Nieuwsuur 🇳🇱

_id	6883e4998dab044318d2c1b3
url	https://npo.nl/start/serie/nieuwsuur/seizoen-2025/nieuwsuur_5157/afspelen
datetime	2025-07-25 21:30:00
description	Europese en Amerikaanse conservatieve denktanks slaan de handen ineen om Europa van binnenuit te 'veranderen en ontmantelen'. In het plan, genaamd 'The Great Reset', staat onder meer dat de Europese Commissie en het Europees Hof van Justitie volledig moeten worden afgeschaft. Europacorrespondent Saskia Dekkers schuift aan in de studio. * De Nederlandse woningbouw komt maar niet op gang. In Nieuwsuur kijken we deze zomer naar bouwprojecten die daardoor niet of veel te traag van de grond komen. Dit keer: Haarlem. Daar sneuvelde het plan voor 150 jongerenappartementen op 'de wettelijke parkeernorm'.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 De Trump-regering bemoeit zich met de politieke toekomst van de Europese Unie.	23.03
1	Er zijn aanwijzingen dat de VS uit zijn op een machtswissel.	65.86
2	En een gesprek met de omstreden organisatie die verantwoordelijk is voor de distributie van noodhulp in Gaza.	22.08
3	En voedseldroppings, net als vorig jaar, gaat dat helpen?	52.74
4	Of is dat slechts een druppel op de gloeiende plaat?	4.31
5	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
6	We beginnen met de bemoeienissen van de regering-Trump met de politieke toekomst van de Europese Unie.	8.19
7	In de Verenigde Staten voert Trump in hoog tempo veranderingen door naar de ideeën van 'Project 2025'.	53.05
8	Minder aandacht krijgen de plannen die klaarliggen voor Europa.	14.2
9	Maar een opvallende toespraak van vicepresident Vance in München begin dit jaar, blijkt een voorbode om de Europese Unie ingrijpend aan te pakken.	9.62
11	We weten van Trump dat hij vanaf het begin geen hoge pet op had van Europa.	35.41
13	Het is geen geheim dat Trump een flinke afkeur heeft van de Europese Unie.	19.91
15	Hij zou liever afspraken maken met de lidstaten apart.	5.44
16	Zijn vicepresident JD Vance hield een hele kritische toespraak over de Europese Unie.	28.42
17	Zij krijgen steun van een invloedrijke conservatieve denktank in Washington.	7.77
19	Dat zijn de 900 pagina's voorstellen om de Amerikaanse samenleving te veranderen.	11.16
20	Maar er is ook steun vanuit Europese sceptische politici.	17.07
21	Jij reisde door de EU en sprak daar met de bedenkers én onthullers van omstreden plannen om de Europese Unie van binnenuit te hervormen of zelfs ontmantelen.	10.93
24	Begin dit jaar krijgt de bekende Hongaarse onderzoeksjournalist een document in handen dat niet voor zijn ogen is bestemd.	14.43
25	Een uitnodiging door de Heritage Foundation in Washington de initiatiefnemers van Project 2025.	10.62
29	Plannen afkomstig van ultraconservatieve Hongaarse en Poolse denktanks uit kringen van de Hongaarse premier Orbán en van Poolse rechtsnationalisten.	20.13
31	De Europese Commissie en het Europese Hof van Justitie moeten ontmanteld worden.	5.11
32	De Europese Unie krijgt een andere naam: de Europese Gemeenschap van Naties.	38.15
34	In Washington blijkt de regering-Trump vastbesloten om de Europese Unie te veranderen.	72.5
35	Plannen daarvoor worden besproken hier in Washington.	10.37
36	De vraag is: Heeft de Trump-regering het recht zich te bemoeien met de Europese Unie?	37.14
37	Wat willen de Amerikanen bereiken in de Europese Unie?	9.49
38	We spreken in verschillende Europese hoofdsteden met experts.	6.09
39	Hier in Wenen werkt een deskundige op het gebied van buitenlandse beïnvloeding.	6.14
40	Hij ziet dat de Trump-regering een Europese Unie wil met meer ruimte voor radicaal rechts.	44.53
41	De Europese Unie was dit jaar al gewaarschuwd door vicepresident J.D.	60.7
43	Hij betoogde dat partijen als Alternative für Deutschland bewust van de macht worden weggehouden.	15.11
44	In mei dit jaar verschijnt opnieuw een opvallend stuk: The need for civilizational allies in Europe.	8.34
45	Het beleidsstuk staat op de site van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken en betoogt dat de Trump-regering het radicaal-rechtse gedachtegoed in Europa wil redden.	48.53
46	In het beleidsstuk staat dat de regering-Trump alarm slaat over de situatie in Europa waar sprake is van 'een democratische achteruitgang'.	47.01
47	'Want Europa is verworden tot een broeinest van digitale censuur en massamigratie.'	11.41
48	In Kopenhagen, Denemarken, werkt een expert die de Amerikaanse lobby in Europa onderzoekt.	16.08
50	Dit zijn die 'civilizational allies', de bondgenoten.	4.23
52	Zoals de Franse Marine Le Pen de Hongaarse premier Victor Orbán en Geert Wilders.	14.34
53	Volgens het Amerikaanse beleidsstuk moeten ze alle steun krijgen.	19.17
54	Juist daarom zijn er elk jaar Amerikaanse CPAC-conferenties.	6.03
56	Daar komt ultraconservatief en radicaalrechts Europa samen.	32.18
58	De Amerikanen breiden hun invloed in Europa verder uit.	86.88
59	Zo brengt de directeur van de Heritage Foundation in mei dit jaar een bezoek aan Parijs.	6.74
61	Hoewel ze die hulp niet openlijk zal accepteren kan ze volgens Franse experts de steun van invloedrijke Amerikanen goed gebruiken.	17.81
62	En tijdens de nek-aan-nekrace tussen twee Poolse presidentskandidaten wordt een CPAC-conferentie georganiseerd in Polen.	7.67
63	Trumps minister van Binnenlandse Veiligheid spreekt daar steun uit voor een kandidaat zonder politieke ervaring: de oud-bokser en euro-scepticus Karol Nawrocki.	17.88
64	De pro-Europese tegenkandidaat, de burgemeester van Warschau haalt ze volledig onderuit.	11.89
65	Tot nu toe heeft de Europese Commissie niet gereageerd op de bemoeienis uit Washington.	10.08
66	Maar de vraag is of Brussel hier niet meer naar moet kijken.	4.97
67	Er wordt dus al nagedacht over een langetermijnagenda.	4.85
68	Wat ook opvalt is dat ze duidelijk zeggen dat ze het recht hebben zich te bemoeien met Europa.	7.68
72	En in het verleden hebben Europese landen zich ook met verkiezingen in Afrika bemoeid.	53.17
74	Maar het is opvallend dat grootmacht Amerika zich openlijk bemoeit met de Europese Unie.	8.85
75	Dat zag je aan de toespraak van JD Vance en het beleidstuk dat op het ministerie van buitenlandse zaken staat.	11.84
76	En ook aan de directeur Europa van de Heritage Europa die het gewoon openlijk aan Nieuwsuur vertelt.	8.77
78	In de meeste landen is het verboden om politieke partijen te helpen met grote sommen geld.	84.64
80	Je kunt steun geven aan denktanks die vechten tegen de Greendeal of abortus.	45.9
84	Nou, ze hebben natuurlijk wel een punt als we het hebben over de bureaucratie van de Europese Unie.	5.95
87	Een Europees parlement in Straatsburg en in Brussel.	5.53
89	Er zitten verkiezingen aan te komen, onder andere hier in Nederland.	10.75
90	Ze willen zich politiek bemoeien met de Europese Unie.	19.12
91	Wat weten we over eventuele inmenging in die verkiezingen in Nederland?	15.49
92	Ze hebben zich al een keer bemoeid met de verkiezingen in Europa.	6.58
93	In Polen en in Duitsland hebben ze heel actief AfD gesteund.	11.57
94	In Tsjechië zijn tegelijkertijd met Nederland verkiezingen.	19.69
95	Ik hoor van Tsjechische journalisten dat er opvallende bewegingen zijn van sceptische Tsjechen die naar Washington reizen.	18.49
96	Maar of dat ook echt invloed heeft moeten we afwachten.	4.5
98	Straks: een gesprek met de GHF, de omstreden partij die verantwoordelijk is voor de noodhulp in Gaza.	16.66
100	Thailand heeft de staat van beleg afgekondigd bij de Cambodjaanse grens.	21.93
101	De twee landen voeren sinds gister zware aanvallen op elkaar uit.	50.27
103	Er zijn bijna 140.000 burgers uit de grensregio geëvacueerd.	72.52
106	De spanningen tussen Cambodja en Thailand duren al generaties lang.	75.68
107	Maar voor het eerst sinds 2011 komt er weer zware artillerie aan te pas.	7.5
108	Voorlopig moeten al deze mensen dus vluchten voor het geweld.	14.65
109	De twee koninkrijken in Zuidoost-Azië hebben al meer dan een eeuw ruzie over hun grens.	31.85
112	Daarom deed onder andere buurland Maleisië een voorstel tot een staakt-het-vuren.	12.18
113	Thailand zegt daar nu over na te denken, maar ondertussen blijven beide landen aanvallen.	15.97
114	Gisteren kleurde het Nederlandse ministerie van Buitenlande Zaken het hele grensgebied Rood.	46.18
116	Voor zover bekend zijn er nog geen hulpverzoeken van Nederlandse toeristen in de regio binnengekomen.	12.82
117	De afgelopen zes maanden vlogen er flink meer mensen van en naar Schiphol.	45.62
118	Dat blijkt uit de halfjaarcijfers van de luchthaven.	19.72
119	In het eerste halfjaar vlogen er in totaal 33 miljoen reizigers via Schiphol.	14.55
120	Een miljoen meer vergeleken met de eerste helft van vorig jaar.	73.24
123	Vorig jaar in dezelfde periode was de winst 99 miljoen.	12.19
124	Volgens de luchthaven komt dat door de nieuwe tarieven die zijn ingevoerd.	21.64
125	En ook door de toename van passagiers en meer vluchten.	8.78
128	Sinds begin dit jaar zijn er al anderhalf miljoen teruggekeerd naar Afghanistan.	60.87
130	Volgens Iran moeten ze weg omdat het economisch slecht gaat.	62.75
131	Mishandeling, geen toegang tot medische zorg en verscheurde identiteitsbewijzen.	30.66
132	Al maanden vertellen Afghanen in Iran dat ze slecht worden behandeld.	84.02
133	En nu zijn ze hier in het grensstadje Islam Qala op weg van Iran terug naar Afghanistan.	12.58
134	Ze zijn op bussen gezet, of er vrijwillig naartoe gereisd.	6.3
136	Maar ook aan de andere kant van de grens wachten er problemen.	3.61
137	Ook het Taliban-regime probeert te helpen; met gratis vervoer, en cash voor de eerste uitgaven.	14.54
138	Maar, hulp of niet, de meeste mensen moeten weer helemaal opnieuw beginnen.	4.51
139	Zonder baan, zonder huis, soms zelfs zonder familie.	4.5
140	In hun 'thuisland', dat niet meer als 'thuis' voelt.	3.76
141	De twee schippers die betrokken waren bij de dodelijke aanvaring op de Waddenzee krijgen allebei een taakstraf van 240 uur.	50.79
143	Bij de aanvaring, bijna drie jaar geleden, kwamen vier mensen om het leven.	13.84
146	Wanneer beide schepen 20 kilometer per uur hadden gevaren waren er 35 seconden extra geweest om de afstand van het eerste marifooncontact tot het moment van de aanvaring af te leggen.	8.7
148	Ook hebben de schippers niet goed gecommuniceerd over hoe ze elkaar zouden passeren.	4.94
150	KRO-NCRV compenseert oud-deelnemers aan Spoorloos die aan verkeerde families waren gekoppeld.	38.21
151	Eind 2022 werd ontdekt dat het tv-programma in de fout was gegaan.. bij mensen die hun biologische ouders in Colombia zochten.	45.35
154	Britse ziekenhuizen zetten zich schrap voor een vijfdaagse staking.	90.3
157	Vorig jaar kregen artsen een ruime salarisverhoging maar volgens hen is dat niet genoeg.	38.63
158	De Britse overheid biedt op dit moment 5,4 procent meer loon.	31.7
159	Israël zegt verschillende landen toestemming te geven om voedsel en andere hulp te droppen in Gaza.	83.82
161	Hulporganisaties spraken toen van 'een druppel op een gloeiende plaat'.	5.63
162	Rennen, met gevaar voor eigen leven, om een zak met meel te pakken.	4.93
164	Want deze voedselhulp per vrachtwagens is zo weinig dat volgens het Wereldvoedselprogramma een half miljoen mensen leven in extreme hongersnood.	89.69
165	Israël zegt nu dat er wat noodhulp mag komen via de lucht.	66.9
166	Wat er naar beneden komt met een airdropping is een equivalent van 1 vrachtauto.	12.44
167	Dan landt het daar, dan breekt er enorme chaos uit.	3.86
173	Genoeg voedsel, water en medicatie Gaza inkrijgen de oplossing is niet via de lucht, zo laat het Rode Kruis weten.	88.07
175	En uiteindelijk wat er nodig is, is dat de hulp die aan de grenzen staat gewoon via alle kanten naar binnen kan. Elke boterham, elk flesje water, het is welkom, maar dit is niet de manier.	3.72
176	En dus zegt het Rode Kruis; gooi die grenzen helemaal open zodat er niet een paar, maar honderden vrachtwagens naar binnen kunnen.	4.2
177	De verwachting is dat de eerste voedseldroppings morgen beginnen.	55.19
180	Verantwoordelijk voor de noodhulp en het uitdelen van voedsel is de omstreden organisatie GHF.	59.33
181	We zien al maanden dat mensen in hun zoektocht naar voedsel hun leven riskeren.	89.39
182	Vanmiddag had ik hierover via Zoom een gesprek met de GHF.	4.73
183	Straks meer van dit gesprek dat ik had met Chapin Fay, vanuit Tel Aviv.	4.17
185	Op zoek naar voedsel vinden sommige Palestijnse mensen de dood.	90.26
187	De GHF, kort voor Gaza Humanitaire Stichting is een omstreden hulporganisatie die voedselhulp in de Gazastrook verzorgt.	55.27
189	Volgens de bedenkers om voedselhulp uit handen van Hamas te houden.	74.42
190	Maar de hulp die GHF biedt is mondjesmaat en bij lange na niet voldoende.	30.67
191	Waar Palestijnen eerder bij honderden voedseluitdeelpunten terecht konden zijn dat er nu vier, in door het Israëlische leger gecontroleerde gebieden.	54.21
192	De Palestijnen worden daardoor gedwongen om te vertrekken uit grote delen van de Gazastrook waar geen uitdeelpunten meer zijn.	74.53
193	Critici zeggen dan ook dat de voedselhulp daarmee een middel wordt om Palestijnse gebieden etnisch te zuiveren.	78.13
194	Sinds de start van het GHF, nu twee maanden geleden werden volgens de Verenigde Naties rondom die voedseluitdeelpunten ruim 700 mensen gedood.	42.47
195	Volgens ooggetuigen door het Israëlische leger en Amerikaanse huurlingen.	7.89
197	Wel zegt het Israëlische leger bepaalde beschuldigingen te onderzoeken.	36.43
198	Ondanks de doden en de toenemende honger in de Gazastrook is de woordvoerder van de GHF, Chapin Fay positief over het functioneren van zijn organisatie.	17.1
199	En deze man, die gisteren nog in Gaza was sprak ik vanmiddag in zijn kantoor in Tel Aviv.	6.2
200	Gisteren liet het Israëlische leger deze beelden maken waarop inderdaad de trucks van Verenigde Naties in Gaza te zien zijn.	75.65
201	Volgens de VN maakt Israël het ze onmogelijk om die noodhulp uit te delen, bijvoorbeeld door routes te blokkeren.	81.79
202	Daarnaast wil de VN niet samenwerken met de GHF omdat ze niet achter de aanpak van die organisatie staan.	47.13
203	Maar betrokkenen bij GHF vertellen zelf een ander verhaal.	11.12
204	Israëlische militairen gevenover de krant Haaretz toe dat ze bij de noodhulppunten het bevel krijgen om op ongewapende Palestijnen te schieten.	81.11
205	En tegenover de Israëlische tv verklaart een Amerikaanse oud-medewerker: Of leden van Hamas een rol speelden bij de verdrukking is niet duidelijk.	68.23
206	Wel duidelijk is deze uitgelekte video van zwaarbewapende beveiligers met een Amerikaans accent bij een van de uitdeelpunten.	8.15
207	Demissionair premier Schoof zei vanmiddag dat hij vindt dat de mensen in Gaza 'onmiddellijk en ongehinderd en veilig' toegang moeten krijgen tot humanitaire hulp.	76.33
208	Maar hij kondigde geen concrete stappen aan tegen Israël.	9.24
210	De A27 gaat morgen tussen Gorinchem en knooppunt Everdingen richting Utrecht dicht.	21.65
211	Ze gaan de komende weken het wegdek verbreden van twee- naar driebaans.	6.69
212	En morgen in Rotterdam: kleurrijke kostuums met veren en vrolijke muziek want er is het jaarlijkse Zomercarnaval in Rotterdam.	4.52
213	Te zien vanaf 12.15 uur in een livestream op nos.nl en in de app.	7.78
214	Het weer: Vannacht trekt de bewolking weg uit Limburg.	89.44
220	Meer nieuws in het Late NOS Journaal met sport, rond half 12, NPO 1.	5.1