en er kan altijd wat gebeuren.	0.09
149	We weten dat 3 tot 5 procent van onze passagiers niet op tijd komt voor onze vlucht.. door welke reden dan ook.	99.94
150	Nou, dan zou je zeggen, doe dat dan minder beladen.	0.04
151	Maar ja, dat kan niet, want elke vlucht is anders en elke dag is anders.	0.37
152	En door het weer en vertragingen is ook het aantal maaltijden elke dag anders.	0.31
153	Om dat goed te berekenen krijgt de luchtvaartmaatschappij sinds kort hulp van AI, kunstmatige intelligentie.	0.53
154	We kunnen dus beter voorspellen hoeveel passagiers we aan boord hebben waardoor we minder maaltijden aan boord zetten die we sowieso niet zouden gebruiken.	2.14
155	Een andere grote puzzel: Voorspellingen maken voor een supermarktketen met 1200 vestigingen en 17.000 artikelen per winkel.	0.1
156	En we willen 50 dagen vooruit voorspellen wat we verwachten te verkopen.	0.03
157	Dat betekent dat we iedere dag meer dan 1 miljard voorspellingen maken.	0.2
158	Daarin is AI onmisbaar, want dit is voor een mens niet meer te bevatten.	0.79
159	De supermarktketen gebruikt sinds twee jaar zelflerende algoritmes voor deze voorspellingen.	99.77
160	In onze modellen houden we rekening met het weer maar niet alleen het weer algemeen, maar van ieder lokaal weerstation.	0.08
161	Bijvoorbeeld als het in Groningen barbecueweer is en in Maastricht niet dan kunnen onze modellen goed voorspellen dat de barbecueartikelen alleen naar Groningen moeten.	1.45
162	Dat is hartstikke moeilijk voor mensen om te bedenken wat er dan gebeurt.	0.05
163	En dan helpt onze AI om daar juist ook op bij te sturen.	0.03
164	Na een melding over bijvoorbeeld een verwarde persoon op straat heeft een agent maar weinig tijd om zich voor te bereiden.	64.42
165	We weten natuurlijk in de basis wel wat we moeten doen.. maar hoe we een melding moeten afhandelen kan per regio maar ook per gemeente, sterk van elkaar verschillen.	0.21
166	Een AI-app helpt de benodigde werkinstructie sneller te vinden.	99.95
167	In deze app kan ik bijvoorbeeld zoeken naar een bepaalde werkinstructie.	0.05
169	Hij kijkt dan naar de betekenis van de woorden die daarin staan, dus niet letterlijk.	0.07
170	Dus normaal gesproken zou ik dan moeten zoeken op personen met onbegrepen gedrag maar dat zijn vaak niet de terminologieën die we op straat gebruiken.	0.03
171	Ik zou eerder bijvoorbeeld willen zoeken op een persoon die in de war is.	0.03
172	En op deze manier toont hij toch het juiste zoekresultaat.	0.13
173	De afgelopen jaren heeft AI haar weggevonden naar de werkvloer.	81.12
174	Dat blijkt ook uit antwoorden van elf grote werkgevers op vragen van Nieuwsuur.	0.83
175	Al deze grote organisaties zetten AI in op uiteenlopende manieren.	0.07
176	Zo heeft Philips een intern AI-platform vergelijkbaar met ChatGPT.	0.15
177	Rabobank gebruikt AI onder meer om de klanten-servers te ondersteunen.	0.28
178	PostNL plant met AI routes voor pakketbezorging en facilitaire bedrijf Vebego heeft een AI-schoonmaakassistent.	98.97
179	De ondervraagde werkgevers willen maar wat graag hun AI-toepassingen laten zien.	97.6
180	Ook de winkelketen waar AI op de klanten-servers en in distributiecentra wordt gebruikt.	0.1
181	En om de schappen zo snel mogelijk leeg te krijgen.	0.03
182	Je ziet hier de artikelen met een sticker, die gaan van dagen over datum.	0.05
183	En onze algoritmes bepalen automatisch iedere 15 minuten wat de beste korting is.	1.85
184	Zo zie je bijvoorbeeld voor dit artikel 40% korting omdat we nog heel veel voorraad hebben.	0.09
185	Maar zo zie je bijvoorbeeld voor het artikel hier 25% korting omdat we nog minder voorraad daarvan hebben.	0.12
186	En dat doen onze algoritmes volledig automatisch en dat verschijnt ook automatisch op deze elektronische schaplabels.	0.07
187	De supermarkt zegt hierdoor bijna 400.000 kilo minder voedsel te verspillen.	99.94
188	De luchtvaartmaatschappij zet AI onder meer in bij de vluchtplanning, bagageafhandeling en dus in de catering.	0.11
190	Als je dat keer 300 vluchten per dag doet dan besparen wij op jaarbasis best wel veel maaltijden die normaal gewoon voedselverspilling waren.	98.23
191	Is het vooral marketing bij KLM of misschien wel greenwashing?	0.05
194	Ik geloof erin dat we niet maaltijden moeten beladen die we niet gebruiken.	0.03
197	Zoals bij de politie, waar AI wordt ingezet bij het opnemen van aangiftes doorzoeken van dossiers en het blinderen van voorruiten voor bepaalde onderzoeken.	0.13
199	Wij mogen foto's of afbeeldingen vastleggen van voertuigen op de openbare weg in bepaalde omstandigheden.	0.06
200	Maar het is niet zo dat we ook achter de voorruit mogen kijken.	0.25
202	Een medewerker die de hele dag rechthoekjes aan het trekken was om de voorruiten van voertuigen.	0.97
203	Je kunt je voorstellen dat we mensen hier niet echt mee in hun kracht zetten.	0.04
204	De politie heeft een algoritme ontwikkeld dat voorruiten automatisch kan blinderen.	99.97
205	Dit kan soms wel eens een halve dag aan werk schelen.	0.07
206	En gaat AI de mensen hier uiteindelijk ook vervangen?	0.05
208	Nogmaals, ik zei: geen enkel AI-systeem is perfect.	0.09
209	Dus dat betekent ook in de toekomst dat AI-systemen gecontroleerd zullen worden door mensen die deze taak voorheen hadden.	0.06
210	En die het ook zullen blijven doen om dit soort systemen te blijven controleren.	0.03
212	De afgelopen tijd maakten verschillende bedrijven ontslagen bekend als gevolg van AI.	39.97
213	En uit een recente enquête van het World Economic Forum onder duizend bedrijven wereldwijd komt naar voren dat 11 procent van de werkenden tussen 2025 en 2030 zijn of haar baan kan verliezen door AI.	99.85
214	De vormen van AI die wij gebruiken om ons dagelijks problemen op te lossen zoals welke producten we naar welke winkel brengen zien we eigenlijk dat er geen banen verloren gaan, maar dat vooral het werk anders wordt.	1.03
216	Ook de andere grote werkgevers die Nieuwsuur benaderden denken vooralsnog niet dat door AI massaal ontslagen zullen vallen.	0.66
218	Industrieconcern VDL verwacht dat AI juist banen oplevert.	1.46
219	De mens is nog steeds in control binnen het proces.	0.05
220	Als wij een stormdag hebben, weten wij dat onze collega's beter kunnen voorspellen dan het AI-systeem.	0.95
221	Die kunnen gewoon sneller op veranderingen inspelen.	0.06
222	Dus de machine is niet altijd slimmer dan een mens?	0.1
225	En daarom ben ik heel blij met mijn collega's die hier zitten die alsnog het systeem kunnen overrulen.	0.03
226	En dan zijn er ook bedrijven die expliciet géén AI inzetten: wij bijvoorbeeld.	0.17
227	In een tijd waarin het onderscheid tussen echte en niet-echte beelden niet meer te herkennen is laat Nieuwsuur uitsluitend authentieke, waarheidsgetrouwe beelden laat zien.	1.98
229	Hij is een duizendpoot, de Vlaams-Marokkaanse choreograaf danser en regisseur Sidi Larbi Cherkaoui.	0.1
231	Wereldsterren als Beyonce en Madonna bestellen choreografieën bij hem.	50.33
232	En hij maakte afgelopen vrijdag zijn Nederlandse debuut als operaregisseur bij De Nationale Opera.	0.15
233	Wat mooi is met live voorstellingen is dat je eigenlijk altijd tevreden bent en nooit tevreden.	0.11
236	Dus elke repetitie Er kunnen altijd kleuren weggaan.	0.47
237	Je moet oppassen dat de details niet verloren gaan.	0.04
239	Hij regisseert, hij choreografeert, hij danst ook nog zelf.	0.09
240	En dan is hij directeur van een balletgezelschap in Geneve.	0.08
243	Het zijn allemaal verschillende talen maar in de diepte ligt hetzelfde verlangen om jezelf artistiek uit te drukken en ook om bepaalde zaken, zoals ik ze aanvoelde in de muziek te vertalen, zowel in beweging als in een vorm van regie die hopelijk het publiek meeneemt in een hele vloeiende opera.	0.02
245	Hij wil en het een choreograferen en het ander choreograferen.	0.03
246	Hij maakt net zo goed klassieke of hoffelijke bals voor een film als Anna Karenina als dat hij voor een videofilm van Beyoncé een soort hiphop-choreografie maakt in het Louvre.	1.67
247	En dan zegt hij ook: dwing mij niet daartussen te kiezen want ik ben echt iemand van en-en.	0.05
248	*Stack my money fast and go Fast, fast, go *Fast like a Lambo' Skrrt, skrrt, skrrt *I be jumpin' off the stage, hoe Jumpin', jumpin', hey, hey *Crowd better savor Crowd goin' ape, hey Dat is hetzelfde als ik werk met grote artiesten zoals Madonna of Beyoncé.	0.21
249	Ik wil ten dienste staan van hun visie maar ik wil het ook wel, en dat doe ik ook met die kunstenaars of met die popartiesten of met eender met wie ik werk probeer ik ook wel de mensen uit te dagen.	0.03
250	Dus eigenlijk een beetje buiten hun lijntjes te leren kleuren omdat ik ook voel van, als ze met mij werken betekent het ook dat ik ze ook moet meenemen naar mijn wereld.	0.03
251	En dat vind ik altijd wel heel boeiend als ik daarin slaag.	0.03
252	Hij is Marokkaan en Vlaming, zoon van een katholieke Vlaamse moeder en een islamitische vader, en homoseksueel en wit.	0.16
254	En hij zegt, eigenlijk heb ik altijd in een tamelijk vijandige omgeving.. mezelf moeten leren accepteren maar ook de omgeving moeten duidelijk maken dat ik helemaal niet gevaarlijk ben.	0.07
255	Dus dat hun angst voor homoseksualiteit of voor mijn Marokkaanse achternaam ongegrond is.	0.05
257	Hij is altijd in zijn denken, is hij ook soepel geworden door te denken, wat kan ik laten zien dat jouw vertrouwen geeft?	0.06
258	door te denken, wat kan ik laten zien dat jou vertrouwen geeft?	0.05
259	Wat interessant is voor mij en in zekere zin ook wel ontnuchterend was was het feit dat omdat ik zo wit ben dat mensen niet altijd zagen wie ik was en wat ik was.	0.04
260	Waardoor ik ook een vorm van racisme heb ontdekt in mensen die niet wisten dat ze het tegen iemand hadden die net ook Marokkaan was.	1.47
262	Dus zoals sommige jongeren die in een situatie terechtkomen waarin je een soort van onzichtbare je bent het buitenbeentje, maar het is onzichtbaar.	0.2
263	Dus je kan dan kiezen, ofwel blijf ik onzichtbaar ofwel geef ik mezelf de ruimte om uit te leggen aan de wereld wie ik werkelijk ben.	0.08
265	Dan maakt de Raad van State bekend wat dat hoogste adviescollege vindt van de Asielwetsvoorstellen van minister Faber: FNV Personeel, dat opkomt voor de eigen vakbondsmedewerkers praat over acties tegen het bestuur van de FNV.	0.06
266	Het personeel wil dat ze opstappen.. na alle ruzie in de aanloop naar de voorzitters-verkiezingen.	0.05
267	Op Amsterdam Centraal wordt de nieuwe UK Terminal in gebruik genomen en rijdt er weer een directe trein naar Londen: Maandenlang moesten reizigers door de verbouwing in Brussel overstappen en daar hun paspoort laten controleren.	0.13
268	Het weer: Vannacht is het droog en landinwaarts ligt de temperatuur dicht bij het vriespunt.	84.21
270	Vanuit het zuiden af en toe regen, plaatselijk is ook natte sneeuw mogelijk.	0.09
271	Meer nieuws in het Late NOS Journaal, om 10 voor half 12, NPO1.	0.04