Nieuwsuur 🇳🇱

_id	692cb2aabb77f162b3ee8d1a
url	https://npo.nl/start/serie/nieuwsuur/seizoen-2025/nieuwsuur_5280/afspelen
datetime	2025-11-30 21:30:00
description	Het nieuws met achtergronden, duiding en analyse.

 

Statements

idx	statement	score
1	Totdat ze echt zo ongeveer in het midden van de buik kwamen en naar rechts heen Ja, toen heb ik het echt uitgeschreeuwd van de pijn.	3.53
2	Dan wordt er gekozen voor een keizersnede, met verdoving uiteraard en dan voelt de vrouw toch pijn.	4.47
3	En dat gebeurt best vaak blijkt uit nieuw onderzoek.	11.88
5	Geen fysieke pijn, maar net zo goed last voor de mens achter de machine die AI-modellen traint.	6.02
6	En de Israëlische premier Netanyahu wordt al jaren vervolgd voor onder meer omkoping en fraude.	54.34
7	Waarom dient hij nou juist nu een gratieverzoek in?	12.87
8	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
9	De ingreep is vernoemd naar de Romeinse keizer Caesar en helemaal koninklijk blijkt het inderdaad niet altijd te gaan.	8.35
10	Uit nieuw internationaal onderzoek blijkt dat in 10 tot 15% van de gevallen vrouwen pijn ervaren tijdens deze keizersnee.	89.43
11	Ze 'voelen' de operatie en dat is uiteraard pijnlijk.	6.74
12	Omgerekend naar ons land, zouden elk jaar zeker 3000 Nederlandse vrouwen dit meemaken.	23.82
13	Ja, het moment wat ik kan herinneren, is dat ik daar lag en dat ik letterlijk heb gevoeld hoe het mes in mij ging, en dat ik toen heb uitgeschreeuwd van de pijn.	3.48
15	Ik weet dat ik toen heb gevraagd hoe lang het nog duurde.	3.59
18	Ellen en Dashni hadden pijn tijdens hun keizersnedes.	26.61
20	Het wordt niet geregistreerd en er is hier nooit onderzoek naar gedaan.	21.31
22	Liv Vreeman is gynaecoloog en spreekt namens de beroepsvereniging.	8.66
23	Er is net een studie dit jaar gepubliceerd die een metaanalyse heeft gemaakt.	26.43
24	Dus die heeft naar alle onderzoeken gekeken die pijn gemeten hebben tijdens keizersnedes.	42.31
25	En die komen op een percentage van ongeveer 10 à 15 procent.	15.68
26	Waarbij je moet zeggen dat er risicofactoren zijn voor meer pijn voelen.	5.91
27	Dat is bijvoorbeeld het krijgen van een niet-geplande of een spoedkeizersnede.	21.73
28	Het krijgen van een keizersnede als je nog een ruggenprik hebt van de bevalling dus als er extra pijnstilling door die ruggenprik gegeven wordt.	88.42
29	En als het ingewikkelder is of langer dan je op voorhand denkt.	4.24
30	Als het een geplande keizersnede is, dan kun je het makkelijkst kiezen voor Spinale anesthesie waarbij je met een richtingsnaaldje door de huid gaat.	74.62
31	En vervolgens met een spinale naald, die heel dun is, door dat richtingssnaaldje wat dieper gaat zodat je uiteindelijk in het diepere compartiment komt waar je twee of drie cc van een vloeistof kunt achterlaten.. die eigenlijk voldoende is om een hele operatie op te doen.	44.09
32	Xandra Schyns is anesthesioloog, gespecialiseerd in pijnbestrijding tijdens de bevalling.	71.05
33	Ook zij zegt dat niet precies duidelijk is hoe vaak in Nederland vrouwen toch pijn hebben tijdens de keizersnede.	86.76
34	De literatuur geeft heel uiteenlopende percentages, de onderzoeken die gedaan zijn.	14.99
35	Maar als je nou echt goed kijkt naar data die het meest passen bij onze Nederlandse praktijk dan wordt in een Amerikaanse/Canadese studie een percentage van 8% genoemd.	48.84
38	De bevalling was gaande en op een gegeven moment werd duidelijk dat bij Jip sprake was van fatale nood.	33.34
40	En dat betekende dat er direct een spoedkeizersnede moest plaatsvinden.	3.73
41	Werd er iets gezegd over wat voor pijn u kon voelen tijdens de ingreep?	7.9
44	Toen vroeg ik of dat een beetje vergelijkbaar was met als je je verstandskies laat trekken.	4.31
46	Het enige wat ik kon was gillen en schreeuwen en dat heb ik voor mijn gevoel echt een tijdje gedaan.	3.67
47	Ja, ik denk niet dat dat te omschrijven is, die pijn.	4.16
49	Ja, het eerste stuk ging eigenlijk oké totdat ze ongeveer in het midden van de buik kwamen en naar rechts heen.	3.51
51	Jip was geboren en ze lieten hem via dat doek aan mij zien.	7.15
52	Toen hebben ze gevraagd of zoon bij moeder op de borst mag maar ik zei nee tegen mijn kind die net geboren was, dat ik hem niet op me wilde.	9.92
53	Ja, dat vind ik heel erg, dat doet me echt heel veel pijn dat ik dat heb geroepen op dat moment.	3.97
54	Als tijdens een keizersnij een vrouw aangeeft toch pijn te voelen, wat doet u dan als anesthesioloog?	53.57
55	Als tijdens een keizersnee een vrouw aangeeft toch pijn te voelen, wat doet u dan als anesthesioloog?	49.15
56	Allereerst overleg met de vrouw en de gynaecoloog welke opties we hebben.	4.02
57	Komt het omdat ze druk als pijn ervaart omdat de gynaecoloog op dat moment een pijnlijke handeling doet of komt het omdat de anesthesie niet voldoende hoog zit of onvoldoende zou zijn?	66.34
58	Als dat het laatste geval is, dan kun je wat extra pijnstelling erdoorheen geven Als dat het laatste geval is, dan kun je wat extra pijnstilling erdoorheen geven en wat extra anesthesie erdoorheen geven en wachten.	5.66
60	Of je kunt infuusmiddeltjes geven die ook pijnstellend werken maar waardoor je wel wat suffer kunt worden en toch wel een deel mogelijk niet meer bewust gaat meemaken.	9.68
61	Hoe komt het dat er toch best een aanzienlijke groep vrouwen is die toch pijn zegt te ervaren tijdens de keizersnede?	25.05
63	We weten wel, uit de praktijk weten we allemaal dat er soms zodanig spoed is dat we in het belang van het kind doorgaan- en zorgen dat het kind zo snel mogelijk geboren wordt, dat dat een belangrijk factor is.	12.14
64	U zegt ook: Soms kan het zijn dat een vrouw druk als pijn ervaart.	79.66
68	Denkt u dat vrouwen die een keizersnede krijgen, dat weten dat 10 tot 15 procent van de vrouwen toch pijn ervaart?	81.38
69	Ik denk dat dat uitmaakt of de vrouw zelf een eerdere ervaring heeft.	4.96
70	Het zijn geen cijfers die we op de poli op dit moment bespreken.	6.81
72	Dat is ook Dat is ook omdat er sinds de laatste jaren gewoon veel meer ervaring is en er veel meer duidelijke cijfers zijn gekomen van hoe vaak het voorkomt.	9.95
73	Dus als we het over 10 of 20 jaar geleden hebben, dan waren het met name ook ideeën en ervaringen.	3.55
74	En de studie waar die 10 tot 15 procent uitkomt, die is dit jaar gepubliceerd.	26.65
75	Dus ik denk dat we steeds beter weten wat vrouwen ervaren.	4.57
76	Had u er ooit van gehoord dat mensen tijdens een keizersnee zoveel pijn hebben?	12.96
79	Nee, pas bij de terugkomdag van de yoga hoorde ik een vrouwtje die hetzelfde heeft ervaren.	6.15
80	En dat ik dacht van: Ja, je bent niet alleen, maar misschien moet je hier wel wat mee want dit is gewoon niet oké.	3.8
85	Ja, dat zijn ook gedachten die me uiteindelijk ook heel verdrietig hebben gemaakt.	4.09
86	Een keizersnede is een van de meest uitgevoerde operaties ter wereld.	86.27
87	Hoe kan het eigenlijk dat dat toch voor zoveel vrouwen best een pijnlijke ingreep kan zijn en dat we het daar helemaal niet over hebben in ons land?	12.79
88	Dat komt omdat we uitgaan van natuurlijke bevallingen.	87.76
89	En als er dan een keizersnede is die gepland is, dan kunnen we vrouwen daarop voorbereiden.	12.52
90	Maar vrouwen die vaginaal bevallen staan daar eigenlijk zelden of nooit bij stil.	45.14
91	Te weinig, in ieder geval, dat het ook kan ontaarden in toch wel een redelijke spoedkeizersnede.	4.34
92	Heeft het ook te maken met cultuur, dat we dit eerder nooit zo bespraken?	6.25
95	Ik denk dat wij in Nederland sowieso een cultuur hebben van niet zeuren en we gaan door en flink zijn.	5.19
96	En het feit dat vrouwen anders pijn beleven, moet je er ook voor uitkijken want er wordt vaak dan meteen gezegd dat vrouwen een beetje meer zeuren.	6.68
97	Nee, vrouwen hebben, denk ik, een hogere pijngrens dan mannen.	8.5
98	Dus als vrouwen melden dat ze pijn hebben, is er wel degelijk iets aan de hand.	14.73
99	En dat moet je ook serieus nemen, maar ons lichaam werkt gewoon anders dan een mannenlichaam.	8.45
100	En daar begint men nu pas echt aandacht voor te krijgen.	3.95
101	Het begint met voorlichting, dus dat je vrouwen voorlicht wat je inderdaad kan voelen en dat dat ook daadwerkelijk pijn kan zijn.	12.78
102	Dat je van tevoren ook al bespreekt welke mogelijkheden er dan zijn.	4.0
103	De Nederlandse Vereniging voor Gynaecologie wil nu een onderzoek naar hoe vaak pijn tijdens de keizersnede in Nederland voorkomt.	88.06
105	Zodat als achteraf een vrouw zegt dat ze pijn gehad heeft dat iedereen ook kan zien dat ze dat aangegeven heeft en wat daar als handeling op gedaan is.	24.06
106	Heeft u in het verslag van de operatie nog iets teruggelezen over de pijn die u heeft ervaren?	7.35
109	In de verslagen is alleen opgeschreven wat er feitelijk is gedaan en is gebeurd en aan medicatiebehoeftes toegediend.	17.58
110	Dus ja, daar hoort mijn beleving of mijn ervaring van de pijn of de emotie..	3.69
113	Ja, dat vond ik heel moeilijk om dat terug te zien want ik dacht: Dat is voor mij wel echt zo belangrijk in dit hele verhaal.	4.11
114	En nu staat de bevalling een soort van op papier, maar dit is helemaal weggelaten.	4.49
115	En het voelt gewoon alsof dat dan niet erkend wordt, dat dat zo is gegaan.	4.48
116	De Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie laat weten dat ze gezamenlijke landelijke afspraken willen opstellen over pijnbehandeling bij een keizersnede en werkt met de Beroepsvereniging voor Gynaecologie aan een nieuwe richtlijn.	45.69
117	Hij wordt gezocht door het internationaal strafhof in Den Haag voor oorlogsmisdaden.	12.5
118	Maar vanavond hebben we het over wat de Israëlische premier Netanyahu in eigen land boven het hoofd hangt.	8.37
120	Dat is uniek voor Israël: Een zittende premier die wordt vervolgd.	13.96
121	Ook uniek: Dat Netanyahu vandaag een gratieverzoek indient bij president Herzog.	16.24
122	De rechtbank is inmiddels een bekende omgeving voor Netanyahu.	24.0
123	Het proces tegen hem sleept zich al jaren voort, tot ergernis van de premier zelf.	5.89
124	Het Israelische OM vervolgt Netanyahu wegens vermeende omkoping, fraude en schending van vertrouwen.	46.94
125	Netanyahu zou bijvoorbeeld jarenlang sigaren en champagne hebben ontvangen van onder andere miljardair Arnon Milchan voormalig inlichtingenman en later filmproducent van onder meer Pretty Woman, Mr and Mrs Smith en Heat.	10.06
126	Volgens de aanklacht zette Netanyahu zich als bewindspersoon in voor Milchans belangen bijvoorbeeld rond een belastingvrijstelling.	17.48
127	Een andere beschuldiging is dat Netanyahu de belangen rond telecombedrijf Bezek zou hebben begunstigd in ruil voor positieve berichtgeving over hemzelf.	27.5
129	En nu wil hij dat het hele proces tegen hem gewoon stopt.	4.35
130	Dus heeft hij graatje gevraagd aan de president van Israël, Yitzhak Herzog.	6.89
131	Trump vroeg president Herzog vorige maand ook al om Netanyahu graatje te verlenen.	32.63
132	Trump vroeg president Herzog vorige maand ook al om Netanyahu gratie te verlenen.	35.68
133	Maar verschillende oppositieleiders zeggen dat Netanyahu eerst schuld moet bekennen voordat überhaupt sprake kan zijn van gratie.	35.68
134	Nasrah Habiballah, correspondent Israël en de Palestijnse gebieden.	10.27
136	In een schriftelijke verklaring noemt hij het een uitzonderlijk verzoek.	12.6
140	Netanyahu komt hier nu mee in het belang van het land, zegt hij.	25.03
141	Hij wil de verdeeldheid in de samenleving wegnemen.	4.83
142	Hij wil zijn tijd liever besteden aan het premierschap.	5.64
145	Maar hij wil ook gebruik maken van het moment nu dat president Trump zich hier zo mee heeft bemoeid.	15.01
146	In de Knesset heeft hij verzocht om gratie voor Netanyahu.	22.54
148	Hij hoopt dat hij de druk verhoogt op Herzog het zo voor elkaar kan krijgen.	4.63
151	Ja, het is inderdaad een instrument dat een Israëlische president in kan zetten.	11.27
153	Uitzonderlijk aan dit specifieke verzoek van Netanyahu is dat hij komt op het moment dat hij nog niet is veroordeeld.	32.11
156	Juridische experts zeggen dat het ook problematisch kan zijn.	24.03
157	Stel dat Netanyahu gratie krijgt dan kan het schadelijk zijn voor de rechtsstaat, zeggen de experts.	77.53
158	Dus het is niet verboden maar het zou wel uitzonderlijk zijn.	6.19
159	Maar ja, Netanyahu zegt: Als we dit doen, komt er rust.	11.58
163	Dat hij moet getuigen voor de rechter is pas sinds een jaar.	7.06
164	De eerste dag dat hij moest getuigen voor de rechtbank toen stonden er twee groepen buiten, voorstanders en tegenstanders.	5.78
167	De Israëlische samenleving is hierover erg verdeeld.	23.81
168	De aanhangers van Netanyahu zien het als een politieke heksenjacht.	40.78
169	Tegenstanders van Netanyahu hebben er jaren opgewacht.	9.5
170	Netanyahu zegt dat hij rust wil brengen en voor eenheid wil zorgen.	11.1
171	Het is de vraag of hij niet het tegenovergestelde doet.	5.07
173	Herzog heeft het op voorhand erover gehad, Trump zet hem onder druk.	19.33
176	Netanyahu is al eerder aan de macht gekomen op momenten dat niemand dat had verwacht.	15.49
178	Dus misschien lukt het hem om ook dit voor elkaar te krijgen.	4.61
181	Straks: Het smerige mensenwerk achter de race naar betere AI-systemen.	7.16
182	Nu eerst naar Amsterdam, waar al langer getwijfeld of er daar wel gevoetbald wordt.	3.85
185	De Eredivisie-wedstrijd tussen Ajax en Groningen is vanavond definitief gestaakt.	40.47
186	De harde kern van Ajax gooide tot twee keer toe extreem veel vuurwerk op het veld.	5.46
187	In de 6e minuut werd het duel voor het eerst stilgelegd.	5.57
188	In het vak achter het doel van Ajax was dit enorme vuurwerk losgebarsten.	10.72
189	De harde kern van Ajax, de F-side, deed dat ter ere van een overleden supporter.	7.16
190	Na drie kwartier begon de wedstrijd weer, en werd er opnieuw vuurwerk afgesproken.	5.49
192	De beslissing om niet meer te spelen is overleg met de burgemeester van Amsterdam genomen.	14.81
193	In Florida heeft een Oekraïense delegatie met de VS gesproken over het omstreden Amerikaanse plan om een eind te maken aan de oorlog in Oekraïne.	84.98
194	Namens de VS zaten onder meer speciaal gezant Witkoff aan tafel, Trumps schoonzoon Kushner en minister van Buitenlandse Zaken Rubio.	6.58
195	Eerder deze maand presenteerde Trump een 28-puntenplan om te oorlog tussen Oekraïne en Rusland te stoppen.	56.7
196	Het plan bevat punten die erg nadelig zijn voor Oekraïne en waarvan president Zelensky eerder heeft gezegd dat ze onbespreekbaar zijn.	63.8
197	Zo staat in het plan onder meer dat Oekraïne de hele Donbas moet opgeven.	61.91
198	Het onderzoek naar long-covid staat nog in de kinderschoenen.	66.78
199	Maar de pot van 40 miljoen voor dat onderzoek is bijna leeg.	13.77
201	Reden voor patiënten om naar het Malieveld te gaan om aandacht te vragen voor mensen met soortgelijke infectie-aandoeningen.	21.13
202	Op dit moment om dan te stoppen betekent eigenlijk dat al die onderzoekers die vanuit die verschillende vakgebieden gekomen zijn om long covid-expert te worden, als het ware die zullen noodgedwongen teruggaan naar hun eigen disciplines.	10.03
203	En wat betekent dat voor de eerste stappen die nu in dat long covid-onderzoek zijn gezet?	17.9
206	Dat zijn altijd beginnetjes, dat komt op die manier stil te liggen.	4.25
207	Als we deze bevindingen niet kunnen omzetten in behandelingen of in diagnostiek voor patiënten dan heeft het uiteindelijk ook geen waarde voor de patiënten zelf.	7.8
209	Ze staan symbool voor de chronische patiënten die te ziek zijn om hier te komen.	81.07
210	Zij die er wel zijn dragen mondkapjes uit angst voor besmetting.	89.79
211	Het kan voor ons zelfs blijvende schade veroorzaken om hier überhaupt vandaag te zijn, ja.	5.93
212	Het protest gaat niet alleen over long covid maar ook over andere infectieziekten met langdurige klachten zoals lyme, sepsis, Q-koorts en ME.	65.43
213	Die ziektes zijn ook zoveel onbekender dus het is zo belangrijk dat ook zij meegenomen worden en niet in een schaduw komen te staan.	6.71
214	Wat ze gemeen hebben is dat er nog steeds geen werkend geneesmiddel of effectieve behandeling voor is.	13.23
215	En dat daardoor het uitzichtloze leven van veel mensen nog uitzichtlozer wordt.	5.31
216	Het Amerikaanse Congres begint een onderzoek naar het Pentagon.	41.93
217	Naar aanleiding van berichtgeving van de Washington Post.	8.96
218	Volgens die krant gaf de Amerikaanse minister van Defensie Hegseth opdracht om alle opvarenden van een drugsboot om het leven te brengen.	63.28
221	Waarop nog een raket werd gestuurd om hen te doden.	21.83
222	Dat was, nadat Hegseth opdracht had gegeven iedereen aan boord te doden.	10.97
223	Volgens deskundigen is dit mogelijk een oorlogsmisdaad.	16.29
224	Paus Leo is in Beiroet, voor zijn bezoek aan Libanon.	8.98
225	Het is onderdeel van zijn eerste buitenlands reis als paus.	7.14
226	Leo wil de dialoog tussen religies versterken maar ook aandacht vragen voor stabiliteit in deze regio vol conflicten.	6.23
227	In Udenhout, bij Tilburg, is gisterenavond een trein op een auto gebotst.	60.2
228	In de auto zat een moeder met haar baby, die raakten beide lichtgewond.	85.5
229	Het lijkt erop dat er in de auto van de bestuurder iets niet goed is gegaan.	5.72
230	Toen de slagboomlampen aangingen wilde ze stoppen, maar ze kwam toch op de rails terecht.	4.26
232	Vragen die gesteld werden bij de aanleg van spoorlijnen van elektriciteitsnetwerken en nu ook bij de ontwikkeling van AI.	12.42
233	Vooral omdat daarvan nog maar de vraag is hoeveel vooruitgang het eigenlijk brengt en AI-bedrijven hun uiterste best doen om wat het ons kost verborgen te houden.	16.53
235	Stroom, water, maar het kost ook mensen om AI te trainen.	84.58
236	Hij was een mens achter de machine: Mophat uit Kenia vertelt dat hij, via een tussenbedrijf, werkte als trainer van ChatGPT.	8.89
237	De tech-bedrijven willen niet dat hun chatbot schadelijke inhoud genereert.	87.64
238	Daarom moest Mophat, naar eigen zeggen, schadelijke zaken labelen zoals haatzaaien, geweld, en seksueel misbruik.	25.01
239	Mophat werkte vanuit dit bedrijventerrein in de hoofdstad van Kenia, Nairobi.	10.1
240	Het is een van de steden in Afrika waar mensen voor grote Amerikaanse tech-bedrijven werken.	19.24
241	Het werk dat mensen zoals Mophat doen, is cruciaal.	5.37
243	Hij wordt paranoïde, begint mensen te vermijden en verliest z'n libido.	90.89
244	Mophat is inmiddels betrokken bij een Afrikaanse vakbond voor content moderators en data-labelers, en spreekt over de hele wereld over zijn ervaringen.	6.62
245	De grote tech-bedrijven gebruiken dus vaak tussenbedrijven die mensen inhuren voor dit soort werk.	23.99
246	Die tussenbedrijven zitten veelal in het Westen en hun werknemers in landen met lagere lonen overal ter wereld, zoals in Afrika.	14.07
247	Dit kaartje van een NGO die samenwerkt met een Afrikaanse vakbond van content moderators illustreert hoe de lijnen lopen, al is dat beeld waarschijnlijk niet compleet.	5.81
248	Volgens de NGO zijn dit soort outsourcingbedrijven in tientallen Afrikaanse landen actief.	18.33
249	De manier waarop AI-bedrijven omgaan met mensen als Mophat, staat volgens Karen Hao voor meer.	19.83
250	Ze vergelijkt de AI-bedrijven in haar boek met de wereldwijde koloniale rijken van vroeger.	27.1
251	Het bedrijf waar Mophat voor werkte, doet al een paar jaar geen werkzaamheden meer voor ChatGPT.	8.43
252	Mophat worstelt nog steeds met zijn mentale gezondheid.	87.74
253	OpenAI zegt tegen ons dat ze voldoende mentale begeleiding bieden.	68.99
255	Het uitgebreide interview met Karen Hao vind je op onze website en ons YouTube-kanaal.	6.12
257	Dan begint het driedaagse staatsbezoek aan Suriname van koning Willem-Alexander en koningin Maxima.	8.45
258	De laatste keer dat er een Nederlands staatshoofd naar Suriname ging was in 1978: Zijn oma, koningin Juliana.	9.77
259	Het Nationaal Burgerberaad Klimaat komt met z'n eindadviezen aan overheid en samenleving.	19.45
260	Dat Klimaatberaad bestaat uit 175 willekeurig gekozen Nederlanders uit alle provincies met verschillende achtergronden en meningen over klimaatbeleid.	14.04
262	Er is weinig bewolking, het koelt af naar 0 tot 5 graden.	41.18
264	Daarna raakt het vanuit het westen bewolkt en gaat het regenen.	23.86
266	Straks nog een Laat journaal, ook met Jeroen, om 23.15 uur op NPO 1.	5.18