Nieuwsuur 🇳🇱

_id	68e6c51aa9ca4362dae04281
url	https://npo.nl/start/serie/nieuwsuur/seizoen-2025/nieuwsuur_5226/afspelen
datetime	2025-10-08 21:30:00
description	Senator stapt op bij VVD. Senator Cees van de Sanden vertrekt bij de VVD en gaat in de Eerste Kamer verder als eenmansfractie. * Politieke crisis in Frankrijk. Frankrijk zit in een economische crisis en heeft het grootste begrotingstekort van de EU. * Het stroomnet zit vol. Afgelopen week werd bekend dat maar liefst 14.000 bedrijven op de wachtlijst staan voor een stroomaansluiting. * Jongeren die op straat leven. Hoeveel dak- en thuislozen zijn er eigenlijk in Nederland? Die vraag proberen onderzoekers te beantwoorden in de derde zogenoemde Ethos-telling. Het valt op dat het veel jongeren zijn die op straat leven. We zijn in Zwolle en Ede.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 Het is mij een grote eer en vooral ook een genoegen om hier vandaag tot u te mogen spreken.	3.41
1	Zo begon het ruim twee jaar geleden voor VVD'er Cees van de Sanden in de Eerste Kamer.	6.05
3	Nu zegt-ie dat de koers van de partij hem buikpijn bezorgt, en stapt hij op.	4.59
5	En politieke chaos in Frankrijk, waar Macron steeds verder geïsoleerd raakt.	15.04
6	En er in minder dan een jaar tijd drie premiers doorheen joeg.	7.39
7	De laatste moet vanavond met een oplossing voor de crisis komen.	4.21
8	En hoe ook in kleinere gemeenten het aantal dak- en thuislozen steeds verder toeneemt.	63.57
9	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
10	Het rommelt al een tijdje bij de VVD, er is kritiek op de leider van de partij en over de koers maar vandaag is het voor het eerst dat een parlementariër er openlijk mee naar buiten komt.	6.21
11	En dat ook nog eens op een voor de VVD, een partij in de campagnestand, ongunstig moment drie weken voor de verkiezingen.	4.35
13	De partij doet uitspraken en steunt voorstellen die tegen de rechtstaat in gaan.	8.55
14	Vindt senator Cees van de Sanden, en dus stopt hij ermee.	5.46
16	We spraken de VVD en die zeggen overvallen te zijn door uw besluit.	20.5
27	Dat hardop wordt uitgesproken dat er een probleem is met de keuzes die de partij maakt en dat daar gevolgen aan wordt verbonden.	5.35
28	Dat wordt door veel VVD-leden gezien en gewaardeerd.	8.44
32	Dat betekent dat iedereen zijn eigen afweging maakt.	6.27
36	We praten zo verder, want het rommelt al langer binnen de VVD.	4.49
37	Het opstappen van Cees van de Sanden is een nieuw hoofdstuk in een thrillerboek van de VVD, waarvan de afloop nog ongewis is.	10.44
39	Met nog drie weken tot de verkiezingen daalt de partij rap in de peilingen.	5.3
41	Nou, dat is deze maand eigenlijk wel een beetje het Yesilgöz-effect.	3.92
42	In de meest recente peilingwijzer komt de partij uit op 13 tot 17 zetels.	8.99
43	De VVD heeft al maanden te maken met rumoer en het vertrouwen in partijleider Yesilgöz is laag.	14.35
46	Helemaal niets zou nog steeds beter zijn geweest dan de plannen die de heer Timmermans voor Nederland heeft.	4.98
47	Ik ben geen populist, dus het is niet zo dat ik naar de peilingen kijk en dan bepaal wat ik vind als liberaal.	4.04
48	Toch is dat juist een van de kritiekpunten op haar leiderschapsstijl.	5.57
49	Deze zomer mengt Yesilgöz zich in een discussie rondom zanger Douwe Bob.	10.08
50	Hij weigert op te treden op een Joods kindervoetbalevenement vanwege de aanwezigheid van politieke uitingen.	53.34
52	De kwestie blijft in de periode daarna dooretteren.	4.45
53	Douwe Bob kondigt juridische stappen aan en dan anderhalve maand na de jodenhaatbeschuldiging komt Yesilgöz alsnog met excuses.	10.23
55	Yesilgöz verzet zich tegen een toekomstige coalitie van de VVD met GroenLinks-PvdA.	17.65
56	Maar als haar partijgenoot Ruben Brekelmans zegt dat er misschien weinig keuze is Als wij nu zouden zeggen dat we principieel die partij uitsluiten dan wordt, als je naar de peilingen kijkt het land heel moeilijk bestuurbaar.	6.3
57	moet hij dat enkele uren na deze uitzending op Twitter corrigeren en noemt hij samenwerking met de partij van Timmermans: En deze week nog komt RTL Nieuws met dit verhaal.	19.3
59	Partijprominenten die anoniem willen blijven zeggen: Ondanks kopzorgen stelt Yesilgöz zich weerbaar op.	5.41
60	Bij welk zetelaantal denkt u: Oké, nu ben ik er klaar mee, ik stap op?	6.46
63	Omdat het niet zo'n originele vraag is in deze fase, haha.	4.51
64	En vandaag ziet de VVD dus niet alleen een senator maar ook een van de tien Eerste Kamerzetels verdwijnen.	28.65
69	De Raad van State heeft duidelijk een negatief oordeel aangegeven.	37.03
70	Het kon alleen als de wet werd aangepast en dat is niet gebeurd.	26.92
71	Dat staat op gespannen voet met de rechtsstaat en onze liberale kernwaarden.	4.03
72	En daarna volgt er nog een reeks aan uitspraken en het steunen van voorstellen waar u niet achter stond.	3.7
74	Voor mij was uiteindelijk de druppel de steun van de VVD in de Tweede Kamer aan de antifa-motie.	16.23
75	Daar wordt een diffuse groepering als terroristisch aangemerkt.	21.16
76	Het gaat verder als een overheid geen datum strafbaar gaat stellen waar denkbeelden.	10.2
77	Dat staat haaks op de rechtsstaat maar ook op de liberale kernwaarde de vrijheid van meningsuiting.	4.56
80	Ik wil even met u terug naar 24 september vorig jaar.	4.56
82	Er was toen al een nieuw kabinet waarin uw partij ging samenwerken met de PVV en de ministers hadden op het bordes gestaan.	14.55
83	De PVV is een partij die we kennen van het doen van voorstellen die ingaan tegen democratische en rechtstatelijke waarden die waar u buikpijn van krijgt.	8.09
84	Waarom heeft u toen niet gedacht: Ik ga hier niet aan meewerken?	4.92
85	Ik dacht toen: ik neem mijn verantwoordelijkheid om vanuit mijn rol in de Eerste Kamer en mijn rol in de Eerste Kamerfractie zo'n invloed uit te oefenen dat het liberale kompas wordt teruggevonden.	3.94
87	Toen ik aantrad twee jaar geleden heb ik de gelegenheid gehad om een bepaald wetsvoorstel waarvan ik vond dat het niet in lijn was met de waarden van de VVD die zou zorgen voor onnodige regulering uiteindelijk niet bekrachtigd te laten worden in de Eerste Kamer.	7.81
88	Ik dacht: als ik van binnenuit invloed kan uitoefenen heeft dat meer zin dan vanaf de zijlijn roepen.	3.7
89	De PVV was de grootste binnen dat kabinet en leverde zelfs een minister die de omvolkingstheorie in de Eerste Kamer had verkondigd.	32.66
95	Ik dacht: ik kan een zekere rol vervullen en bijsturing geven.	3.61
97	Maar je zou ook kunnen zeggen: Mensen hebben niet op u persoonlijk gestemd.	3.96
100	Ik heb gemerkt dat er meer mensen zijn die zich dat afvragen.	3.86
102	Ik kan me niet vinden in de standpunten van de VVD op veel terreinen.	6.0
104	Toen heb ik me afgevraagd wat Thorbecke gedaan zou hebben.	4.29
107	Ik ben de Kamer ingegaan om voor mensen die voor de kernwaarden van de VVD de wetgeving te controleren.	12.89
108	Dat kan ik het beste blijven doen en niet weglopen.	4.06
110	Dat is al een issue dat er zoveel verschillende partijen zijn, en fracties.	4.11
111	Dat maakt de besluitvorming alleen maar moeilijker.	4.44
112	We leven gelukkig niet in een land met een systeem van een of twee partijen.	5.96
113	Ik denk dat het juist zo goed is dat ook dit progressief liberale geluid waar de echte kernwaarden van de VVD en het opkomen van de rechtsstaat dat iemand zich daar sterk voor maakt.	5.68
120	Op een gegeven moment is er zo'n opeenstapeling geweest van allerlei besluiten en standpunten waar je je niet meer in kunt vinden.	3.83
121	Als je jezelf niet meer kunt uitspreken of alleen intern en dat heb ik dag in dag uit gedaan als je dan merkt dat er niet zoveel mee gebeurt dan is de keuze om stil te blijven en dan word je mede debet aan waar je het niet mee eens bent.	4.42
122	Dan moet je je sterk maken voor de liberale waarden.	4.16
123	En dat weegt voor mij zwaarder dan de verkiezingen.	3.83
130	Hoeveel dak- en thuislozen zijn er eigenlijk in Nederland?	41.24
131	Die vraag proberen onderzoekers te beantwoorden in de derde zogenoemde Ethos-telling.	26.63
132	Elk jaar worden nieuwe regio's bekeken om uiteindelijk een scherp landelijk beeld te krijgen.	6.57
133	Het gaat om mensen die op straat leven, maar ook patiënten die te lang in een instelling zitten omdat er geen huis voor ze is.	68.45
134	Gebroken gezinnen waar een van de partners geen vaste woonplek heeft.. en bij familie of vrienden op de bank slaapt.	56.07
135	Opvallend is het grote aantal jongeren dat dak of thuisloos is.	91.04
138	Voor grote steden is de problematiek bekend maar de laatste jaren groeit het aantal daklozen in minder grote gemeenten ook.	61.25
144	Of ik sliep bij vrienden of ik vertikte het om op straat te slapen.	14.18
148	Door problemen met zijn ouders komt hij op straat te staan.	34.53
151	Ik ben lichtelijk autistisch, dus is het wat makkelijker om begeleiding te hebben en uiteindelijk vanuit daar door te stromen.	7.8
153	Ja, het klinkt heel raar voor iemand van mijn leeftijd maar ik ben het wel gewend.	4.2
154	Het is voor mij eigenlijk heel normaal dat ik hier zit.	4.54
155	Het is natuurlijk niet normaal, maar voor mij is het gewoon geworden dat ik hier zit en dat ik hier kan zijn.	3.95
156	De meeste daklozen hier zijn ouder dan Mike, werkeloos en verslaafd.	82.3
157	Mike heeft wel een baan, net als veel andere bezoekers van de opvang.	4.39
158	Dat zijn inderdaad de jongeren die wel soms een baan kunnen vinden maar niet een woning kunnen vinden.	20.7
161	Ze komen hier een wasje doen, ze komen hier douchen.	8.43
163	En als ze pauze hebben, komen ze hier even pauze houden.	3.75
164	In Ede, Gelderland, is voor het eerst in kaart gebracht hoeveel dak- en thuislozen er zijn.	45.64
166	Het grootste deel van de daklozen hier moet slapen in een stacaravan of in de auto.	89.78
170	Als je die cijfers weer ziet, dan schrik je daarvan terwijl we dit natuurlijk wel een beetje aan voelden komen omdat we, in waar we mee bezig zijn, in de mensen die we zien in de aanvragen die we hebben, ook voor urgentie daardoor weet je dat er veel mensen mee te maken hebben.	4.17
171	Maar 450 is dan heel veel, met name ook het aantal kinderen en jongeren.	13.44
173	Tot zeven jaar geleden was hier niet eens een nachtopvang.	4.66
174	En het nieuwe gebouw voor de dagopvang dreigt nu alweer te krap te worden, terwijl de echte kou nog moet komen.	3.71
175	Vorige week 51 man, en dan moet de winter eigenlijk nog beginnen.	3.63
176	Dan denk ik: Nou, ik hoop dat wij voldoende kunnen bieden.	3.83
179	Hij werkt als vrijwilliger in dit wijkcentrum in Zwolle.	9.89
181	Ik had mijn eigen huisje opgezegd, met de veronderstelling dat ik zou gaan samenwonen.	4.83
183	Dan sta je ineens bij het wijkteam van: Ja, ik heb geen huisje, wat moet ik doen?	7.15
186	In het begin lachte ik hem nog uit, maar twee weken later na even bij vrienden gelogeerd te hebben stond ik toch met m'n tasje bij de Herberg.	4.28
187	De wachttijd voor een sociale huurwoning in Zwolle is gemiddeld negen jaar.	60.49
188	Zelfs met voorrang lukte het niet om een woning te vinden.	13.96
189	Harmen slaapt nu al maanden in de opvanglocatie de Herberg.	16.87
191	En er zitten er altijd een paar tussen die eigenlijk nooit weggaan.	4.15
192	Dus dat maakt de hele dag door lawaai en dat, ja, stinkt, bah.	3.66
196	Ik heb daardoor ook m'n werk opgezegd omdat je gewoon niet genoeg rust krijgt om je werk fatsoenlijk te kunnen doen om dat vol te kunnen houden.	3.49
198	Ook Zwolle is voor het eerst meegenomen in de telling.	10.55
199	Hier zijn ruim 600 volwassenen dak- of thuisloos en ruim 100 kinderen.	19.57
200	We zijn natuurlijk hard bezig met het bijbouwen van woningen want dat is denk ik het belangrijkste.	5.04
203	Maar we zijn ook aan het kijken hoe je afspraken kunt maken om bijvoorbeeld mensen meer woningen te laten delen.	6.24
204	In Zwolle komt er een speciale nieuwe opvang voor jongeren bij.	25.28
205	Die melden zich nu amper bij de reguliere opvang en zijn bij de gemeente vaak niet als dakloze bekend.	59.86
206	Wat dit onderzoek vooral laat zien is dat er ook een hoop mensen echt buiten beeld zijn.	6.94
207	Dus die op de bank slapen, bij vrienden of die in een vakantiepark wonen.	6.67
208	En dat is wel informatie waar we echt wat mee moeten.	4.22
214	Ook hier is het lang wachten op een sociale huurwoning.	5.45
216	30 procent van wat we nieuw bouwen is sociale huur.	87.88
217	Het probleem is alleen zo groot dat het daarmee niet is opgelost.	4.74
218	Je ziet ook dat een deel van de mensen die in die ETHOS-telling dakloos of dreigend dakloos is daar niet voldoende aan heeft en meer een plek met zorg nodig hebben.	8.37
219	En ook op die plekken zie je dat de doorstroming een probleem is.	8.72
221	Of en wanneer hij een plekje in begeleid wonen kan krijgen, weet hij niet.	6.14
222	Ik kan mezelf zielig gaan zitten vinden maar daar gaat het niet mee opgelost worden.	4.68
223	Je moet gewoon door, je moet het gewoon gaan regelen.	4.22
227	Je ziet niet aan de mensen of ze dak- of thuisloos zijn.	21.07
229	En dan denk ik ook vaak: Als jij in je auto slaapt of als je bij de nachtopvang slaapt er wordt je zo ontzettend veel afgepakt.	42.25
230	En dan is het gewoon super als je hier kunt zeggen: Neem even een douche, we wassen je kleren.	4.76
232	Lieve God, trouwe Vader in de hemel, we danken u voor dit moment.	3.83
233	Dat u deze plek geeft hier in Ede, dat we hier mogen zijn wie we zijn.	3.7
239	Volgend jaar denken de onderzoekers na vier tellingen een betrouwbaar landelijk beeld te kunnen geven over dakloosheid in Nederland.	89.01
240	Straks: Lukt het Frankrijk nog uit de politieke chaos te komen nu zelfs vertrouwelingen Macron de rug toe keren?	11.76
242	Ja, op Amsterdam Centraal is het treinverkeer weer op gang gekomen.	39.12
243	Er was vanavond een korte blokkade van het spoor door actiegroep Extinction Rebellion.	11.03
244	De demonstranten eisten eerder van het demissionaire kabinet een volledige economische boycot van Nederland tegen Israël.	65.31
245	Anders zouden ze een cruciaal Nederlands station blokkeren.	10.88
247	Rond half acht ging een groepje van 10 mensen hier op het spoor zitten.	7.93
249	De NS legde direct al het treinverkeer op Amsterdam Centraal stil.	29.47
251	En na zo'n 10 minuten werden de betogers van het spoor gehaald en door de politie meegenomen.	13.34
252	Nadat de demonstranten van het spoor waren gehaald, startte de NS de dienstregeling.	10.82
253	De sjorders in de Rotterdamse haven hebben het werk neergelegd.	40.55
254	Dat is het personeel dat de containers vastzet en losmaakt.	9.31
255	Door de staking ontstaan er opstoppingen in de haven.	24.42
256	De impact is dat de schepen die aan de wal liggen onder de kraan maar waarvan de containers nog vastzitten, daar kan niet op gelost worden.	17.25
257	Want je kan pas containers lossen als de containers ont-sjord zijn.	23.24
260	En een schip wat klaar is met laden, kan nu niet naar zee want die containers moeten eerst vastgezet worden.	9.49
261	Anders ben je niet zeewaardig en mag je niet naar zee.	5.37
263	Vakbond FNV, die de staking organiseert, eist een loonsverhoging van 7%.	11.7
264	Maar volgens de werkgevers kunnen ze dat niet betalen.	41.88
266	Dan besluiten de sjorders of ze doorgaan met staken.	13.89
267	In Aalten in Gelderland is een actie gehouden vóór de komst van een asielzoekerscentrum.	28.62
269	Die gaven de burgemeester een boekje, waarin ze vertellen dat ze een azc in hun woonplaats prima vinden.	68.2
271	Wij denken dat dat geluid ook gehoord moet worden in het dorp naast de geluiden die geweest zijn tegen een azc.	3.97
272	In mei waren er in Aalten juist demonstraties tegen een asielzoekerscentrum.	56.96
273	Daardoor werd het plan om een azc in de plaats te vestigen uitgesteld.	29.19
274	Er is zoveel behoefte aan opvang, faciliteiten voor vluchtende mensen uit het buitenland dat ook Aalten een azc zich moet kunnen permitteren.	31.04
275	Later dit jaar beslist de gemeenteraad over de komst van een azc.	11.44
276	Het voormalige hoofd van de Amerikaanse FBI James Comey is voorgeleid voor de rechter.	41.59
277	Onder druk van president Trump wordt hij strafrechtelijk vervolgd.	58.74
279	In dit gerechtsgebouw in Virginia werd hij voorgeleid buiten het zicht van de camera's.	6.19
281	Volgens de aanklacht zou Comey vijf jaar geleden tegen de Senaat hebben gelogen.	18.74
283	Trump en Comey konden eerst goed met elkaar overweg maar dat veranderde toen Comey als FBI-baas in 2016 onderzoek deed naar Russische beïnvloeding van de verkiezingscampagne mogelijk via Trumps team.	49.16
285	En nu heeft de president er persoonlijk voor gezorgd dat Comey strafrechtelijk wordt vervolgd.	64.55
286	Deze demonstranten noemen het dan ook een showproces.	9.64
287	De Deense overheid wil een verbod op sociale media voor kinderen onder de 15 jaar.	87.06
289	Volgens Frederiksen zorgen sociale media voor grote problemen onder kinderen.	84.71
290	Uit onderzoek blijkt dat 60% van de jongens tussen de 11 en 19 in hun vrije tijd geen enkele vriend ziet.	90.4
291	Australië voerde onlangs een verbod in op Facebook, Snapchat, TikTok en YouTube voor kinderen onder de 16 jaar.	80.54
292	Ook Noorwegen wil een verbod op sociale media tot 15 jaar.	67.78
293	De Duitse politie krijgt nieuwe bevoegdheden om drones die de openbare veiligheid bedreigen neer te halen.	75.95
294	Het besluit komt na een reeks incidenten met meldingen van drones op Europese luchthavens.	33.36
295	Ook op het vliegveld in München werden tientallen vluchten geannuleerd of omgeleid na meldingen van drones.	18.11
296	De Duitse politie verdenkt nu de 17-jarige adoptiedochter van de burgemeester van het Duitse Herdecke dat ze haar moeder heeft aangevallen met een mes.	65.05
298	Al vrij snel werd vermoed dat het om een familieruzie ging.	4.18
299	De dochter zou haar moeder afgelopen zomer ook al met een mes hebben aangevallen.	30.53
300	Dan naar Frankrijk, en de politieke chaos daar waar de Franse president Macron de ene na de andere premier erdoorheen jaagt.	10.11
301	De derde van dit jaar tijd heeft zojuist in het Franse achtuurjournaal gesproken.	9.06
302	En Lescure is van mening dat er opnieuw gedebatteerd moet worden over de pensioenhervormingen.	16.24
303	We gaan erover praten met Saskia Dekkers, onze Europacorrespondent.	5.18
305	Hebben deze woorden de situatie minder ingewikkeld of juist nog ingewikkelder geworden?	5.31
307	Deze net afgetreden premier heeft 48 uur met alle politieke partijen gesproken en onderhandeld.	8.44
308	En het enige wat hij kan zeggen is dat er geen nieuwe verkiezingen komen want dat willen de partijen niet.	5.13
309	Er komt wel een nieuwe premier met een nieuwe regering.	10.28
310	En die moet met het sterk verdeelde parlement tot een begroting komen waar iedereen achter staat.	6.29
311	Hij probeert dat voor elkaar te krijgen door te roepen: er komt opnieuw een debat over pensioenhervormingen.	13.4
312	De premier wil dus een nieuw debat over de pensioenhervorming.	37.11
313	Een nogal controversieel onderwerp, waar al jaren over gesteggeld wordt.	5.64
315	Pensioenhervormingen hebben de Fransen woedend gemaakt.	76.4
316	Zonder stemming in het parlement werden ze er doorheen gedrukt.	5.57
317	Maar het mogelijk terugdraaien ervan heeft grote gevolgen waarschuwt deze voormalig minister van Financiën.	18.56
319	Nee, maar Frankrijk heeft een heel duur pensioenstelsel.	81.39
320	Met veel moeite is de pensioengerechtigde leeftijd van 62 naar 64 gebracht.	34.26
322	Er is niet alleen een politieke crisis, maar ook een economische.	5.83
324	Alleen al ander rente moet Frankrijk ook jaar 43 miljard euro betalen net zoveel als ze de hele onderwijs een begroting.	82.76
325	Maar er moet nu waarschijnlijk nog meer uitgegeven worden.	3.91
327	Dit moment is tot nu toe de laatste halte op een bumpy road voor Macron.	3.53
330	Wat je in ieder geval ziet is dat Macron ongelooflijk impopulair is.	10.47
331	Volgens de laatste peilingen heeft hij nog maar de steun van de Fransen van 14 procent.	9.43
333	Ze vinden dat hij alleen maar bezig is met de internationale wereld en dat hij geen begrip heeft voor de gewone Fransman.	4.02
334	Je ziet ook dat de politieke partijen zich van hem afkeren.	4.23
335	Ze willen niet meer met hem samenwerken en met een premier die zo impopulair is.	9.83
336	Zelfs twee van zijn oud-premiers hebben hem een mes in de rug gestoken.	6.25
340	De centrumpartijen worden steeds kleiner en de aan de flanken worden steeds groter.	6.72
341	Dat is in Frankrijk een nog groter probleem want het heeft geen traditie van compromissen en onderhandelen.	5.62
345	Laten we even kijken naar hoe de uiterste partijen al bij voorbaat aankondigen dat ze elke nieuwe regering gaan blokkeren.	30.34
348	Wat je ziet is dat door al dit spektakel dat de Fransen volledig het vertrouwen in de politiek zijn verloren.	6.11
350	Maar er zijn ook Fransen die zeggen: misschien moeten we gewoon een sterke leider hebben.	4.15
352	Op dit moment zegt een derde van de Fransen dat volgens een onderzoek.	73.7
354	En de Fransen die wel gaan stemmen kiezen voor radicaal links en radicaal rechts.	21.0
357	Je ziet dat de partij van Marine Le Pen, Rassemblement National veruit de grootste partij is.	30.36
358	Maar voor de rest is het zo verdeeld als er nieuwe verkiezingen zouden komen is het heel moeilijk om een meerderheid te vinden.	6.69
359	Je ziet ook dat de steun voor Macron vrij minimaal is.	8.91
360	De Fransen zijn Macron dus beu maar in Europa kijkt men een stuk positiever naar Macron.	13.02
362	Maar wat er nu gebeurt rond om Macron is zorgelijk voor Europa.	28.75
365	En Macron is de man die een beetje alles geregeld voor Europa.	5.81
367	En hij kijkt mee achter de schermen over de onderhandelingen over Oekraïne.	15.11
368	En hij wil weer een krachtig samenwerkingsverband met Duitsland.	4.21
369	Als je nu een instabiele president hebt is dat toch voor Europa heel lastig.	9.62
370	Als je het allemaal optelt ook de hang naar een sterke leider en het uitschakelen van het parlement en instabiele economische situatie dat klinkt toch heel zorgwekkend?	8.08
372	Ik heb al jaren de Franse politiek gevolgd en ik heb het nog nooit zo instabiel gezien.	3.88
373	Ik vraag me ook echt af als er nieuwe presidentsverkiezingen komen in 2027 en Macron er niet meer is, of het dan is opgelost.	17.58
374	Met president Le Pen bijvoorbeeld heb je hetzelfde verdeelde parlement.	38.03
375	Of de problemen dan worden opgelost vraag ik me echt af.	4.29
377	In de serie Buiten het Binnenhof kijken we hoe de Haagse verkiezingsthema's spelen in het land.	40.36
380	De energie- en klimaatdoelen worden vrijwel zeker niet gehaald.	19.45
382	Woningen en bedrijven kunnen niet worden aangesloten op het net.	62.94
383	Afgelopen week werd bekend dat maar liefst 14.000 bedrijven op de wachtlijst staan voor een stroomaansluiting.	84.43
386	In Arnhem gaan burgers en gemeente zelf op zoek naar oplossingen.	20.85
387	Alles was rond voor een zonnepark hier in Duiven bij Arnhem.	15.47
388	Een burgerinitiatief dat 11.000 huishoudens van stroom zou voorzien.	14.41
393	We hebben wel een vergunning maar we kunnen niet bouwen als we de stroom niet kwijt kunnen.	16.99
394	En vooralsnog kunnen we de stroom niet kwijt op het net omdat de netcongestie ons in de weg zit.	11.49
395	Even verderop in Arnhem worden nog wel zonnepanelen op de daken gelegd.	34.6
398	Dat heeft te maken met de verandering rondom zonnepanelen en teruglevering.	67.04
399	Energieleveranciers vragen nu een terugleveringvergoeding.	58.06
400	En we zien dat zeker in 2027 de voordelen van onze huurders en vooral specifiek huurders die weinig verbruiken dat het voordeel afneemt en er soms zelfs niet meer is of negatief uitvalt.	9.03
401	Ook de terugleverkosten zijn het gevolg van netcongestie.	33.99
402	Het stroomnet zit vol, en niet alleen voor zonnepanelen.	51.06
403	Ook bedrijven en woningen kunnen niet worden aangesloten.	37.95
405	En het vervelende is, als je dat wil oplossen met het uitbreiden van het stroomnet dan duurt dat ontzettend lang.	6.78
407	Het zou betekenen dat als je Het zou betekenen dat als je dat in heel Nederland wil doen dat een derde van de straten open moet er moeten duizenden transformatorhuisjes erbij.	69.37
408	We hebben duizenden extra technici nodig om dat de komende jaren aan te pakken.	42.07
410	Nee, die hebben wij niet want uiteindelijk is dat een schaarse expertgroep in heel Nederland voor veel bedrijven en instellingen.	5.62
412	De gemeente Arnhem is nu samen met de mensen achter het windmolenpark op zoek naar een oplossing voor de netcongestie.	38.35
414	Hier worden plannen gesmeed voor een eigen lokaal energie-net waarbij buren elkaar stroom gaan leveren.	6.89
415	Het plan is om hier het energiesysteem van de toekomst te gaan maken.	12.01
416	En dat betekent dat we met zonne-energie op de daken van de huizen zo veel mogelijk zonne-energie willen gaan opwekken die vervolgens tussen buren gedeeld wordt.	8.46
417	Dus degene die geen zonnepanelen hebben kunnen dan ook profiteren van de zonne-energie van die panelen.	20.71
418	En alles wat overblijft in de zomer slaan we op in de vorm van warmte in een warmteopslag.	4.25
421	In de winter kun je die warmte dan gebruiken om huizen te verwarmen.	90.91
422	Richard Kampers woont in de wijk en is wel geïnteresseerd in het plan.	7.47
423	Als zonnepaneelbezitter verdwijnt natuurlijk in de komende tijd de salderingsregeling.	33.91
424	Ook als je veel teruglevert, kan je tegen terugleverkosten aanlopen.	5.82
425	En met het systeem dat hier ontwikkeld wordt met het terugleveren aan buren of aan de warmteopslag kunnen we ervoor zorgen dat je nog wel een vergoeding kan krijgen voor de energie die je opwekt met je zonnepanelen.	23.8
426	Dan blijft het aantrekkelijk om zonnepanelen op je dak te zetten?	48.87
428	Zo gaat de wijk niet 100 procent zelfvoorzienend worden maar wat we berekend hebben, is het wel zo'n beetje 50 procent.	17.12
429	En dat heeft natuurlijk grote impact op ook het energienet.	14.43
430	Iedereen weet dat we nu met netcongestie te maken hebben.	28.87
431	Op het moment dat je 50 procent minder hoeft te sjouwen met energie en 50 procent minder afhankelijk bent van het landelijke net dan zorg je dat er heel veel minder verzwaard hoeft te worden.	66.42
432	En dus profiteren niet alleen mensen in Saksen Weimar er dan van maar eigenlijk alle belastingbetalers.	5.98
433	Lokale stroomnetten als oplossing voor de netcongestie.	88.72
434	Elders in Arnhem is een soortgelijk plan maar dan op grote schaal.	24.47
435	Dit duurzame bedrijvenpark wil de wijde omgeving van stroom gaan voorzien.	5.82
436	We hebben dus eigen opwek, we hebben die 20.000 zonnepanelen de windmolens achter mij, en we hebben ook nog andere innovaties die we kunnen inzetten daarvoor.	10.92
437	We hebben ook een oude gasturbine die we afgesloten hebben omdat we van het gas af wilden natuurlijk in Nederland.	51.17
438	Maar die kunnen we wel aanzetten voor een klein deel van het jaar waardoor we de pieken wegnemen en veel meer aansluitingen mogelijk maken dus eigenlijk netcongestie verhelpen, hier op het park maar ook voor de gemeente Arnhem volledig.	10.53
439	100 procent van de congestie die we verwachten in 2030 maar ook 10 procent van het probleem van Flevoland, Gelderland en Utrecht.	83.86
440	Het heeft een enorme impact om zo'n probleem te kunnen oplossen.	5.42
441	Hoe veelbelovend dit soort lokale initiatieven ook zijn ze kunnen niet zonder hulp van het Rijk.	4.86
442	Ik denk dat er lokaal, in wijken en buurten gewoon heel veel kansen liggen.	3.87
443	Maar als je dat met bewoners zonder een subsidie tot ontwikkeling wil brengen, is daar echt wel iets voor nodig.	8.89
447	Het politieke beleid heeft heel veel impact hierop.	11.16
448	Het is ook een nieuw ding, dus dat is heel erg fijn dat we dit samen kunnen opzetten met de netbeheerders.	4.56
449	Maar dat betekent wel dat we wel consistent beleid nodig hebben.	4.91
450	Je moet investeringen doen voor de komende vijf tot tien jaar om fabrieken te bouwen, innovaties te doen.	5.77
451	Dus een consistent klimaatbeleid is daar heel erg belangrijk in.	5.88
452	Ook voor de toekomst willen wij graag beleid voor de lange termijn, zodat we verstandige keuzes kunnen maken.	3.94
454	Ik denk dat zeker het wisselende beleid niet heeft geholpen om goede keuzes te maken, nee.	4.93
455	De bewoners van Saksen Weimar zitten intussen nog wel met vragen.	10.64
457	Ja, dan zullen weinig mensen daar heel veel voor voelen.	3.95
458	Je kan het natuurlijk belangrijk vinden om de energie duurzaam te gebruiken uit je eigen wijk maar als dat twee keer zo veel gaat kosten dan wat je nu betaalt dan zal daar heel weinig animo voor zijn, denk ik.	5.45
459	Je zou het ook uit principe kunnen doen voor het klimaat.	7.63
460	Ja, principes zijn goed, maar op een gegeven moment is dat niet haalbaar.	5.05
461	Misschien bij een heel klein deel maar je wil zo veel mogelijk mensen meekrijgen.	4.18
464	Dan is in de rechtbank Amsterdam de inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen een Italiaan die wordt verdacht van het verkrachten van een Ierse vrouw op straat op Koningsdag.	64.77
465	In het Justitieel Complex Schiphol is het hoger beroep in de zaak van de moord op Peter R. de Vries.	46.74
467	En morgen wordt bekend naar wie de Nobelprijs voor de Literatuur gaat.	20.53
474	Straks rond 23.15 is er nog het late NOS Journaal op NPO 1.	6.44