Nieuwsuur 🇳🇱

_id	69180cf97957c3340b138db1
url	https://npo.nl/start/serie/nieuwsuur/seizoen-2025/nieuwsuur_5262/afspelen
datetime	2025-11-08 21:30:00
description	Bedrijven in de problemen. Als Nederland niet oppast, vertrekt het ene na het andere industriële bedrijf naar het buitenland. Veel bedrijven in Nederland zitten in zwaar weer, zo waarschuwt de industrie. Een van de grootste problemen: de energieprijzen liggen in Nederland veel hoger dan in concurrerende landen. Maar dat niet alleen. Met al deze uitdagingen is de vraag: wat verwachten bedrijven van een nieuw kabinet? Te gast zijn drie grote spelers in de Nederlandse economie: Cindy Kroon, ceo van Vattenfall, Victor van der Chijs, voorzitter ondernemersvereniging Deltalinqs en Koos van Haasteren, ceo van Chemelot zijn te gast.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 Terwijl politieke partijen zich dit weekend bezinnen op mogelijke regeringsdeelname kijkt het bedrijfsleven gespannen toe.	7.44
1	Want de tijd dringt waarschuwden ze al eerder in de Rotterdamse haven.	11.11
4	Als we het nu niet doen, als we nu niet die maatregelen nemen dan laten we echt ontzettend veel liggen.	5.69
5	Ook in de chemische industrie is het code diep-donker-oranje.	46.21
6	Merken ze onder andere in Limburg waar steeds meer bedrijven hun heil over de grens zoeken.	5.37
7	We weten allemaal hoe dicht bij België is en hoe dicht bij Duitsland is.	15.89
8	En daar is de stroom gewoon 30% goedkoper dan bij ons.	80.7
12	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
13	De kaarten in den Haag zijn opnieuw geschud de verkenner is aan het werk en de lijsttrekkers worden als vanouds opgeroepen 'om over hun eigen schaduw heen te springen'.	5.74
14	Wat, althans volgens de voorspelling van verkenner Koolmees, niet voor de kerst gaat lukken.	4.9
16	Wat dat betekent voor het Nederlandse bedrijfsleven?	9.85
17	Welke kant gaat het op, en welke boodschappen heeft de top van de Nederlandse industrie voor Den Haag?	9.17
21	Victor van der Chijs, voorzitter Deltalinqs, bedrijven in de Rotterdamse haven.	11.43
24	Verkenner Koolmees gaat dit weekend 'nadenken en bellen' zei hij gisteren.	6.29
39	Een kabinet moet samenwerken met elkaar om dingen voor elkaar te krijgen.	7.17
42	Met elkaar samenwerken, stabiliteit, en continuïteit duidelijkheid en voorspelbaarheid.	4.09
44	En de kansen die er zijn niet door de vingers laten glippen.	4.29
47	Die zorgen bij u zijn er niet voor niets, laten we even kijken: Er zijn grote zorgen over Chemelot in Geleen.	34.22
49	De bedrijven op industriecomplex Chemelot zijn goed voor 30% van de Limburgse economie.	45.88
51	Als Nederland niet oppast, vertrekt het ene na het andere industriële bedrijf naar het buitenland.	11.67
53	Staat het sein voor Chemelot op groen, oranje of rood?	11.74
58	En ook de bedrijven in de Rotterdamse haven zitten in zwaar weer.	53.37
63	Nu er in een week tijd twee chemiefabrieken in Rotterdam de deuren sluiten is er best wel techniek.	12.07
64	Een van de grootste problemen: De energieprijzen liggen in Nederland veel hoger dan in concurrerende landen.	70.84
66	Bedrijven kunnen geen aansluitingen krijgen, je kunt niet snel genoeg vergunningen krijgen.	29.28
67	Het loopt dus aan alle kanten vast en dat is echt hartstikke zonde.	3.98
68	We hebben in Nederland de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in duurzame energie.	41.99
69	We gebruiken met z'n allen minder gas én we wekken samen steeds meer wind- en zonne-energie op.	80.02
70	Goed nieuws natuurlijk, maar dat brengt ook uitdagingen met zich mee.	4.12
71	Geen enkel bedrijf heeft zich gemeld voor de bouw van een nieuw windmolenpark in de Noordzee.	21.88
72	Dat de aanbesteding is mislukt, komt doordat bedrijven de bouw van windparken te riskant en niet meer rendabel genoeg vinden Met al deze uitdagingen is nu de vraag: Wat verwachten deze bedrijven van het nieuwe kabinet?	37.84
73	Dat zijn uw problemen, de gevolgen zien we in deze grafiek.	3.92
74	De productie in de industrie daalt sinds 2002, in totaal 3% met uitschieters in de basismetaal, de chemische industrie, de bouwmaterialen.	25.58
75	U als voorvrouw van een van de grootste energieleveranciers van Nederland.	18.98
76	Wat ging er in het vorige kabinet of kabinetten nou mis dat we hier aanbeland zijn?	12.08
77	Allereerst de energietransitie is heel ingewikkeld.	41.39
80	Veel problemen bekijken we los van elkaar praten er lang over en bediscussiëren: aan wie lag het?	5.04
81	Een als we geen keuze krijgen dan gaat de markt zelf keuzes maken.	5.68
82	En als het onzeker wordt of te duur, gaan we naar het buitenland.	3.81
83	Omdat het simpelweg niet langer concurrerend is om op deze manier met deze kosten in Nederland te opereren.	6.7
85	U zit wellicht met staatssecretarissen of ministers aan tafel.	3.88
88	Los van de namen er zitten bekwame ambtenaren in Den Haag.	8.57
93	Maar het kabinet moet gesteund worden door de Kamer voor een aantal beslissingen.	13.67
94	Ga ingrijpen in het stelsel hoe je op dit moment een belasting heft en netbeheerkosten doorbelast aan bedrijven en burgers, landen om ons heen doen dat anders.	22.39
99	Van der Chijs, u vertegenwoordigt 95% van de bedrijven in de Rotterdamse haven.	18.89
100	Als u met al die verantwoordelijkheid kijkt hoe het afgelopen week in Den Haag ging, wat ziet u dan?	5.55
105	Een breed kabinet, zoveel mogelijk steun in de Tweede Kamer.	7.43
106	En dat politici over hun eigen schaduw heen stappen en zeggen: we gaan het voor de komende 20 jaar met elkaar regelen.	4.67
107	Een plan voor de langere termijn toekomst van Nederland.	6.92
112	De linker en de rechterkant vinden het ingewikkeld om met elkaar samen te werken.	8.0
113	De Nederlandse industrie is de wedstrijd aan het verliezen.	70.97
117	1 partij wil dat brede middenkabinet met GroenLinks-PvdA niet.	38.97
119	Alle politici, ook de VVD moeten er van bewust zijn dat we met een andere manier met de industrie om moeten gaan.	23.83
120	Het verdienvermogen van Nederland neemt enorm snel af.	86.92
122	Daar wordt ook het onderwijs bijvoorbeeld van betaald.	11.74
124	We zijn bezig met een grote verbouwing van Nederland.	19.26
125	Dat kan niet steeds nieuwe afspraken maken om de vier jaar.	6.54
127	Van Haasteren, 200 bedrijven op Chemelot, een miljardenomzet.	19.93
131	Als je kijkt naar de dagdagelijkse praktijk die wij op Chemelot hebben.	3.9
132	Dan heb je niet behoefte aan visie maar behoefte aan daadkracht.	4.73
133	In het filmpje werd net gezegd over fabrieken die sluiten bij ons.	21.33
134	Dat zijn fabrieken die maken de grondstof voor nylon.	69.45
136	Die fabrieken zijn wereldwijd de meest milieuefficiënte fabrieken die je kunt voorstellen.	24.84
139	Dat zou je hier willen Dat zou je hier willen hebben.	4.23
140	Nike kan ongeveer 40 procent van zijn klimaatdoelstelling hiermee waarmaken.	47.63
142	Onder de druk van de kosten waar we het net over hadden.	3.65
143	En minder efficiënte fabrieken in Duitsland en Polen draaien door.	20.84
144	We hebben goud in handen en dat glipt ons door de vingers.	3.75
149	Dat gaat natuurlijk alleen maar duurder worden door de verduurzaming, de netverzwaring.	27.5
151	Het wordt duurder door de verduurzaming en de netkosten, zei u. Verduurzaming, dan kunnen de kosten naar beneden.	16.16
154	Maar het is een politieke keuze om de belastingen op deze manier te heffen.	4.76
155	En de investeringen in de netten door te belasten aan de bedrijven en de burgers die in het hier en nu leven.	6.58
157	Het is een investering in het verdienvermogen van het Nederland van de toekomst.	4.78
158	Als maatschappij moet je dan zeggen: het is een maatschappelijke opgave.	5.1
159	Uit algemene middelen moeten dus ook betaald worden.	7.71
161	We betalen nu belasting over je energie en daarmee wordt het betaald.	71.21
162	En u zegt eigenlijk: de gebruiker moet niet betalen maar alle belastingbetalers?	18.15
164	Begrijp me goed, er is al veel schade op dit moment door de problemen die er nu zijn.	5.18
168	Het is een investering die zich terug gaat verdienen de komende jaren.	4.15
169	En dat moet je ook doen, dat is een politieke keuze.	4.4
170	De pot algemene middelen staat niet onder de regenboog.	8.55
171	Als dat gebeurt, het begrotingstekort loopt uit de pas.	25.39
173	Je moet op een andere Je moet op een andere manier begroten.	3.98
178	Het gaat om het huishoudboekje van de komende 20 jaar.	5.43
182	Allerlei fabrieken, je zag met de cijfers, die sluiten.	4.66
188	Je moet zorgen dat er in de toekomst ook geld kan worden verdiend door die bedrijven.	4.55
189	Maar het is juist bedoeld om innovatie aan te jagen.	6.43
190	Als we het duurder maken, zeker gas, dan wordt het stroom en als dat duurder wordt, gaan ze misschien efficiënter werken.	7.22
191	De overheid moet de grote investering wellicht op zich nemen.	7.25
193	Shell en BP hebben biobrandstoffabrieken afgeblazen in Nederland.	63.82
195	Maar op basis van de kostenstructuren in Nederland kunnen ze niet concurreren.	10.95
196	Nederland raakt dus ook zo een deel van de voorsprong kwijt.	59.84
197	Er zijn ongetwijfeld meer bedrijven als die efficiënter werken is de roep om overheidsgeld niet nodig.	19.82
199	Iedere dag wordt er nog steeds efficiency winsten gehaald.	4.49
201	Innovatie is ook iets waar heel vaak naar verwezen wordt.	5.9
204	Dat is de politieke gedachte achter die hoge prijs.	3.92
205	Het klinkt alsof alleen de overheid iets moet doen.	8.61
206	Maar bedrijven doen ook ongelooflijk veel investeringen.	18.18
207	Vattenfall: 15 miljard investeren we in Europa, 4 miljard Nederland.	62.06
208	We hebben heel veel geïnvesteerd de afgelopen jaren.	10.46
209	Bezet een serieuze stap om Nederland in het waterstofavontuur te helpen.	6.83
213	Omdat we allemaal dat verdienvermogen veilig willen stellen.	4.71
214	Als u dit in Den Haag bespreekt, waarom loopt u dan tegen een deur aan?	6.4
215	Ik ben benieuwd wat de heren aanvullen, maar wat ik merk we kijken naar dossiers van half een invalshoek en een politieke partijkleur komt daar nog overheen.	4.35
219	Maar geen keuzes maken en alles een klein beetje doen is niks doen.	4.38
221	Laten we eens kijken hoe de hoofdrolspelers van de politiek van vandaag en morgen hier over praten.	4.29
222	Laten we mensen die een betere toekomst willen voor hun kinderen zien dat wij de aanjager kunnen zijn van die groene wereldeconomie.	9.06
223	Dus je schrapt die CO2-heffing, je zorgt ervoor dat die energiebelasting omlaag gaat.	90.43
224	Allemaal zaken die wij in ons verkiezingsprogramma doen en afgelopen jaar al hebben gedaan.	3.62
226	Maar kijk ook naar nettarieven of energiebelastingen.	7.55
227	Kijk, ik denk dat je in Nederland een industrie moet willen houden.	5.1
228	Dat is niet alleen voor werkgelegenheid, maar ook geopolitiek.	9.29
230	Het is aan ons om talentvolle ondernemers te laten zien dat dit de beste plek is voor startups en scale-ups.	4.69
232	Eerlijke spelregels en serieuze Europese alternatieven die ons bevrijden van de techreuzen uit China en Amerika.	4.81
233	Yesilgoz en Bontenbal wel in uw straatje Jetten met een vergezicht voor een ándere industrie, wat maakt u hier van?	10.22
235	Hij pleit voor innovatie, ook in de basisindustrie.	7.37
236	De basisindustrie is de basis van alle andere industrieën in Nederland.	32.64
238	Maar je moet wel de randvoorwaarden op orde hebben.	4.09
240	Het is geen kwestie van onwil maar het wennen aan het feit dat je in zo'n transitie bent dat je dingen tegenkomt die je van tevoren niet had bedacht moet je nu een aantal stappen zetten.	4.4
243	Iedereen ook kleinere bedrijven profiteren daarvan.	30.85
244	Voormalig ASML-topman en kabinetsadviseur Peter Wennink zegt: Doorgeslagen democratische besluitvorming is schadelijk voor de economie, eens?	53.14
246	We hebben met elkaar geconstateerd dat het vastloopt op dit moment.	3.87
247	In Nederland hebben we het poldermodel, heeft ons veel gebracht.	14.4
248	Maar in een tijd van transitie werkt het niet, het duurt te lang.	6.02
249	Maximale tijden moet je afspreken met elkaar zolang procedures mogen lopen.	4.42
250	Je bent nu acht jaar aan het plannen en twee jaar aan het bouwen, dat kan niet.	3.6
251	Dat het met allerlei procedures te maken en rechtszaken.	4.26
252	Dat kun je je in Nederland niet veroorloven, dan word je weggespeeld.	4.78
253	Rob Jetten zegt ook: niet alles hoeft in Nederland.	8.7
254	Maar moet bepaalde industrie Nederland vervuilen terwijl er anders in de wereld gloednieuwe fabrieken worden gebouwd.	11.62
256	Wat is er mis mee om als politiek te zeggen: misschien kan niet alles meer in het kleine land.	4.5
257	Het uiterste zuiden van Nederland ligt heel centraal in de Europese markt.	50.52
258	Ja, dat betekent dus als je een product neemt als kunstmest, een banaal product.	35.34
259	Europa importeert 15 miljoen ton kunstmest per jaar.	75.04
262	Het is heel belangrijk dat wij zelf de controle blijven houden over de moleculen, kritische moleculen die iedere dag ons leven mogelijk maken.	4.84
264	Als wij daar zelf niet afhankelijk van worden en die autonomie behouden hebben we ook regie over de verduurzaming daarvan.	5.83
265	Als we die industrie laten vertrekken worden we afhankelijk van andere mogendheden met hun eigen politieke agenda.	7.15
266	En dan is de vraag: hoe lang gaat het duren voordat je hier duurzame producten in de Europese markt gaat krijgen.	5.91
267	Een deel van de productie gaat naar het buitenland wordt daar minder schoon geproduceerd.	37.87
269	Wat wij zien is, in China wordt er in hoog tempo geïnvesteerd in de chemische industrie.	23.25
271	Wat zij in 20 jaar opbouwen dat laten we dan uit onze handen vallen?	7.46
273	Hier kan het schoon en efficiënt geproduceerd worden.	4.08
274	We begonnen met: de verkenner belt en vraagt naar uw grootste probleem.	3.62
275	Laten we eindigen met uw belangrijkste boodschap voor Den Haag.	3.57
276	Wat is nou één concreet ding wat, als er een kabinet zit ze meteen de dag na de bordesfoto voor u moeten doen?	13.13
278	Dan weet je ook wat je op de korte termijn moet doen.	3.91
287	Maar je ziet nu wat er gebeurt in de politiek: pleisters plakken.	3.55
288	Je wilt besluiten: wat is belangrijk voor Nederland, wat wil je behouden?	5.68
292	En misschien ook wel een suggestie voor de kijker: koop Europees en koop verantwoordelijke producten.	4.84
293	Ook voor Sinterklaas: koop Europees en koop verantwoordelijk geproduceerde producten.	8.61
298	Moet je wel op de korte termijn naar de belastingen en de netwerken gaan kijken.	3.97
299	En maakt het dan nog uit of het door het midden is of over rechts?	7.03
300	Vanuit het bedrijfsleven ben ik die discussie beu aan het worden.	4.33
305	Cindy Kroon, CEO Vattenfall, Victor van der Chijs voorzitter ondernemersvereniging Deltalinqs Koos van Haasteren, CEO Chemelot, dank!	7.04
309	De tornado raasde door een paar plaatsen in de staat Paraná, in het zuiden van Brazilië.	47.32
310	De tornado bereikte een snelheid van meer dan 250 kilometer per uur.	40.98
312	De autoriteiten waarschuwen dat het aantal doden nog kan oplopen.	33.64
313	En vrijwilligers komen te hulp met water en voedsel.	33.49
314	In plaatsen in de buurt zijn noodziekenhuizen opgezet om gewonden te verzorgen.	30.82
315	De Nationale Vuurwerkshow op de Erasmusbrug in Rotterdam gaat komende jaarwisseling niet door.	22.21
317	*Happy New Year, Happy New Year *May we all have a vision* Al 15 jaar knalt Rotterdam op deze manier het nieuwe jaar in.	4.19
318	Een alternatief voor het zelf afsteken van vuurwerk.	33.42
320	Maar de gemeente wil er, door de bezuinigingen, geen geld meer aan uitgeven.	26.33
327	Het was niet in de trend waar we nu in zitten: Andere steden die allemaal vuurwerk aan het organiseren zijn vanwege die openbare orde in navolging van Rotterdam, en dan stopt Rotterdam ermee.	71.59
328	Vuurwerkfans probeerden via een inzamelingsactie alsnog genoeg geld op te halen.	87.53
329	1,2 miljoen euro is er nodig, maar de teller bleef steken op 28.000.	7.97
330	En dus blijft het deze jaarwisseling stil op de Erasmusbrug.	4.15
331	Rusland heeft afgelopen nacht honderden drones en tientallen rakketten afgevuurd op Oekraïne.	87.46
334	Een paar drones raakten gebouwen, maar de meeste werden onderschept door het Oekraïense leger.	34.22
335	Eén van de Russische drones sloeg vanochtend in op een flatgebouw in Dnipro in Oost-Oekraïne.	80.36
337	In het negen verdiepingen tellende gebouw brak brand uit en werden verschillende appartementen verwoest.	15.24
339	Het Openbaar Ministerie en verdachten maken steeds vaker afspraken vooraf over de hoogte van de straf.	68.5
340	Dat kan sinds drie jaar en gebeurde tot nu toe 550 keer.	11.94
341	Vooral bij drugs- en fraudezaken, waar veel bewijs was tegen de verdachten.	17.58
343	In ruil voor strafkorting, ziet de verdachte dan af van een uitgebreide rechtszaak.	16.05
344	Wij besparen daardoor best veel tijd in de rechtspraak.	7.46
345	Dat kunnen we besteden aan andere typen zaken andere zaken die ook moeten worden afgedaan.	3.58
347	Hoeveel tijdwinst er precies is, is moeilijk te meten.	4.45
348	Maar volgens het OM zijn er zaken waar 10 dagen voor stonden, binnen 1 dag afgerond met zo'n deal.	13.11
349	In Den Haag is een plaquette onthuld ter nagedachtenis aan de Russische oppositieleider Navalny.	37.32
350	Het gedenkplaatje heeft een plek gekregen op een bankje pal tegenover de Russische ambassade.	6.17
351	Navalny was fel criticus van president Poetin en kwam vorig jaar om het leven in een strafkolonie.	44.77
352	Zijn weduwe Joelia Navalnaja onthulde de plaquette.	8.5
354	De partij heeft minder Kamerzetels, en krijgt daardoor minder subsidie.	29.95
355	De VVD denkt er over om hun eigen politici te verplichten om een eigen bijdrage in de kas te storten.	78.2
356	Wel een dilemma, zeggen ze zelf, omdat zo'n verplichting eigenlijk niet past bij een liberale partij.	6.22
357	De Chinese webwinkel Shein blijft toch online in Frankrijk.	55.13
358	De webshop raakte in opspraak, omdat er onder andere kindersekspoppen en wapens werden aangeboden.	10.83
359	De Franse regering wilde de website daarom blokkeren.	42.15
360	Maar omdat de producten inmiddels uit het assortiment zijn, gaat dat niet door.	4.79
361	En wat speelt er morgen: 's Avonds wordt in de Portugese synagoge in Amsterdam de Kristallnacht herdacht.	8.02
362	Duizenden Joden werden in Duitsland in 1938 door de nazi's vermoord, of opgepakt en naar concentratiekampen gestuurd.	58.99
363	En synagogen, Joodse winkels en huizen werden verwoest.	57.87
364	En voor 't eerst sinds 2020 vertrekt er een NASA-missie naar Mars.	24.98
365	De belangrijkste taak: Ze gaan 3D-beelden maken van de zonnewind rond Mars.	53.22
373	Meer nieuws in het Late NOS Journaal iets na middernacht op NPO 1.	4.49