Nieuwsuur 🇳🇱

_id	68604c19f4df8d3171834a21
url	https://npo.nl/start/serie/nieuwsuur/seizoen-2025/nieuwsuur_5130/afspelen
datetime	2025-06-28 21:30:00
description	Het nieuws met achtergronden, duiding en analyse.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 Ondanks, of dankzij, het verbod van Victor Orban: Mogelijk wel 200.000 mensen op de Pride in Boedapest.	28.64
1	Min 1, want de vertegenwoordiger van het Nederlandse kabinet liep niet mee.	17.74
3	En dat heeft ook grote gevolgen voor het onderwijs daar.	21.06
16	Hoe representatief zijn de beelden die uit Teheran komen?	10.7
17	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
18	Het is een Europees land, dat per jaar miljarden euro's subsidie krijgt van andere EU-landen.	31.45
19	Wat ze makkelijker omarmen dan de bijbehorende normen en waarden.	5.05
20	Want het tonen van deze vlag alleen al kan mensen in problemen brengen.	6.51
22	De 180.000 tot 200.000 die volgens de gemeente Boedapest meeliepen in de Pride daar.	11.21
23	Die werd verboden door de regering Orban omdat kinderen beschermd zouden moeten worden tegen LHBTI-uitingen.	82.57
24	De verontwaardiging daarover is groot maar weer niet zo groot dat het Nederlandse kabinet durft mee te lopen.	7.02
27	Waar ondanks het verbod dus heel veel mensen de straat op gingen?	36.01
29	De afgelopen dagen was gesuggereerd dat Hongaren zouden wegblijven.	88.94
30	Maar afgelopen dagen hoorde je ze al zeggen: wij moeten daar ons gezicht laten zien.	3.72
31	Een man zei: ik heb hier tienduizenden mensen om me heen staan en ik voel me veilig.	6.91
32	Maar als over een paar weken zal blijken of mensen een boete krijgen.	4.56
34	Orban heeft een verbod op dit soort evenementen in de grondwet opgenomen zogenaamd om kinderen te beschermen.	73.88
35	Maar extreemrechtse hooligans mogen wel demonstreren, dus dat gaat er bij mij niet in.	14.49
37	Het gaat eigenlijk om hele andere problemen in het land.	5.05
39	20 procent van de Hongaren leeft onder de armoedegrens.	90.59
40	En Hongarije is het meest corrupte land van de Europese Unie.	87.25
41	Veel Europees geld is verdwenen in de zakken van de mensen rondom Orban.	63.73
42	Dus je kunt je afvragen of mensen werkelijk bezig zijn met diePride.	3.97
43	Feest en vrolijkheid, dat was altijd de toon tijdens de Pride-mars in Boedapest.	4.09
45	Voor veel Hongaren is meelopen een daad van verzet.	85.61
46	Tegen de restrictieve wetten en het verbod op de Pride.	19.7
47	Nu al wordt het een mars genoemd die geschiedenis maakt.	9.39
49	Opvallend veel mensen liepen nooit eerder mee in de Pride.	75.9
50	Vanochtend, de tuin van het stadhuis van Boedapest.	7.07
51	Vlak voor de mars begint verzamelen zich hier veel Nederlandse deelnemers.	24.35
52	Onder hen politici als Laurens Dassen, Tineke Strik en Femke Halsema.	7.53
54	Ik ben wel bezorgd over wat het kan betekenen voor bijvoorbeeld de leiders van de LHBTI-beweging in Boedapest die de tocht hebben opgezet.	6.69
56	Omdat zij namelijk morgen en overmorgen en de dagen daarna hier ook zijn en er natuurlijk wel behoorlijk gedreigd is.	4.29
57	Nu was er vanochtend het verwijt van Geert Wilders dat u Hongarije de les leest terwijl het ook niet altijd veilig is voor homo's in Amsterdam.	71.84
58	Nee, maar ik denk dat de haters in Amsterdam hiermee ook een duidelijke boodschap krijgen.	5.57
59	Ik ben overal aanwezig in de stad en ook hier uit solidariteit met de lhbti-beweging.	3.82
60	En iedereen mag weten dat het van groot belang is in Amsterdam, in Hongarije, internationaal dat je kan houden van wie je wil houden.	4.3
63	Daar wacht een groep betogers van een radicaal-rechtse partij de demonstranten op.	6.37
64	Dit stel reist de 200 kilometer om voor de eerste keer mee te lopen.	13.53
66	Als priester verkondigde hij ooit de ultraconservatieve visie van de kerk en van Orbán.	10.58
68	Hodász kwam drie jaar geleden in conflict met zichzelf en nam afstand van het priesterambt.	7.7
69	Hij blijft katholiek, maar strijdt nu tegen Orbán die in zijn ogen het geloof voor politieke doeleinden gebruikt.	11.14
70	De massale aanwezigheid van Europese burgers en politici maakt van deze Pride een ongekende Europese protestactie tegen de koers van Viktor Orbán.	33.47
71	Tweede Kamerlid Thom van Campen leidde dit jaar een parlementaire delegatie naar Hongarije.	7.41
72	Hij vindt dat overal voor rechten moet worden gestreden.	5.16
74	En waar daar sprake is van intolerantie moet dat worden aangepakt.	6.23
77	Maar wat er in Boedapest gebeurt kan ook zo naar Nederland overslaan.	6.29
78	En ik wil dat de Europese Unie, een unie van waarden blijft.	4.29
80	Waar we verworven rechten met elkaar blijven verdedigen.	5.04
81	Dus het is wel belangrijk om hier te zijn omdat het zomaar als een olievlek kan uitbreiden.	4.58
82	Heel veel vertegenwoordigers uit Europese landen liepen dus mee.	6.42
84	Er zijn nog steeds ongelooflijk veel mensen op de been.	11.2
85	Heel veel vertegenwoordigers uit Europese landen liepen dus mee.	6.42
87	Demissionair staatssecretaris Marielle Paul woonde gisteren andere Pride-evenementen bij.	34.86
89	En ze wil daar ook verder niet over geïnterviewd worden.	4.27
90	Contact nu met Hans Verhoeven, van Pride Amsterdam de organisatie achter de bekende Canal Parade.	6.46
92	Staatssecretaris Mariëlle Paul ging wel naar Boedapest maar ze liep dus niet mee.	8.23
95	Ze zegt dat ze ervoor gekozen heeft vanwege haar veiligheid.	12.84
101	Staatssecretaris Mariëlle Paul ging wel naar Boedapest maar ze liep dus niet mee.	8.23
108	Ik zou het snappen als ze bang was voor haar eigen veiligheid.	5.06
109	Maar het verbod van Orban aanvoeren als reden om niet mee te lopen daar begrijp ik helemaal niks van.	19.25
110	Zij zegt: ik kan niet meelopen als Orban het verbiedt want de situatie zou te onduidelijk zijn voor haar als vertegenwoordiger van het kabinet.	31.91
112	Die onduidelijkheid pas toen ze besloot om te gaan niet groter of kleiner dan het vandaag was.	8.23
116	Om duidelijk te maken dat Orban de regels van de EU schendt.	14.71
125	Mensen die niet noodzakelijkerwijs onderdeel waren van onze community.	3.58
126	Marie begrepen dat het om meer gaat dan alleen dit.	3.65
129	De reden dat veel Europese delegaties aanwezig waren is dat zich dit als een olievlek kan verspreiden.	6.08
131	En via Boedapest gaan we naar Teheran, waar ook mensen de straat opgingen, vandaag.	6.62
133	Daar werden hoge militairen en wetenschappers begraven die werden vermoord tijdens de oorlog met Israël.	62.72
134	Volgens Iran zouden er duizenden rouwenden op straat zijn.	68.65
135	Maar de vraag is hoe representatief die beelden zijn.	4.37
139	Poyaan Tamimi is universitair docent religiewetenschappen aan de Universiteit van Utrecht.	8.58
140	We kijken met hem naar de beelden die de Iraanse staats-tv vandaag via de internationale persbureaus verspreidt.	10.99
141	Daarop zien we de uitvaartceremonie van de recent gedode topmilitairen en wetenschappers.	18.2
142	Dit is wat het Iraanse regime de buitenwereld toont.	5.99
143	Ja, dit soort beelden kun je niet vertalen naar de bevolking.	5.06
145	Hij onderzoekt vanuit Nederland de Iraanse publieke opinie.	9.95
146	Dat doet hij online met behulp van software waardoor het regime niet kan meekijken.	5.48
148	Ja, we hebben eigenlijk sinds 2019 meerdere enquêtes uitgevoerd.	10.45
149	En dan komt daar ongeveer een getal uit van 80% die de Islamitische Republiek weg zouden stemmen.	30.37
150	De Islamitische Republiek Iran is de facto een dictatuur sponsor van internationaal terrorisme waar mensen niet vrij zijn en dingen die hier heel gewoon zijn niet mogen.	66.42
151	Dus dat je gewoon hand in hand met iemand op straat kunt lopen.	6.63
153	Dat zijn echt fundamentele vrijheden die ontbreken.	4.58
154	De beelden die de Iraanse staats-tv verspreid tonen rouwende en protesterende mensen.	78.75
155	Vrouwen dragen verplicht de hoofddoek en ja, die moet wel helemaal op.	72.74
157	Kijk, dit is het beeld dat de Islamitische Republiek graag wil laten zien.	6.06
158	Dat de jeugd achter hen staat, dat het doorgaat dat de revolutionaire ideologie leeft onder jongeren.	36.87
159	Maar de realiteit is natuurlijk dat we zien dat juist de jongeren zich sterk vervreemd voelen.	22.36
160	Is dit ook het enige wat de Iraniër hierover ziet vandaag?	7.95
161	Nee, natuurlijk niet, want een satelliet-televisiekanaal zoals Iran International wat sterk anti-regime is, wordt door miljoenen mensen in Iran gezien.	59.63
162	Onze enquêtes laten ook zien dat het vertrouwen in de officiële kanalen van het regime erg laag is.	16.77
163	En dit zijn beelden van de plek waar de doden worden begraven.	9.67
164	Een schokkerige video die eindigt met beeld van een verbouwing.	5.31
166	Er worden ook héél veel grappen gemaakt over 't propagandamateriaal.	5.3
167	Social media wordt overspoeld door allerlei grappen.	72.72
168	De Iraanse staats-tv, beeld van een land dat grotendeels in een andere werkelijkheid leeft.	8.44
169	De Iraanse staats-tv, beeld van een land dat grotendeels in een andere werkelijkheid leeft.	8.44
171	Het is aan het seculariseren en de meerderheid wil geen Islamitische Republiek.	41.7
172	En ze wil wel een democratie waarin individuele rechten worden gerespecteerd.	5.65
173	En deze mensen die we hier zien, die hebben dat nog niet zo door?	5.9
175	En we hebben gezien wat bijna 50 jaar 'dood aan Amerika' en 'dood aan Israël' heeft opgeleverd.	14.47
177	Straks: wie moet het onderwijs voor expat-kinderen betalen?	20.16
180	Bij verschillende Israëlische luchtaanvallen in Gaza zijn 81 doden en ruim 400 gewonden gevallen.	80.63
181	Dat meldt het Hamas-ministerie van Gezondheidszorg.	59.78
184	56.412 doden zijn er nu geteld, zegt Hamas, sinds het begin van de oorlog in Gaza.	57.5
187	Israël zegt dat het een hoge Hamas-commandant heeft gedood in Gaza-Stad.	84.64
188	Op een andere plek, in al-Mawasi vielen 6 doden, onder wie 3 kinderen.	31.77
190	In Israël wordt vanavond opnieuw geprotesteerd tegen de regering.	21.04
191	Zij eisen een eind aan de oorlog, zodat de gijzelaars vrij kunnen komen.	6.7
194	Maar Zuid-Europa zucht nu al onder een extreme hittegolf met temperaturen boven de 40 graden.	86.43
195	Vooral in Spanje, Portugal, Italië en Frankrijk is het snikheet.	12.43
197	In Italië de paraplu, die voor wat verkoeling moet zorgen.	13.17
198	Maar het blijft behelpen met temperaturen van 40 graden en meer.. zoals hier in de Spaanse hoofdstad Madrid.	18.72
199	In Madrid en het zuiden van Spanje kan het morgen 45 graden worden.	25.28
200	De hittegolf wordt veroorzaakt door de warme lucht die vanuit de Sahara naar Europa komt.	90.26
201	Daardoor wordt het hier in Nederland begin volgende week tussen de 30 en 36 graden.	12.82
202	Op het Malieveld in Den Haag is Veteranendag gevierd.	10.27
203	De dag waarop veteranen worden bedankt voor hun inzet.	4.6
206	Er was niet genoeg politie door de grote NAVO-top eerder deze week.	49.09
207	Maar voor de liefhebbers konden de voertuigen wel van heel dichtbij worden bekeken: Koning Willem-Alexander was er wel, zoals gebruikelijk.	6.92
212	De koning benadrukte op Veteranendag opnieuw het belang van herbewapening.	33.25
214	We moeten heel duidelijk maken aan diegenen dat ze het uit hun hoofd moeten laten om bij ons binnen te vallen.	5.98
215	En als we ons sterk maken en ons herbewapenen en er klaar voor zijn.. dan zal niemand de NATO aanvallen.	9.92
216	Nederland telt zo'n 100.000 veteranen van wie er een paar duizend vandaag op het Malieveld waren.	28.55
217	In Middenmeer, Noord-Holland, is een kassencomplex ingestort.	20.62
218	Het gaat om een complex met een oppervlak van meer dan tien voetbalvelden.	8.22
222	Het is een enorme ravage en een ramp voor het bedrijf.	4.58
228	Voedingsmiddelenbedrijf PepsiCo roept soorten van de chips Bugles en Wokkels terug.	64.18
229	In de chips is een minerale olie gevonden, die niet geschikt is voor consumptie.	75.02
230	De olie is er tijdens het maken van het product in terechtgekomen.	21.48
231	In Zeist zijn honderden mensen afgekomen op de uitzwaaitraining van de vrouwen van Oranje.	72.0
233	Zodat de fans de voetballers nog één keer van dichtbij kunnen zien oefenen.	3.68
235	Volgende week zaterdag spelen de Oranjevrouwen hun eerste wedstrijd op het EK in Zwitserland.	12.43
238	Want wie moet betalen voor de faciliteiten waar arbeidsmigranten gebruik van maken?	61.63
240	En dan hebben we het niet over mensen die werken in de kassen of bio-industrie.	5.13
244	Waar door de enorme groei van bedrijven als chipmachinefabrikant ASML het aantal internationale leerlingen enorm stijgt.	69.48
245	*Toedeloe dag mensen, we vertrekken *Het is hier echt fantastisch, maar we gaan* Het is een traditie op bijna elke Nederlandse school de Eindmusical van groep 8.	4.19
247	* Dit jaar ook op deze tweetalige internationale basisschool in Eindhoven.	5.8
248	De musical gaat over alle remmen los dus over een bus, eigenlijk over reizen.	7.27
249	En ja, ik ben heel benieuwd voor de einde, hoe het gaat worden.	4.06
250	We hebben eerst het script in het Nederlands geschreven zelf.	7.37
251	En omdat onze ouders voornamelijk Engels spreken en de meesten weinig Nederlands verstaan hebben we bedacht dat we de tekst in het Engels doen, maar de liedjes in het Nederlands.	10.03
254	Op school krijgen de kinderen 50% in het Nederlands les en 50% in het Engels.	77.85
255	En het is echt bedoeld voor kinderen uit het buitenland die rechtstreeks uit het buitenland komen, om hier naar school te gaan.	7.44
256	Hoe snel is deze school gegroeid de afgelopen jaren?	4.2
257	We zijn gestart in 2019 met 24 kinderen en we hebben nu op twee locaties 650 kinderen.	10.89
258	Na de komma start je met deciliter, centiliter, milliliter.	6.94
263	Ook op deze reguliere basisschool aan de andere kant van Eindhoven is het aantal internationale leerlingen enorm toegenomen.	53.67
265	Toen deze wijk gebouwd werd, kwamen er jonge Eindhovense gezinnen wonen.	16.83
266	En met ASML hebben wij de wijk zien veranderen naar een zeer gemêleerde wijk, vol met expats en culturen.	4.54
267	We hadden toen, denk ik, 10 procent anderstalige kinderen.	53.97
273	En ze weet nog niet hoe lang ze blijft maar ik zou het wel jammer vinden als ze nu de klas zou verlaten.	3.98
278	Als het heel goed gaat met ASML en ze gaan groeien, dan groeit het personeelsbestand ook.	19.57
280	De Brainport Eindhoven maakt een stormachtige groei door.	51.03
281	En dat heeft ook grote gevolgen voor het onderwijs in de regio.	22.87
282	Het aantal internationale kinderen groeit naar verwachting van zo'n 18.000 in 2022 naar ongeveer 32.000 in 2032.	37.06
284	En dat is voor heel veel plekken in de Brainport-regio want er bestaan uit 21 gemeenten, juist een kans.	7.86
285	Dan kan de school namelijk open blijven en de bus blijven rijden en het café open blijven, als er dynamiek en aangroei van onderaf is.	11.98
286	Maar bijvoorbeeld voor de stad betekent het echt dat we fors moeten bijbouwen en moeten bijschakelen.	4.72
297	Op het Slingertouw ontvangen ze zoveel nieuwkomers, die nog geen woord Nederlands spreken dat ze voor hen een speciale taalklas hebben ingericht.	7.42
304	En zij helemaal, want je bent een klein jaar in Nederland.	4.49
305	En ze is nu al helemaal op het niveau waar ze moet zijn.	3.81
307	Maar waar het aantal internationale leerlingen groeit krijgt de school juist minder geld voor deze groep dan de afgelopen jaren.	80.65
308	Voor die internationale leerlingen kreeg ik een bedrag van 200.000 euro op jaarbasis.	8.19
310	Dat is bijna twee fte, dat is bijna twee leerkrachten.	6.52
312	Er gaat altijd ten koste van onderwijs en ten koste van kwaliteit.	4.91
313	*Dit is New York, het is top in New York* Ook de internationale basisschool krijgt minder financiële ondersteuning voor nieuwkomers dan eerder.	71.84
315	De landelijke taalsubsidie is weggevallen voor onze school.	89.74
316	Dat is de subsidie die je krijgt om de kinderen de Nederlandse taal te leren.	85.46
317	Voor onze twee locaties ging het over 1,5 miljoen euro per jaar.	9.28
318	Wat betekent dat voor u dan, dat het er nu niet meer is?	5.24
319	Dat betekent dat we het schoolgeld omhoog hebben moeten gooien dat we ook in de support voor de leerlingen dus ondersteuning van onderwijsassistenten en de taalklassen, moeten bezuinigen.	17.35
322	Die mensen die bij ASML werken of bij Philips of een ander groot bedrijf hier in de regio, die verdienen toch zat?	46.99
325	Bij ons op school zijn het toch veel ouders die hierheen komen met niet hoge expatcontracten.	69.59
326	En als je hier naar de regio komt, dan moet je natuurlijk ook nog een huis regelen en de kost van het leven is hier ook niet goedkoop.	4.31
327	Wat we nu zien bij de scholen waar dit om gaat is dat die in de knel komen door het wegvallen van een aantal landelijke subsidies.	44.87
328	Daar zijn we echt bereid om ook mee te gaan kijken.	3.98
329	Het is in principe geen lokaal ding, maar daar moet de Rijksoverheid ook een verantwoordelijkheid in nemen.	7.6
331	Nou, de gemeente doet heel erg veel, waaronder bijvoorbeeld al bijna de 250 miljoen aan onderwijshuisvestingen de komende periode.	24.37
332	Dus mogelijkheden zijn niet eindeloos, maar natuurlijk kijken wij hier altijd mee van kunnen we daar ook een bijdrage op, een manier aan leveren.	3.98
333	Je kunt ook zeggen dat bedrijven als ASML hebben heel veel geld.	8.83
335	Kunnen die niet wat meer Kunnen die niet wat meer bijdragen aan het onderwijs?	10.17
337	Ze hebben bijvoorbeeld trajecten lopen zoals Van Allen Talen Thuis of Samen Leren in Diversiteit, die worden gefinancierd door ASML om die taalondersteuning echt te verbeteren op scholen.	15.26
340	Dat een structurele financiering vrijkomt vanuit de overheid of gemeente om onze school te blijven continueren.	9.17
341	De leerlingen van groep 8 hebben wel iets anders aan hun hoofd.	12.29
342	Na de zomer gaan ze bijna allemaal naar een Nederlandstalige middelbare school.	8.57
344	Gaan we ook nog met de bus oefenen, want we krijgen natuurlijk straks de bus op het podium.	3.43
350	We gaan nog even gauw verder oefenen, maar ze doen het echt supergoed.	3.58
352	* Maar de handen gaan daar vast niet op elkaar voor de reactie van het ministerie van Onderwijs.	12.65
353	Dat laat weten dat het extra geld voor Nederlandse lessen tijdelijk was, vanwege corona.	84.08
354	En dat het toch echt aan de ouders of aan de bedrijven is om bij te passen als de scholen het niet rond krijgen.	6.99
357	Morgen wordt weer geracet op het jarige TT-circuit in Assen met onder andere de Nederlandse topcoureur Collin Veijer.	8.44
358	Het weer: Vannacht verdwijnt de meeste bewolking en wordt het een graad of 16.	89.67
360	In Brabant en Limburg wordt het plaatselijk 30 graden.	47.08
361	Tenslotte: net lieten we actueel beeld zien van een demonstratie.	3.54
362	Die beelden kwamen niet uit Boedapest, maar uit Belgrado waar ook mensen de straat opgingen, om te protesteren tegen de president daar.	13.96
363	Meer nieuws in 't Late NOS Journaal, om 23.25 op NPO 1.	5.36