Nieuwsuur 🇳🇱

_id	69389282bb77f162b3bd5518
url	https://npo.nl/start/serie/nieuwsuur/seizoen-2025/nieuwsuur_5287/afspelen
datetime	2025-12-09 21:30:00
description	ASML leverde aan militair onderzoeksinstituut in China. ASML heeft vorig jaar een essentieel onderdeel voor een chipmachine verkocht aan een militair onderzoeksinstituut van één van China's belangrijkste defensiebedrijven, CETC. Mark Schrader is in de studio, net als geopolitiek-expert Rem Korteweg van Clingendael. * Overgewicht kinderen. Kinderartsen slaan alarm vanwege een forse toename van het aantal kinderen met (ernstige) obesitas. Kinderartsen in Amsterdam, Rotterdam en Den Bosch zien ook een verdubbeling van de wachtlijsten bij de obesitaspoli en een vervijfvoudiging van het gebruik van medicatie ter behandeling van obesitas.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 Chipmachine-onderdelen van ASML die bij dit soort bedrijven in China belanden, ontdekten wij.	27.51
3	Waarom hebben steeds meer kínderen ernstig overgewicht?	85.86
14	En wat is in de grondwet belangrijker: religieuze scholen of het discriminatieverbod?	29.84
15	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
16	Maar we beginnen met de Oekraïense president Zelensky.	26.39
17	Hij staat onder druk om te reageren op het vredesvoorstel van de Verenigde Staten.	10.04
20	Zelensky zegt vandaag dat hij bereid is tot het organiseren van verkiezingen in oorlogstijd.	27.24
21	En hij geeft aan dat hij het parlement van Oekraïne gaat vragen.. om daar ook voorbereidingen voor te treffen.	31.58
23	Zo wil hij veiligheidsgaranties van Amerika en de Europese landen.	6.46
24	Hij zei dat via een Whatsapp-audiobericht in een groep met journalisten.	9.68
25	Zelensky komt vandaag met de suggestie van verkiezingen omdat president Trump in een interview bij Politico kritiek had op de Oekraiense democratie.	67.25
27	Was dit de aanleiding voor Zelensky om die stap te nemen?	24.78
29	Zelensky heeft altijd gezegd dat hij geen beletsel wil zijn voor de vrede.	25.17
30	Poetin heeft altijd gezegd dat hij geen vrede wil ondertekenen met Zelensky.	63.12
31	Poetin heeft een stelling geplaatst bij Trump: Zorg dat Zelensky verdwijnt.	67.27
33	Zelensky zegt, dat ben ik wel, laat maar verkiezingen komen.	15.03
34	Een uitgelezen gelegenheid voor de Russen om de Oekraïners uit elkaar te spelen.	18.45
36	Als je Zelensky beluistert, noemt hij het uitvoerbaar.	21.03
37	Maar hij zegt dat de partners wel voor veiligheid moeten zorgen.	13.95
38	Is totaal geen sprake van, het land wordt permanent aangevallen.	8.39
39	Dus gaan die bondgenoten dat op de grond handhaven?	7.25
42	Het is in de Oekraïense wet verboden om tijdens oorlog verkiezingen houden.	88.8
44	Zelensky heeft parlementariërs opgedragen om morgen te komen met wetsvoorstellen om verkiezingen mogelijk te maken.	59.58
47	Bij de verkiezingen werd het een thema na onderzoek van Nieuwsuur naar reformatorische en islamitische scholen.	10.14
48	Die dragen soms boodschappen uit die botsen met de democratische basiswaarden.	5.47
49	Bijvoorbeeld over homoseksualiteit of gelijke rechten tussen man en vrouw.	22.2
50	Een meerderheid van de Tweede Kamer wil nu dat het kabinet onderzoekt hoe artikel 1 van de grondwet, waarin staat dat iedereen recht heeft op gelijke behandeling nooit geschonden kan worden door de religie van een school, geregeld in artikel 23.	45.96
51	Het is een strijd van meer dan 100 jaar oud, die oplaaide bij de afgelopen verkiezingen even weg leek, maar nu weer helemaal terug is.	4.36
54	Hoe kun je ervoor zorgen dat ieder op school zichzelf mag zijn hoe kan je dat het onderwijs dat uitvoert volgens artikel een.	9.66
55	Tijdens de campagne vroeg Nieuwsuur Bontenbal naar de kwestie.	10.4
56	Je moet het scholen gunnen als hij het als religieus standpunt zien als gebeurt dat met het andere.	10.88
58	Vandaag ging men er in de kamer soms met gestrekte benen in.	3.71
60	De VVD vraagt de vrijheid van onderwijs ondergeschikt te maken aan het gelijkheidsbeginsel.	84.09
63	Als we het verschil in opvattingen niet meer durven te verdragen deze motie is ongrondwettig en niet liberaal.	4.83
65	Zeker, maar je mag niemand uitsluiten om zichzelf te zijn omdat vanuit een geloofsovertuiging belangrijk is.	5.09
67	Wat vinden die ervan dat hun kersverse onderhandelingspartner VVD dit nu zo doorzet?	35.63
68	De VVD heeft wel even gecheckt bij het CDA of die partij het bezwaarlijk vond dat ontving vandaag instelling kwam.	50.03
71	Bontebal heeft de verkiezingen ermee verloren, zou je kunnen zeggen.	14.41
72	Je ziet dat de partij het een beetje klein probeert te maken.	4.02
74	Maar de kleine christelijke partijen maken het juist groot.	6.5
75	En die partijen kunnen ook nodig zijn bij een minderheidskabinet.	4.6
78	Hier stond er dat het kabinet moest onderzoeken op welke manier artikel een altijd voorrang heeft in het onderwijs.	38.08
80	Die vonden dat de Kamer de grondwet niet per motie kan wijzigen.	35.71
82	De vraag is dus wat weegt zwaarder, het gelijkheidsbeginsel of de vrijheid om een religieuze school op te richten.	6.12
84	De VVD wil weten in hoeverre de overheid in dit geval de inspectie, kan ingrijpen op scholen waar dat waar dat te erg schuurt.	72.57
85	Dat kinderen bijvoorbeeld niet hand in hand mogen lopen.	23.55
86	Dat de inspectie wellicht ruimere bevoegdheden krijgt.	5.0
90	Dan is er ook een nieuwe beoogd informateur, Rianne Letschert de bestuursvoorzitter van de Universiteit Maastricht.	5.83
95	D66 zeggen dat ze daarvoor bewust gekozen hebben omdat het over de inhoud moet gaan.	29.25
101	Degenen die dat met haar deed, was laaiend enthousiast over haar.	3.91
102	Toen was ze heel goed in staat om partijen erbij te betrekken.	4.09
105	Haar opdracht is om voor eind januari klaar te zijn.	5.82
107	Het is hét Nederlandse bedrijf in het oog van zo'n beetje elke geo-politieke storm: ASML.	7.1
109	Een bedrijf waar continue het vergrootglas op staat, ook vanavond.	3.7
110	Want uit onderzoek van Nieuwsuur, op basis van vertrouwelijke informatie van ASML blijkt dat het opvallende klanten heeft.	26.67
111	Zo verkochten ze vorig jaar een onderdeel aan een militair onderzoeksinstituut van één van China's belangrijkste defensiebedrijven.	15.13
112	En een hele chipmachine aan een quantum-onderzoeksinstituut.	6.21
113	Terwijl geheime diensten daar nou juist voor waarschuwen.	4.25
115	Rem Korteweg, u bent geopolitiek expert bij Clingendael.	7.99
116	ASML doet al decennia zaken met China, wat is hier nu zo opvallend aan?	43.13
117	China is een heel belangrijke afzetmarkt voor ASML.	28.54
121	ASML heeft al veel typemachines geëxporteerd naar China.	54.06
122	ASML heeft al veel machines geëxporteerd naar China.	33.17
128	ASML is een van de belangrijkste bedrijven van Europa zo niet van de wereld.	67.81
129	Staat in het brandpunt van de politieke strijd tussen de VS en China.	6.52
130	Alles wat ASML doet is van groot geopolitiek belang.	11.23
131	Zeker als het blijkt dat het bedrijven zijn die gelieerd zijn aan defensie.	11.28
133	Een paar jaar geleden hebben de Amerikanen druk uitgeoefend op de Nederlandse regering waarna ASML bepaalde producten niet aan China kon verkopen.	42.28
136	We hebben de klanten van ASML in China dus bekeken en voorgelegd aan verschillende deskundigen.	7.42
137	Het Amerikaanse platform Wirescreen bijvoorbeeld, dat onderzoek doet naar Chinese bedrijfsstructuren.	46.56
138	De klant die de meeste vragen oproept is het 24e onderzoeksinstituut.	7.78
139	Uit de data van Wirescreen blijkt het te gaan om een dochterbedrijf van het militaire elektronica-concern CETC.	19.45
142	Het bedrijf maakt de technologie die is terug te vinden in raketten en drones.	43.35
143	CETC heeft daarvoor allerlei onderzoeksinstituten, waaronder dus nummer 24, een klant van ASML.	9.74
144	Volgens de Chinese overheid is CETC een van de grote militair-industriele concerns van het land.	52.88
145	Volgens hun eigen brochure bevindt zich in het instituut het enige nationale laboratorium voor militaire computerchips in China.	13.27
146	Het instituut werkte volgens een lokale overheid ook mee aan het Chinese ruimtevaartprogramma.	19.12
147	Chips gemaakt door het instituut werden volgens Chinese media in 2020 gebruikt voor de Beidou-3-satellieten.	27.96
148	Met die satellieten wordt de Chinese tegenhanger van GPS aangedreven.	73.47
149	Beidou wordt gebruikt voor civiele toepassingen maar ook door de Chinese krijgsmacht.	9.81
150	Uit ons onderzoek blijkt dat ASML ook producten verkocht aan chipmakers Si En, GTA en SMBC.	18.51
151	GTA is in handen van CEC, een enorm technologiebedrijf.	19.5
152	Volgens de Chinese overheid is CEC, net als CETC een van de grote militair-industriële concerns van het land.	51.68
153	En juist over dit soort bedrijfsconstructies heersen zorgen bij de MIVD lezen we in een eerder jaarverslag.	19.93
154	Twee klanten van ASML staan op Amerikaanse sanctielijsten.	39.65
155	In de andere gevallen gaat het om de moederbedrijven die gesanctioneerd zijn in de Verenigde Staten.	15.97
156	De VS brengt deze bedrijven in verband met de Chinese krijgsmacht.	55.07
157	Relevant om daar te benoemen is natuurlijk het hele military-civil-fusion-beleid.	8.88
158	En dat beleid is erop gestoeld dat militaire innovatie kan leren van civiele innovatie en vice versa.	33.96
159	En dat maakt het soms ook lastiger om in te kunnen zien of je echt met een civiel bedrijf te maken hebt of met een civiele universiteit of dat er mogelijk toch defensielinks ergens aan zitten.	5.27
162	Vooral omdat duidelijk wordt dat het moeilijk is om onderscheid te maken over of een bedrijf civiel is of militaire doelen heeft.	6.85
163	En het hele Chinese bedrijfsleven is dienend aan de nationale ambities van de Chinese overheid.	6.93
164	Die heeft duidelijke ambities om zelf chip machines te maken om zelf geopolitiek ambities uitvoeren.	5.27
167	Zijn ook een bedrijf tegengekomen dat een volledige machine van ASML heeft ontvangen.	21.83
168	Niet de allernieuwste technologie maar wel een waarmee je hoogwaardige chips kunt maken.	5.82
171	Die machine ging naar een onderzoeksinstituut voor kwantumtechnologie.	8.99
172	Een techniek om heel nauwkeurige metingen te verrichten.	4.59
175	Onze militaire en veiligheidsdienst waarschuwde in hetzelfde jaar dat die machine geleverd werd voor die Kwantummachine.	11.34
177	Nee, we hebben het tegenwoordig vaak over de impact van AI.	50.97
179	Kwantum technologisch de volgende technologische sprong voorwaarts.	3.77
180	Overheden hebben er veel voor over.. Om de potentiële kracht van kwantum technologie te beheersen.	4.55
181	Niet vreemd om te waarschuwen voor de risico's voor als China dat in handen krijgt.	7.1
184	Met zo'n computer zou je alle onderzeeboten ter wereld kunnen beluisteren.	4.85
185	De geheime capaciteit van F35's kan onderuitgehaald worden.	12.52
187	Mag dat zomaar naar het buitenland geëxporteerd worden, zeker naar China?	14.86
188	ASML doet niets verkeerd, voor zover wij kunnen vaststellen.	7.94
190	Erg gelden exportregels, maar niet voor alle onderdelen.	7.9
191	Voor veel onderdelen van die chipmachines gelden exportrestricties.	15.92
192	Het is namelijk gevoelige technologie en de overheid wil weten waar die naartoe gaat.	8.96
194	Goederen die voor zowel civiele als militaire toepassingen gebruikt kunnen worden.	6.7
195	Dual-use-goederen kunnen militair gebruikt worden maar worden in de regel ook civiel gebruikt door het bedrijfsleven.	26.89
196	En ook daarop is bij uitvoer controle want we willen niet zomaar dat die goederen in handen van regimes komen die we daar niet mee vertrouwen.	8.61
197	Belangrijk uitgangspunt hierbij is de Europese dual-use-verordening.	14.98
198	Staat een product op deze lijst, dan moet een bedrijf, in dit geval dus ASML een exportvergunning aanvragen bij de douane.	25.6
199	Het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt hierover: Maar er zijn ook veel onderdelen voor chipmachines die niet op deze lijst staan en waarvoor geen restricties gelden.	22.87
200	En dat betekent dat bedrijven die onderdelen mogen exporteren zonder dat er een vergunning voor hoeft te worden aangevraagd.	19.0
203	Kijk, voor militaire toepassingen is het vaak minder belangrijk dat je helemaal aan het randje zit van wat technologisch mogelijk is.	6.41
205	Voor militaire toepassingen is betrouwbaarheid en robuustheid veel belangrijker.	4.88
206	Dus als je een wapensysteem ontwerpt, dan heb je liever een chip van 20 jaar oud waarvan je weet dat je er altijd aan kunt komen, dat je precies weet wat hij doet dat hij betrouwbaar is, ook onder gevechtsomstandigheden.	5.98
207	En dat gebeurt dus ook met oudere machines van ASML waar ook nog steeds onderhoud en ook nog steeds wisselstukken voor nodig zijn en die ook nog steeds worden geleverd.	4.55
208	Het ministerie van Buitenlandse Zaken wil niet reageren op de individuele klanten.	16.62
209	Wel laat het ministerie ons weten dat niet voor alle onderdelen in een chipmachine een exportvergunning nodig is.	47.97
211	Het 24ste onderzoeksinstituut van het Chinese defensiebedrijf CETC ontving vorig jaar dus een onderdeel van ASML.	19.38
212	Wij hebben dat product, een zogeheten reticle, voorgelegd aan vier deskundigen.	5.27
213	Een van hen is Henk van Zeijl, ingenieur aan de TU in Delft.	8.26
216	En op zo'n plaat kun je dus hele fijne structuren zien.	3.85
217	En die structuren worden dus in de chipfabrikage gebruikt om laagjes in de chip te definiëren.	8.3
218	En in de afregelprocedures worden gelijksoortige structuren gebruikt om de machine af te regelen.	5.34
219	Want we praten over afmetingen, toleranties, van een miljoenste deel van een millimeter.	8.61
220	En heel snel bereik je al de grenzen van de specificaties van je machine- dus dan moet je 'm opnieuw afregelen.	3.64
221	Voor dit product is dus geen exportvergunning nodig, blijkt uit ons onderzoek.	38.24
222	Het staat niet op de Europese dual-use-verordening en valt niet onder Nederlandse exportmaatregelen.	50.7
223	Volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken is het geen noodzakelijk onderdeel.	14.2
226	Zonder reticles kan je de machine niet goed afregelen.	15.6
227	De regels die zijn opgesteld, die zijn er toch juist om te voorkomen dat dit soort producten in de halfgeleide-industrie eindigen bij bedrijven die banden hebben met de Chinese defensie-industrie?	39.59
228	Militair uitgebruik bij China is natuurlijk niet de bedoeling, nee.	42.7
229	Je ziet dus dat Nederlandse onderdelen terecht komen bij Chinese defensiebedrijven Je ziet dus dat Nederlandse onderdelen terecht komen bij Chinese defensiebedrijven ondanks dat er wel export-regels zijn?	22.9
230	Het ministerie van buitenlandse zaken zegt dat niet alle onderdelen strategisch zijn.	10.12
231	De man in het filmpje zegt dat dit onderdeel dat dus wel is.	27.58
236	De veiligheidsdienst noemde China een systeemrivaal van Nederland in een adem met landen als Rusland.	80.4
237	Waarom staat niet elk onderdeel op zo'n exportverbodlijst?	24.45
240	Er is een spanningsveld tussen openheid en nationale veiligheid.	8.23
246	Dit jaar is de wereld opgeschrikt door het feit dat China een AI applicatie heeft gelanceerd waarvan experts zeiden dat dat niet kon bestaan zonder de meest geavanceerde chips.	81.8
247	Dus onderschat het Chinese innovatievermogen nooit.	5.22
248	Je zou internationaal met andere landen afspraken kunnen maken.	4.42
251	Daarin zitten landen die afspraken maken over technologie die zowel civiel als militair gebruikt kan worden.	20.58
253	In het kader van dat verdrag kan zien is 2022 niet meer worden afgesproken.	10.94
254	Wat gebeurt er als je het ministerie van buitenlandse vraagt hoe ze er verder mee omgaan?	15.05
256	Het ministerie laat het volgende weten: dus wordt vervolgd volgens mij.	22.73
257	Klinkt alsof ze een deur openhouden voor aanpassing.	3.74
259	Straks: de alarmbellen die afgaan bij obesitaspoli nu steeds meer kinderen de wachtkamers vullen - die ook heel jong zijn.	90.1
261	Apothekers zijn niet blij dat een belangrijke groothandel voor medicijnen stopt met de levering van bloedverdunners van het merk Eliquis.	84.88
262	Omdat het erg schadelijk kan zijn voor patienten, zoeken apothekers nu zelf een oplossing.	35.47
263	Het gaat om bloedverdunners gemaakt door een Amerikaans bedrijf.	73.1
264	En dat bedrijf heeft opdracht de winsten te vergroten.	13.68
266	Daardoor blijft er minder over voor de groothandel om dit medicijn aan de Nederlandse apotheken te verstrekken.	74.84
267	De Nederlandse groothandel Mosadex wil het niet meer leveren als ze er minder winst op kunnen maken.	54.54
268	Dit is een onderdeel van het spel wat er nu gespeeld wordt tussen de fabrikant en de groothandel waar de patiënt en de apotheker de dupe van zijn.	4.01
269	Overschakelen op een andere bloedverdunner is lastig kost tijd en werkt voor een aantal patiënten helemaal niet.	89.94
270	De apothekers werken nu samen om problemen voor patiënten te voorkomen.	61.22
271	Wat we zien is dat apothekers onderling elkaar helpen doordat de apotheker die bij een andere groothandel zit wat meer bestelt en dat doorlevert aan zijn collega die bij deze groothandel zit.	72.37
272	Eigenlijk mag dat niet, want de apotheker is geen handeler.	17.72
273	Maar ja Ik heb vaker gezegd dat apothekers dagelijks wet- en regelgeving overtreden om mensen maar van hun medicijnen te voorzien.	48.73
275	Over een half jaar lost het probleem zich vanzelf op.	4.99
276	Want dan is het patent op de bloedverdunner verlopen en kan niemand er meer veel aan verdienen.	24.99
277	In Australië is het verbod op sociale media voor kinderen tot 16 jaar ingegaan.	82.01
278	Platforms als TikTok, YouTube en Snapchat moeten de accounts van kinderen verwijderen anders riskeren zij boetes tot zo'n 28 miljoen euro.	71.44
280	Sociaal isolement, slecht slapen en te weinig beweging.	85.14
281	Het zijn een paar van de problemen waarmee veel kinderen te maken krijgen door het veel gebruikmaken van sociale media.	66.04
282	En daarom komt de Australische regering nu met het verbod.	66.79
283	Net op het moment dat in Australië de zomervakantie op het punt staat te beginnen.	4.7
284	Voor veel Australische kinderen zijn dit tips van een oude man die er niets van begrijpt.	8.79
285	De Australische regering houdt het overstappen van jongeren op andere sociale media in de gaten en zegt zo nodig in te grijpen.	78.94
286	In Spanje leggen artsen voor vier dagen het werk neer.	78.72
287	Dit uit onvrede over de geplande aanpassingen in de gezondheidszorg.. omdat ze volgens hen niet ver gegnoeg gaan.	8.39
290	De artsen zijn boos over de plannen van het ministerie.	46.14
291	Daarin staan aanpassingen van de regels voor zorgpersoneel.	11.28
293	Zij eisen betere voorwaarden, onder meer rond werkuren en contracten.	6.8
294	De gevechten tussen Cambodja en Thailand breiden zich uit.	38.01
295	In het grensgebied zijn er raketbeschietingen en luchtaanvallen.	40.37
296	Het conflict draait om een gebied met tempels langs de grens dat beide landen al decennia claimen en geregeld tot confrontaties leidt.	6.08
297	Inwoners aan beide kanten van de grens vluchten voor het geweld en slapen in opvangcentra.	90.06
299	Ook de provincie Drenthe wil een wolf afschieten die als problematisch wordt gezien.	37.49
300	De afgelopen weken zijn schapen in Beilen vijf keer aangevallen.	58.48
301	Uit DNA-onderzoek blijkt nu dat de wolf achter vier van die aanvallen zat.	57.38
303	Drenthe is de derde provincie die af wil van een probleemwolf.	49.86
304	Op de Utrechtse Heuvelrug is al een wolf afgeschoten.	11.23
306	Het is een probleem dat al jaren niet wordt opgelost: te dikke kinderen.	7.66
310	En daarvan hebben 100.000 zelfs obesitas, de ernstige vorm met grote gezondheidsrisico's.	76.48
311	Die laatste groep is de afgelopen 5 jaar maar liefst 20% groter geworden.	79.32
312	Kinderartsen slaan vandaag alarm dat de obesitaspoli vollopen.	90.1
313	Dit terwijl er al sinds 2018 een nationaal Preventieakkoord ligt dat het tij moest keren.	37.79
330	Dat scholieren weleens ongezond lunchen is van alle tijden.	43.43
333	Dat jongeren toch naar buiten willen en een ongezonde hap willen eten voor de lunch?	60.36
335	Gewoon, je wil dingen doen die eigenlijk niet mogen en dat zullen ze altijd blijven proberen.	4.41
337	Kinderartsen van drie grote ziekenhuizen slaan vandaag alarm vanwege een forse toename in het aantal kinderen met obesitas.	89.72
338	Wat wij elke dag zien, is een toename van kinderen die steeds zwaarder zijn en daarbij ook steeds zieker zijn.	89.11
339	Dus denk bijvoorbeeld aan een meisje van 14 die ik recentlijk heb gezien met 140 kilo.	28.18
340	Ze heeft last van haar rug, van haar voeten, van haar heupen.	6.36
344	In grote steden zien artsen een verdubbeling van de wachtlijsten bij obesitaspoli en een vervijfvoudiging van het gebruik van medicatie.	90.62
345	Wat ook opvalt, is dat kinderen steeds jonger met overgewicht kampen.	87.42
346	We zien nu kinderen die al op hele jonge leeftijd, 2 jaar, 3 jaar, soms ook al 1,5 worden doorverwezen met Ja, die veel te zwaar zijn, die daardoor zelfs moeite hebben om te lopen.	83.81
349	Hier zie je onmiddellijk het grote verschil met leververvetting.	11.94
350	Dat is dus een gevolg van overgewicht, wat we al bij kinderen zien.	56.22
352	Ja, vanaf, eh De jongste die ik heb gezien is denk ik een jaar of acht.	5.36
355	Wij hadden ook niet verwacht dat het zo vaak voorkomt.	4.71
356	We doen de onderzoek naar samen met het AUMC in Amsterdam.	8.15
357	En we zien dat tot een derde van onze patiënten eerste tekenen van die leverprikkeling laat zien.	88.83
358	Als dat niet omgedraaid wordt bij die patiënten die ik zie, dan zal de lever blijvend beschadigd raken.	11.07
361	Ja, dan kan Ja, dan kan de lever uiteindelijk uitvallen.	82.38
365	Het is niet voor het eerst dat de noodklok luidt over obesitas.	49.56
367	In 2018 kwam het kabinet met een preventieakkoord om naast roken en alcoholgebruik ook overgewicht aan te pakken.	66.69
368	Met maatregelen zoals: Maar 8 jaar na het akkoord is obesitas niet afgenomen, maar juist toegenomen.	48.53
372	Maar we hadden natuurlijk liever gehad dat het helemaal niet voorkwam of dat de percentages lager zijn.	4.98
373	Mislukt vind ik het een sterke term, maar ik denk wel dat we echt nog wel wat te doen hebben.	4.25
374	Volgens de kinderarts heeft het kabinet de plank destijds misgeslagen.	81.2
375	Het zijn de reclames voor ongezond voedsel waar kinderen teveel aan blootstaan die moeten worden aangepakt.	87.51
376	Denk aan sociale media, denk aan de billboards op straat.	5.33
378	Maar denk ook aan een challenge van een influencer.	4.38
379	Juist kinderen zijn vatbaar voor dit soort reclames en daarom pleiten artsen voor een verbod.	85.93
381	En ik vind het ook belangrijk dat we ons beseffen er moet nu een concrete stap komen.	4.17
382	Want ik word langzaam een beetje wanhopig: Gebeurt er nog ooit iets?	4.16
383	Maar de kindermarketing is nu een heel concreet iets wat we als eerste stap eigenlijk zouden willen zien dat het omgezet wordt.	5.35
384	Waarom is er eigenlijk nog geen verbod op reclame voor ongezond eten gericht op kinderen?	83.23
385	Er zijn al afspraken over de verpakkingen van ongezonde producten voor kinderen.	72.05
386	We zijn bezig met een wetsvoorstel om te kijken hoe we daar verder mee omgaan.	10.87
387	Maar ook al komt dat reclameverbod er, dan is er nog wel een probleem.	9.12
388	In hoeveel plekken hier omheen kun je wat ongezondere dingen kopen?	10.03
391	Niet heel stimulerend om iets gezonds te halen, nee.	16.69
392	Hier kun je alleen maar vieze dingen halen op school, dus dan moet ik wel naar daar gaan.	4.05
397	Dan gaat de Tweede Kamer in debat over het eindverslag van informateur Buma.	16.77
398	Gisteren adviseerde hij dat D66, CDA en VVD verder moeten onderhandelen.	14.07
399	En de Nobelprijzen worden uitgereikt bij ceremonies in Oslo en Stockholm.	8.65
401	Vannacht valt er nog wat regen, later klaart het in het westen al wat op.	6.4
403	Morgenochtend kan er in het oosten nog wat regen vallen later is het overal droog en van het westen uit breekt de zon vaker door.	84.37