Nieuwsuur 🇳🇱

url	https://npo.nl/start/serie/nieuwsuur/seizoen-2025/nieuwsuur_4997/afspelen
datetime	2025-02-15 21:30:00
description	De VS schudden de wereldorde deze week in de war met verregaande Amerikaanse concessies: Oekraïne wordt géén lid van de NAVO en Poetin hoeft niet alle bezette Oekraïense gebieden terug te geven. Hoe gaat een geschokt Europa vanaf nu om met de 'new sherif in town' zoals Vance zijn president noemt. * Mensen die in de buurt van een geitenhouderij wonen, lopen meer kans op een longontsteking. Dat is voor de derde keer aangetoond door het RIVM. Toch leidt dat niet direct tot nieuwe maatregelen van de overheid. Ondertussen zijn er grote zorgen bij omwonenden van geitenhouderijen. Zoals in Culemborg, waar bedrijven vooralsnog mogen uitbreiden.

 

Statements

idx	statement	score
0	Die trans-Atlantische band is zo belangrijk voor Europa.	0.01
1	Amerika en Europa, dat geldt overigens ook voor Nederland moeten op het gebied van economie en veiligheid samenwerken.	0.12
2	En dan helpt het niet als je de zaken allemaal in andere perspectieven plaatst hele andere discussies met elkaar voert waar denk ik Europa het verhaal ook niet herkent.	0.01
4	Europa raapt zichzelf bij elkaar na 3 dagen shocktherapie door de nieuwe Amerikaanse regering.	99.99
6	Oekraïne mag geen lid worden van de NAVO en van Trump mag Rusland bezette gebieden houden.	98.78
8	Het einddoel voor Poetin is en blijft dat het Russische rijk uit de 19e eeuw wordt hersteld.	35.04
9	Longontstekingen komen vaker voor in de buurt van een geitenboerderij.	99.99
11	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	0.01
12	Eigenlijk zouden de meesten vanavond weer teruggaan naar hun Europese hoofdsteden: De regeringsleiders en topfunctionarissen die de afgelopen dagen bij de veiligheids-conferentie in München zijn.	0.03
13	Maar na de spreekwoordelijke bom die de nieuwe Amerikaanse regering deze week onder de oude wereldorde legde, plakken veel hoofdrolspelers er nog een dag aan vast: Morgen komen de buitenland-ministers bij elkaar maandag de regeringsleiders, in Parijs.	0.08
14	Het illustreert de onzekerheid, waarin Europa zit nadat de regering Trump in het Oekraïne-Ruslandconflict een totaal eigen weg in sloeg.	1.46
15	En dan was er gisteren ook nog vice-president Vance die Europa de les las over democratie.	0.02
16	Vance bezocht die dag ook voormalig concentratiekamp Dachau en ontmoette later op de dag de leider van de radicaal rechtse AfD, Weidel.	0.02
17	Die combinatie schoot bondskanselier Scholz in het verkeerde keelgat.	0.01
18	Collega Eelco Bosch van Rosenthal, in München bij de veiligheids-conferentie.	0.01
19	We zijn zulke felle reacties niet gewend van de bondskanselier is het tekenend voor de temperatuur daar bij jou, na de dag van gisteren?	0.01
21	Een Amerikaanse regering die Europa de les komt lezen over democratie, vrijheid van meningsuiting.	0.01
22	Zaken waar deze regering in Washington het ook niet altijd nauw meeneemt.	0.01
24	Het was niet zo dat de Amerikanen met slaande deuren vertrokken.	0.01
26	Dus mensen zijn geschrokken, boos en de Amerikanen moesten van de repliek worden gediend maar er is verder vergaderd.	0.02
27	Is dit een voorbode van hoe Europa zich wil opstellen tegenover de regering Trump?	0.01
30	Een week voor de Duitse verkiezingen moesten de Duitsers wel iets terugzeggen.	0.05
31	Mark Rutte, secretaris-generaal van de NAVO die zul je nooit een kwaad woord over de Amerikanen horen zeggen.	0.27
33	De Nederlandse regering heeft thuis kunnen oefenen met iemand als Wilders.	0.08
36	Ook de Nederlandse regering reageerde kalm, maar was lichtelijk verbaasd.	0.02
37	Het was een Valentijnsdag om niet snel te vergeten.	0.01
38	De toespraak van vicepresident vance echoot nog na.	0.02
43	Trump verraste Nederland toen hij sancties aankondigde tegen medewerkers van het internationaal strafhof.	0.39
44	Nederland bracht de bezwaren over aan de Amerikanen.	0.03
45	We zijn twee keer bij hem langs geweest in het Witte Huis.	0.01
50	De Estse buitenlandexpert zat er gisteren bij in de zaal.	0.01
51	Zij ziet vier groepen Europese leiders als het gaat om omgaan met Trump.	0.01
55	Maar het is telkens zaak te kijken hoe de VS zulke opmerkingen vertaald in beleid.	0.01
59	Zelensky heeft voor het eerst hard opgezegd wat hij zelf al lang wist, dat de Amerikanen echt een andere weg inslaan.	0.06
60	En dat de beste vrienden van Oekraïne nu in Europa zitten.	0.01
61	Niet voor niets dat Zelensky oproept tot vorming van een Europees leger.	0.01
62	Geen nieuw idee, de Fransen hameren daar al heel lang op.	0.51
63	Maar dat Zelensky dat nu opwierp als alternatief voor Amerikaanse steun geeft aan dat er wellicht dit weekend een nieuwe tijd is aangebroken.	0.02
65	Intussen opperen de Amerikanen dat bij een eventueel bestand Europa de boel maar moet bewaken.	0.03
68	Maar ik begrijp goed dat er veel druk op Europa wordt uitgeoefend inclusief Nederland om een bestand te handhaven.	0.02
71	En er moet druk op Rusland blijven uitgeoefend om te zorgen dat die niet gaan hergroeperen.	0.01
72	Het kabinet zou dus niet onwelwillend zijn om dan te leveren?	0.01
74	Het zal vast nog discussie vergen, maar we moeten er serieus naar kijken.	0.01
76	Hij zegt dat er nog geen besluit is, maar spreekt wel over deelname.	0.04
77	Dat hij dan niet op de figuurlijke troepen vooruit?	0.01
82	Als Europeanen weer zeggen dat ze bij de onderhandelingen willen.	0.01
83	Dan zeggen Rutte en de Amerikanen: kom dan maar met een alternatief voorstel.	0.02
87	De Amerikaanse gezant voor Oekraïne zei vanavond dat hij er niet vanuit gaat dat Europa een plek aan tafel krijgt bij die onderhandelingen.	0.1
89	Morgen dus die informele top van buitenlandministers en maandag van Europese regeringsleiders.	0.11
91	Een ander lid van de Nederlandse delegatie zei dat je het wel zo moet zien.	0.03
93	Het geeft aan dat de spanning nog lang niet verdwenen is maar er nog heel erg op zit.	36.58
95	Wat Amerika betreft is het NAVO- lidmaatschap van Oekraïne van tafel.	0.05
96	Daarbij hoeft Rusland niet alle op Oekraïne veroverde gebieden terug te geven.	0.54
97	Maar is dit ook wat Poetin inderdaad wil of heeft hij een veel langer wensenlijstje?	0.01
100	Bijna drie jaar geleden motiveerde Poetin de start van de oorlog als volgt: Volgens journalist en Ruslandkenner Hubert Smeets heeft Poetin de afgelopen week al twee zaken binnengehaald.	0.03
102	En een neutrale status voor Oekraïne in de toekomst.	0.01
105	Dat heeft hij binnen daar hoeft hij geen enkel gesprek meer over te voeren.	0.71
106	Veel van wat Trump, Vance en Hegseth afgelopen week gezegd hebben spoort helemaal met de doelstelling van Poetin zoals Poetin die zelf afgelopen 10 à 15 jaar uit de doeken heeft gedaan.	0.03
107	Amerikanen op de terugtocht, weg uit Europa een verdeelde NAVO, zodat ook de Europese Unie niet in staat is niet meer de kracht heeft, om een politieke eenheid te worden.	0.01
108	Dat is in het belang van Rusland, volgens Poetin althans.	0.01
111	Maar is er ook plek voor Zelensky aan de onderhandelingstafel?	0.01
113	We vragen vandaag in München aan Zelensky hoe hij er tegenaan kijkt.	0.01
114	Het einddoel van Poetin is en blijft dat het Russische rijk uit de 19e eeuw wordt hersteld.	34.85
115	Misschien niet in de identieke glorie van de 19e eeuw maar wel vergelijkbaar.	0.01
116	Met andere woorden dat Rusland een van de drie grote imperiale mogendheden ter wereld is die samen met China en de Verenigde Staten de wereld ook kan verdelen.	0.1
117	Waarschijnlijk zullen de eerste gesprekken in Saoedi-Arabië plaatsvinden.	0.01
118	De zware economische sancties van Amerika en Europa tegen Rusland staan dan zeker ook op het menu.	0.33
123	Eigenlijk wil hij natuurlijk dat ze worden opgeheven.	0.01
124	Het feit dat er in zijn onderhandelingsteam een econoom zit- die verstand heeft van geld, wijst erop dat voor Poetin ook dat een hoofdpunt van de onderhandeling in Saoedi-Arabië.	0.1
129	Maar dat bestandsproces, dat is zeker denkbaar, dat dat tot stand komt.	0.11
130	De grote vraag is of daar een rol is weggelegd voor degene die er toe doen.	0.01
132	Wat gaat er gebeuren met de geitenboerderijen nu men weet dat als je er in de buurt woont je meer kans hebt op een longontsteking.	99.53
134	Bij een steekpartij, in de Oostenrijkse plaats Villach, is een jongen van 14 jaar omgekomen.	0.04
135	In het centrum van de stad stak een man lukraak mensen neer.	53.6
136	In totaal maakte hij vijf slachtoffers van wie er een overleed.	0.01
139	De vermoedelijke dader is een 23-jarige man uit Syrië.	99.34
140	Een passerende maaltijdbezorger speelde een belangrijke rol.	1.42
143	Twee van de zwaargewonde slachtoffers van de aanslag in München, afgelopen donderdag, zijn overleden.	0.03
145	Zeker 36 mensen raakten gewond nadat een 24-jarige bestuurder inreed op een groep demonstranten.	99.95
146	De Afghaan met een permanente verblijfsvergunning handelde alleen en mogelijk met een religieus motief.	99.99
147	Vandaag kwam bondskanselier Scholz naar de plek van de aanslag.	0.02
148	De aanslag komt kort voor de verkiezingen en speelt een belangrijke rol in de verkiezingscampagne.	0.02
149	Bondskanselier Scholz stelt dat de dader 'na het uitzitten van zijn straf' het land zal worden uitgezet.	94.89
150	De goudprijs blijft maar stijgen inmiddels tot recordhoogtes.	2.25
151	20 jaar geleden kostte een kilo goud ongeveer 11.000 euro.	0.01
153	En dat merken ze ook bij bedrijven waar je bijvoorbeeld sieraden kunt laten omsmelten.	0.02
154	Oude armbanden, colliers, ringen, horlogekastjes, oorbellen.	0.03
155	Oude armbanden, colliers, ringen, horlogekastjes, oorbellen.	0.03
157	We kunnen eigenlijk wel zeven dagen in de week op dit moment werken.	0.02
158	Overuren omdat puur goud dus geliefder is dan ooit.	0.02
159	En dat komt doordat de goudprijs, door de onrust in de wereld en de inflatie, maar blijft oplopen.	0.14
160	Voor mensen reden om vaker hun sieraden weg te brengen.	0.1
162	In Servië is opnieuw massaal gedemonstreerd tegen de regering.	0.02
163	Volgens de demonstranten is de regering verantwoordelijk voor het instorten van een dak van een treinstation.	99.99
167	Paus Franciscus kan de zondagsmis morgen niet leiden.	0.01
168	Hij ligt nog in het ziekenhuis waar hij gisteren werd opgenomen met bronchitis.	0.03
169	Volgens het Vaticaan moet hij absolute rust houden en kan hij de zondagsmis ook niet vanuit het ziekenhuis leiden, waar nog op werd gehoopt.	0.02
170	De 88-jarige Paus heeft al langer last van gezondheidsproblemen.	99.67
171	Een deel van zijn rechterlong werd verwijderd toen hij 21 was na een zware longontsteking.	0.13
172	De afgelopen jaren is hij al verschillende keren opgenomen geweest in het ziekenhuis.	0.01
174	Het RIVM heeft inmiddels voor de derde keer aangetoond dat in de buurt wonen van zo'n boerderij de kans op een longontsteking verhoogt.	99.99
175	En gaan er volgens het instituut, jaarlijks tientallen mensen door dood.	15.38
176	Maar ondanks dat gegeven komen er vooralsnog geen nieuwe maatregelen om daar iets aan te doen.	6.13
177	Want het kabinet is het nog niet eens over wat er dan aan gedaan moet worden.	0.23
178	Ondertussen maken mensen die in de buurt wonen van geitenboerderijen zich wel zorgen.	28.23
181	Nieuwe onderzoek bevestigt dat mensen in de buurt van geitenboerderijen meer kans lopen op een longaandoening.	99.99
183	Hoe dichter bij de geitenhouderij, hoe hoger het risico.	14.4
184	Ik wacht ook het advies van de Gezondheidsraad af om te wegen wat proportioneel is en wat niet.	0.01
185	Hier in het Gelderse Culemborg is er onrust vanwege het nieuwe RIVM-rapport.	12.62
186	Ik snap door de manier zoals het in de media gebracht is dat ze zich zorgen maken.	0.01
187	De onderzoekers vonden in de stallucht van geitenhouderijen meer dan 30 verschillende bacteriën die bij mensen longontsteking kunnen veroorzaken.	99.99
188	Geen causaal verband, maar wel een aantoonbaar verband.	0.01
189	Ik heb longontsteking gehad en mijn vrouw heeft longontsteking gehad.	0.01
192	Maar je gaat je, opgestapeld met alle publicaties die er over zijn, dan wel zorgen maken.	0.01
193	Het verband tussen geitenhouderijen en longontstekingen werd al twee keer eerder aangetoond.	0.34
194	Toen voerden meerdere provincies een geitenstop in.	0.01
195	Maar ondanks die stop groeide het aantal geiten tot voor kort gestaagd door.	0.01
197	Op de strook waar nu bouwmaterialen, machines en dergelijke staan.	0.01
198	De onrust in Culemborg was er al een tijdje vanwege deze uitbreidingsplannen.	0.02
199	Het gaat niet om volwassen geiten maar om maximaal 1000 lammetjes die op de boerderij worden geboren.	0.03
200	Nieuwgeboren lammetjes vormen een uitzondering op de geitenstop.	99.99
201	Daarom is de wethouder van plan om de aanvraag goed te keuren.	1.17
202	Toch zegt ze begrip te hebben voor de zorgen van inwoners.	28.44
208	Ik moet toetsen aan rijksregels, aan landelijke wetgeving.	0.01
209	De GGD roept provincies en gemeenten op om de gezondheid van de burgers te beschermen en raadt uitbreiding af.	0.04
211	Ik vind het heel vervelend dat ik mezelf daarin moet blijven herhalen- want dat is een advies.	0.01
217	Alleen, je bent wel heel erg afhankelijk van de markt.	0.01
218	Wij hebben een zoon die de boerderij wil overnemen.	0.01
219	En ik wil gewoon een goed draaiend bedrijf doorgeven waar hij toekomst in heeft.	0.01
220	Maar die gewenste uitbreiding stuit dus op weerstand.	0.05
221	Er zijn ongeveer een kleine tien zienswijzen ontvangen.	0.01
222	En één van die zienswijzen is ingediend door de buurman van de geitenhouder.	0.02
224	Geacht college, motief voor deze zienswijzen is onze zorg om de directe gevolgen voor onze gezondheid.	0.03
225	Wonen in het buitengebied is een keuze waarbij wij mede trachten om met elkaar zorg te dragen voor een prachtig stukje landschap en natuur.	2.74
227	Dit echter wel binnen het kader van een voor ieder gezonde leefomgeving.	0.01
233	U hebt eigenlijk tegengestelde belangen, maar toch blijven jullie met elkaar in gesprek.	29.76
235	Gewoon uitgaan van de normale omgangsvormen die we hebben en het respect dat je voor elkaar moet hebben, denk ik.	0.01
237	Ik heb wat tegen de risico's die zijn bedrijfsvoering blijkbaar heeft.	0.01
241	Alleen ligt het niet in mijn vermogen om die zorgen weg te nemen.	0.01
243	Uw buurman heeft nu een zienswijze ingediend, hij wil niet dat die stal er komt.	0.02
247	En als je denkt dat je belang geschaad wordt door een bepaalde activiteit dan hebben wij gelukkig het recht dat we dat kenbaar kunnen maken.	0.01
248	Ik heb niet zozeer bezwaar tegen zijn stal als wel bezwaar tegen het feit dat er meer geiten komen die meer schijten en waar dus blijkbaar een risico aan zit.	0.09
249	Er is nog een geitenhouderij in Culemborg, helemaal aan de andere kant van het stadje.	0.02
252	Je ziet daar een groen gebouw, dat is een van de geitenstallen.	0.01
255	En de uitbreiding die nu door de provincie, in het beginsel werd toegestaan maar wij ons tegen verzetten en dat doen meer mensen, die bedraagt zo'n 300.	0.05
257	Er zijn genoeg inwoners die zich helemaal geen zorgen maken over de nabije geitenhouderij.	0.02
259	Ik word 61 en nu beginnen allerlei mensen te piepen over dit soort dingen.	0.02
265	En wat denkt u dan van in dat onderzoek staat toch een verband tussen longontstekingen en in de buurt van een geitenhouderij wonen.	73.39
268	In Den Haag trekt minister Agema voorzichtig conclusies.	0.01
270	Van de 150.000 huisartsendossiers is de relatie duidelijk.	0.01
271	Maar haar BBB-collega van landbouw vindt het niet zo duidelijk.	0.02
273	Dus ik wil wel echt zeker weten dat de Gezondheidsraad zegt: dit is onomstotelijk.	0.02
274	Het kabinet wacht een advies van de Gezondheidsraad af.	0.01
275	De BBB kiest voor boeren en niet voor burgers, snap ik.	0.03
276	Maar van de regering verwacht ik dat die de minister van volksgezondheid een steun in de rug geeft.	0.01
282	De minister zegt dat ze wacht op het advies tot na de zomer.	0.03
284	De gemeente Culemborg wil het besluit over de uitbreiding van de geitenhouderij toch nog eens naast het nieuwe RIVM-rapport leggen.	0.02
285	De wethouder verwacht overigens niet dat het zal leiden tot een andere uitkomst.	0.01
287	Morgen is het precies een jaar geleden dat de Russische oppositieleider Navalny stierf, onder verdachte omstandigheden.	0.3
288	Verwacht wordt dat hij op verschillende plekken zal worden herdacht.	0.22
289	Het bekende en populaire gospelkoor van Nederland viert haar 15-jarig bestaan.	0.04
292	De Bafta's, de belangrijkste Britse filmprijzen, worden uitgereikt in de Royal Festivalhall in Londen.	0.01
293	Het weer: Vannacht kan er in het midden en zuiden wat lichte sneeuw vallen.	0.52
297	Straks om kwart voor twaalf het late NOS journaal met Saida.	4.5