Nieuwsuur 🇳🇱

_id	67c4c92932ecb0fb964de0ab
url	https://npo.nl/start/serie/nieuwsuur/seizoen-2025/nieuwsuur_5017/afspelen
datetime	2025-03-02 21:30:00
description	De relatie tussen de VS en Oekraïne lijkt veel schade te hebben opgelopen na de hooglopende ruzie tussen Trump en Zelensky in het Witte Huis. Europese leiders zijn vanmiddag bij elkaar in Londen voor een top onder hoogspanning. We schakelen met EU-correspondent Kysia Hekster in Londen en te gast is Europakenner Rem Korteweg, verbonden aan Instituut Clingendael. * Berichtendienst Signal groeit onstuimig nu veel gebruikers een alternatief zoeken voor de apps van techgiganten. Signal belooft volledige bescherming van gegevens. Maar kan het die intenties waar blijven maken? We spreken de topvrouw en oprichtster van Signal: Meredith Whittaker.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 Een duidelijke boodschap van de Britse premier op de cruciale top in Londen over de toekomst van Oekraine.	25.73
1	Europa neemt het voortouw maar wil Washington nadrukkelijk aan boord houden.	2.62
3	Nu big-tech openlijk president Trump steunt willen steeds meer gebruikers van berichten-apps zoals Whatsapp af.	99.99
4	En komen dan vaak uit bij Signal waar de topvrouw volledige bescherming van persoonlijke data beloofd.	0.01
5	Kan zij dat waarmaken in een wereld vol tech-reuzen met machtige politieke vrienden?	0.01
6	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	0.01
7	Hij noemt het een kruispunt in de geschiedenis van Europa.	0.03
8	De Britse premier Keir Starmer vandaag over het veiligstellen van de toekomst van Oekraïne na het debacle in het Witte Huis met Zelensky afgelopen vrijdag.	0.51
9	De VS dreigt de steun aan Oekraine te stoppen en dan is het land geheel aangewezen op Europa.	1.67
10	Het antwoord vandaag in Londen: nog meer steun aan Oekraine en Europese bereidheid troepen te leveren als er een bestand komt.	0.2
11	En daarmee kan Europa volgens Starmer Amerika weer aan zijn zijde krijgen.	0.01
12	Voorafgaand aan de top in Londen willen de Europese leiders duidelijk maken dat ze wel aan vrede werken.	0.71
16	Naast het Verenigd Koninkrijk landen als Polen Finland Frankrijk Duitsland en Italië en Nederland mag geen Bulgarije.	0.04
17	Ook Canada Turkije en Noorwegen waren van de partij.	0.02
20	Nu Amerika terugtrekkende bewegingen maakt willen deze landen kijken hoe ze Oekraïne kunnen steunen.	28.53
21	willen deze landen kijken hoe ze Oekraïne kunnen steunen.	0.01
22	Nadat president Zelensky per helikopter naar de Britse koning vertrok sprak de gastheer.	0.01
33	De vraag was of dit genoeg zou zijn EU-correspondent Kysia Hekster in Londen.	0.03
34	Starmer had het over een 'Once in a generation moment for Europa'.	0.02
37	Dat was onvermijdelijk na wat er vrijdag is gebeurd.	0.01
39	Het is niet de eerste waardelanden bij elkaar zijn gekomen.	2.34
45	Starmer zei dat er geen tijd was voor meer woorden.	0.07
49	Anders dan bij vorige bijeenkomsten heeft Starmer gezegd dat hij met Frankrijk een coalitie wil gaan vormen van bereidwillige landen die als er een bestand is troepen aan Oekraïne willen gaan leveren.	0.06
51	Ze gaan samen aan de slag met Oekraïne om dat voor elkaar te krijgen./ Dat moet snel want er staat veel druk op.	0.03
52	Ze doen dat samen met Oekraïne in de hoop dat Amerika met veiligheidsgaranties wil komen.	0.03
55	Het is een soort laatste kans om Amerika aan boord te houden.	0.01
56	En om te voorkomen dat Rusland en Amerika zonder Oekraïne en zonder Europa een deal gaan sluiten.	0.01
59	Rem Korteweg, Europa-deskundige Instituut Clingendael, welkom.	0.01
61	Wat vond u het meest opvallende wat daar vandaag is gebeurd?	0.01
65	Je ziet ook dat die donkere onweerswolken die boven de top hangt sinds afgelopen vrijdag na de uitbarsting in het Witte Huis dat Europa probeert de Amerikanen binnenboord te houden.	99.5
66	Om er voor te zorgen dat ze met Trump verder willen.	0.01
67	Dat komt duidelijk naar voren in de coalition of the willing.	0.01
68	Starmer zegt: de cruciale voorwaarde voor een coalitie is dat de Amerikanen er ook een rol in spelen.	0.03
69	Starmer zei ook: ik heb gister al gebeld met Trump.	0.03
72	Ik denk dat de afgelopen 48 uur er enorm veel trans-Atlantisch telefoonverkeer is geweest.	56.62
73	Tussen allerlei leiders die geprobeerd hebben om Trump te overtuigen niet de deur in het slot te gooien en zelf met de Russen iets te gaan doen.	0.01
74	Trump heeft ook een paar weken geleden gevraagd aan Europese landen: wat zijn jullie bereid te leveren mocht er een akkoord komen?	0.02
75	Je ziet dat deze top probeert er op beide vlakken invulling aan te geven.	0.84
76	Eerder deze week hoorden we dat het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk bereid zijn om de troepen te leveren.	0.02
79	Starmer zegt dat er meer landen zijn die een bijdrage willen leveren.	0.05
82	Het is interessant dat Starmer heeft gezegd dat Europa met Oekraïne tot een eigen vredesplan komt.	0.18
83	Tot nu toe heeft Amerika gezegd dat zij met de Russen aan tafel gaan zitten.	0.1
85	Maar met het in de vriezer leggen van de mineralendeal is het de vraag of er meer gaat gebeuren.	0.01
88	Europa probeert zich te positioneren dat Trump moeilijker over Europese hoofden heen zonder Europese belangen mee te nemen in het gesprek met Poetin aan te gaan.	0.02
90	Waarom zouden ze daarmee een plek aan de onderhandelingstafel krijgen?	0.01
94	De Europeanen willen via de achterdeur een krukje bemachtigen.	0.05
95	Er wordt nu een duidelijk signaal afgegeven: Europa staat verenigd achter Oekraïne.	0.02
97	We gaan tegelijkertijd doen wat we kunnen om Oekraïne te steunen.	0.01
98	Als Oekraïne aan een onderhandelingstafel met Poetin en Trump komt te zitten dan zit het Europese geluid er ook in verwerkt.	0.08
99	Is het gelukt om meer landen erbij te krijgen/ hoeveel landen heb je nodig?	0.01
101	Aan de ene kant op diplomatiek vlak wil je zoveel mogelijk landen hebben.	0.01
102	Aan de andere kant van het militair operationeel vlak hoe meer partijen iets te zeggen hebben over capaciteit of wat dan ook, hoe complexer het kan worden.	0.01
112	We weten allemaal hoe moeilijk het is in Nederland om die extra stap te gaan zetten.	0.01
113	En moet veel over gediscussieerd worden in het kabinet en ook in de Kamer natuurlijk.	0.01
117	Er zal meer geïnvesteerd moeten worden in Europese Defensie.	0.01
122	Onder de vorige coalitie, oud-premier Rutte heeft veel geïnvesteerd in Oekraïne.	2.22
124	Nu is afgesproken dat we steun blijven geven aan Oekraïne.	0.02
126	Als die niet worden gezet worden we een achterhoedespeler.	0.01
127	Dan gaan we een achterhoedegevecht voeren en dat wil Nederland niet.	0.01
128	Je zou kunnen zeggen dat Trump in die zin behoorlijk wat bereikt heeft.	0.02
129	Het is de uitkomst van vandaag dat Europese landen zeggen dat ze meer geld gaan uitgeven aan Defensie.	0.06
132	Dat is precies wat Trump al langere tijd verwacht van Europa.	0.01
133	Wat Trump ook bereikt heeft is dat Europa eigenlijk erkent dat als er een akkoord is in Oekraïne Europa dat alleen maar kan met Amerikaanse steun.	0.28
134	Hier is duidelijk hoe afhankelijk wij met zijn allen zijn van de Verenigde Staten als het gaat om veiligheidsarchitectuur in Europa.	0.02
138	De vraag is ook, en dat heeft ook Rutte gezegd hij zal wel de relatie met Amerika moeten verbeteren.	0.02
140	Dat is een vraag die Zelensky zelf moet beantwoorden of hij dat op persoonlijk vlak doet of zoals je in de wandelgangen hoort het beter is dat Zelensky en Trump minder contact direct met elkaar hebben.	0.15
144	En lijkt een vertrouwensbreuk te zijn tussen Trump en Zelensky.	1.42
147	De Europese leiders hebben tegen Zelensky gezegd: het moet gelijmd worden want wij kunnen Zelensky niet blijven steunen zonder dat we Amerikaanse dekking hebben bij een eventuele vredesmacht.	0.03
148	Hoe belangrijk is het voor Trump dat Zelensky nog wel de president van Oekraïne is?	0.02
150	De Amerikaanse politiek daaraan merk je dat die Zelensky op de korrel neemt.	0.01
151	Ze vinden dat die man geen recht heeft om president te zijn.	0.04
155	Hoe zich dat gaat uitkristalliseren valt nog te bezien.	0.01
156	Weet jij hoe men het voor zich ziet wat Zelensky moet ondernemen?	0.01
157	Er is gezegd tegen Zelensky de betrekkingen moeten hersteld worden.	0.02
163	Nu zegt Europa nog dat ze als een man achter Zelensky staan.	0.03
165	Als Amerika Zelensky niet meer zou willen steunen iets wat de Russen ook op aandringen dan moeten we kijken of er opties zijn zonder Zelensky.	0.01
167	Als we de afgelopen weken overzien.. Dan hebben we het overleg in Parijs gehad.	0.02
168	We hebben het overleg gehad op initiatief van Starmer.	0.01
169	Hoe moet dit Europese intuïtief hoe moet het verder?	0.01
174	Twee weken geleden zijn 11 landen bij elkaar geroepen in Parijs.	0.01
181	Er wordt tegelijkertijd bilateraal heel veel gedaan.	1.32
186	Europa moet een format ontwikkelen hoe ze de initiatieven willen vormgeven.	0.01
187	Starmer eindigde zijn toespraak met: we hebben afgesproken om op korte termijn weer bij elkaar te komen.	0.02
192	Het is moeilijker voor Europa om toch echt met één stem te spreken.	0.01
194	Straks ons gesprek met de topvrouw van de nu razend populaire berichten-app Signal de luis in de pels van de bigtechbedrijven.	0.02
197	De bekende Oekraïense danser Volodymyr Rakov is vandaag in Kyiv begraven.	1.72
198	Rakov sloot zich na de inval van Rusland aan bij het Oekraïense leger.	0.19
201	Hij groeide op op de Krim, trainde in New York en LA en won de Oekraiense versie van So You Think You Can Dance.	0.03
202	Daarna danste hij in muziekvideo's, deed mee aan meerdere internationale danswedstrijden en werd choreograaf voor tv-programma's.	0.01
204	In dat jaar sluit hij zich aan bij de Oekraïense troepen om tegen Rusland te vechten.	0.03
206	Honderden mensen kwamen vandaag naar zijn begrafenis in Kyiv.	0.01
207	Rakov is een van de ruim 40.000 omgekomen Oekraïense militairen.	0.18
209	Israël krijgt veel kritiek na de beslissing vanochtend om geen hulp meer binnen te laten in Gaza.	2.85
210	Onder meer het Rode Kruis, Artsen Zonder Grenzen en Oxfam International maken zich grote zorgen over de gevolgen voor de inwoners van Gaza.	0.02
211	Langs de grens van Gaza zijn nu Israëlische tanks te zien.	0.23
212	De eerste fase van het bestand duurde zes weken en was gisteren voorbij.	0.01
217	Israël wil het staakt-het-vuren verlengen als Hamas meer gijzelaars vrijlaat.	11.63
218	Ook de Egyptenaren, die bemiddelen tussen Israël en Hamas Nu staan er opnieuw vrachtwagens met hulpgoederen vast langs de grens.	0.31
220	En dreigt dat de blokkade ook gevolgen kan hebben voor de leefomstandigheden van de gijzelaars.	0.03
221	De grootste supermarkt-groep van Denemarken gaat Europese producten een speciaal label geven.	0.02
222	Ze doen dat, na vragen van klanten die Amerikaanse producten willen boycotten.	0.03
223	Tussen Denemarken en de VS zijn de laatste tijd spanningen.. doordat de Amerikaanse president Trump blijft herhalen dat-ie Groenland wil kopen.	1.04
224	Bij Europese producten staat voortaan een sterretje zodat ze beter herkenbaar zijn.	0.02
225	De supermarktketen benadrukt dat-ze Amerikaanse producten wel blijven verkopen.	0.04
226	Het nieuwe label is alleen een extra dienst aan klanten die Europees willen kopen, zeggen ze.	0.03
227	Finland heeft deze in beslag genomen olietanker vrijgegeven.	98.44
228	Met Kerst werd-ie aan de ketting gelegd, nadat er kabels in de Oostzee beschadigd waren.	0.21
229	Volgens de Finnen was de Eagle S daarvoor verantwoordelijk.	0.01
230	Maar nu is-er geen reden om het schip langer vast te houden.	0.01
231	Tegen drie bemanningsleden loopt nog wel een strafrechtelijk onderzoek.	0.02
232	Het broedseizoen voor vogels is begonnen en dus heeft de Vogelbescherming de webcams in verschillende nesten weer aangezet.	0.05
233	Er kan worden meegekeken bij onder andere de steenuil, de zeearend en de slechtvalk.	0.02
235	Vorig jaar volgden zo'n 1,5 miljoen kijkers de parende en broedende vogels.	0.02
236	Binnenkort gaan ook de webcams aan bij de ooievaar de visarend en de koolmees.	0.01
238	Het is de laatste weken een van de meest gestelde vragen op berichtenapps zoals Whatsapp.	0.02
239	Vooral sinds de grote tech-giganten, onder wie Mark Zuckerberg zich openlijk achter president Trump hebben geschaard.	0.06
240	Velen zoeken hun heil bij Signal dat zich presenteert als het privacy-vriendelijke alternatief voor de apps van de tech-reuzen.	0.02
241	Maar kan het die belofte waar blijven maken nu de app ongekend hard groeit en opereert tussen techgiganten met torenhoge budgetten en machtige politieke vrienden.	0.03
243	Sinds WhatsApp-baas Mark Zuckerberg een paar weken geleden factchecken in de ban deed en zich achter president Trump schaarde zijn sommige gebruikers op zoek naar een alternatief voor WhatsApp.	46.32
244	Nu tech-giganten als Mark Zuckerberg van het moederbedrijf van WhatsApp.. steeds duidelijker de kant van Trump kiezen is er misschien echt wel een grens overschreden.	0.06
245	Daarom is de stelling vanochtend: We moeten met alle van WhatsApp af.	0.01
246	En wie zoekt, heeft een grote kans uit te komen bij deze nog onbekende tech-leider, Meredith Whittaker.	0.06
248	Ja, Meredith Whittaker heeft een track record wel op zich met verantwoord maken van technologie.	0.02
251	Bij Google organiseert Whittaker protesten tegen seksueel wangedrag op de werkvloer en banden van bedrijf met het Amerikaanse leger.	99.98
252	Google neemt dat haar niet in dank af, en Whittaker vertrekt.	0.03
253	Zij heeft dus wel degelijk al langer een historie van zich idealistisch opstellen.	0.06
254	Anders dan de de de grote techbazen die echt winstmaximalisatie als doel hebben.	0.01
255	Sinds 2022 staat ze aan het hoofd van chatapp Signal.	0.01
257	De afgelopen weken neemt het aantal gebruikers in Nederland een vlucht.	0.02
258	Signal, want die berichtenservice staat al weken steevast in de top-3 van meest gedownloade apps.	0.06
259	Het is het gesprek van de dag aan de keukentafel en in WhatsApp-groepen.. moeten we en gaan we allemaal overstappen naar Signal.	0.03
260	Op zowel WhatsApp als Signal is de inhoud van berichten versleuteld en dus alleen te lezen door de zender en de ontvanger.	0.71
261	Eventueel onderschepte berichten kunnen niet worden ontcijferd.	0.3
263	WhatsApp verzamelt ondertussen nog iets meer data over jou als gebruiker dan Signal doet.	0.47
265	Waar Signal alleen de aanmaakdatem met het laatste moment van gebruik registreert is die lijst bij WhatsApp een stuk langer.	0.22
266	En al die data deelt WhatsApp met het moederbedrijf Meta.	0.12
267	Die gegevens kunnen ook worden opgevraagd door overheden, bijvoorbeeld in opsporingszaken.	0.01
268	Dat kan 'n probleem zijn als je iets te vrezen hebt van een overheid of dat kan een probleem zijn als je een minderheid bent of dat kan een probleem zijn als je demonstreert in een land waar de overheid niet zit te wachten op demonstranten.	0.01
269	Dus om allerlei redenen kan dat een probleem worden.	0.01
272	De reden dat Meta zo groot is, Facebook, Instagram, WhatsApp is omdat zij een toegang hebben tot ons leven.	0.02
273	En die data verkoopt het weer aan bijvoorbeeld advertentiebedrijven.	0.02
275	Signal opereert namelijk als stichting, dus zonder winstoogmerk.	0.01
278	De uitspraken van Whittaker zijn hoopvol in die zin maar het kan altijd zo zijn Het is een goede technologie, het is een stevige en grote partij aan het worden.	0.01
279	Dat maakt dat het soms ook interessant wordt voor financiers om te kijken of ze toch niet het bedrijf kunnen kopen.	0.03
280	Of voor overheden om te kijken of ze toch niet ergens bij die data kunnen komen.	0.01
282	Want met het toegenomen aantal gebruikers stijgen ook de kosten.	0.01
283	Toch is inzeegaan met commerciële partijen geen optie, zegt Whittaker.	0.05
288	Het wordt nu groter, dus er is meer capaciteit nodig voor Signal.	0.02
289	Maar aan de andere kant zal ook het aantal potentiële donateurs toenemen.	0.01
290	En voor overheden die chat-apps vragen de inhoud van berichten te ontsleutelen voor opsporing zoals op tafel ligt in Zweden en Frankrijk heeft Whittaker een heldere boodschap.	0.76
292	De Tweede Kamer houdt een hoorzitting over het onderzoek naar het pleegmeisje uit Vlaardingen dat ernstig werd mishandeld door haar pleegouders.	99.89
295	Twee Nederlandse films zijn genomineerd voor Beste Korte Film en Beste Korte Animatie.	0.02
297	Via een onderwater-camera op visdeurbel.nl kunnen mensen meekijken en het laten weten als er vissen wachten voor de Weerdsluis.	0.05
298	Vannacht wordt het -5, op veel plaatsen mistig en het vriest vrijwel overal.	99.96
299	Morgen plaatselijk eerst mistig, later veel zon, en 8 tot 10 graden.	0.06
300	Meer nieuws in het Late NOS Journaal, om 10 voor half 12, NPO1.	0.01